SGP tegen voorstel groeistop geitenhouderij

De groeistop voor de geitenhouderij in Gelderland werd eind augustus als tijdelijke maatregel aangenomen. Uit onderzoek dat is uitgevoerd in Brabant bleek dat er in de omgeving van geitenhouderijen namelijk een verhoogd risico is op longontstekingen. Het is echter niet duidelijk waardoor dat wordt veroorzaakt en welke maatregelen daartegen kunnen helpen. Ook is vervolgonderzoek nodig, onder meer om vast te stellen of dit ook voor andere regio's geldt.

Als dit wordt opgenomen in de omgevingsverordening, is het standaard beleid en kan het lang duren voordat uitbreiding in oppervlakte en aantal dieren weer mogelijk wordt. Dat is wel wat het provinciebestuur wil; gedeputeerde Jan Jacob van Dijk (CDA) wil de tijdelijke maatregel omzetten in structureel beleid. Alleen als een meerderheid van de Provinciale Staten akkoord gaat kan het er ook weer uitgehaald worden. Ook zijn gemeenten verplicht binnen twee jaar dit op te nemen in hun omgevingsplannen.

Door de groeistop is nieuwvestiging en uitbreiding in de geitenhouderij niet mogelijk. Woensdagmiddag werd tijdens een hoorzitting duidelijk dat dit veel bedrijven op een negatieve manier raakt. Ook verduurzaming of bijvoorbeeld een overstap naar een biologische bedrijfsvoering is niet mogelijk. Voor vernieuwing van bedrijven is vaak een uitbreiding van het dierenaantal noodzakelijk om dit te kunnen financieren.

Wijnne is er wel voor om nieuwvestiging tegen te houden, maar vindt dat bestaande bedrijven onder voorwaarden moeten kunnen groeien. Daarmee kan wat hem betreft worden aangehaakt bij het Gelderse plussenbeleid. Dat betekent dat als bedrijven willen uitbreiden ook een investering in bijvoorbeeld dierenwelzijn of de luchtkwaliteit noodzakelijk is. Hij wil dat hiernaar goed wordt gekeken.

Onnodig veel schade

Bedrijfsbezoeken, gesprekken met geitenhouders en ook de hoorzitting heeft de SGP-fractie ervan overtuigd dat het huidige voorstel onnodig veel schade toebrengt aan de Gelderse bedrijven. In de commissievergadering van volgende week gaat Wijnne zich hard maken voor een aangepast plan.

Ook Antoon Kanis van D66 is kritisch. Hij ziet dat de groeistop een bedreiging is voor continuering van de familiebedrijven. Hij vindt dat bedrijven in ieder geval bij een gelijk blijvend aantal dieren de mogelijkheid moeten hebben om hun bedrijf te vernieuwen of te verduurzamen. 'Als er bijvoorbeeld geen nieuwe melkinstallatie kan worden gebouwd omdat daar uitbreiding van de stal voor nodig is, dan is dat een ongewenst bijeffect van deze maatregel.' Hij hoopt daar volgende week in de commissievergadering meer duidelijkheid over te krijgen.

Kort door de bocht

Tijdens de hoorzitting in het Provinciehuis in Arnhem hadden belanghebbenden woensdagmiddag de kans om hun ingediende zienswijze toe te lichten. Een stuk of vijftien geitenhouders maakten daar gebruik van en ook Ben Haarman, voorzitter van regio Oost van LTO Noord, sprak de Statenleden toe. De ondernemers vinden het besluit van de provincie veel te kort door de bocht en een bedreiging voor de sector.

Duidelijk werd dat de groeistop grote gevolgen heeft voor de geitenhouders, zowel voor grote als kleine bedrijven. Veel ondernemers hebben concrete plannen om te verduurzamen, te investeren in luchtwassers of bijvoorbeeld asbest te saneren.

Niet vergelijkbaar

Ze zijn het er allemaal over eens dat de situatie in Noord-Brabant niet te vergelijken is met de situatie in Gelderland. Of, zoals melkgeitenhouder en campingeigenaar Bert Kots uit Winterswijk Woold zei: 'Ik heb hier vandaag niet de aantallen geiten gehoord zoals we die van de bedrijven in Brabant kennen.'

De geitenhouders vinden het onterecht dat op basis van angst en onvolledige gegevens zo'n ingrijpende beslissing wordt genomen en verkeren nu in grote onzekerheid. 'Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald', vond een van de sprekers.