LTO noemt groeistop geitenhouderij dodelijk

Het steekt de belangenorganisatie vooral dat door het besluit van de provincie geen enkele ontwikkeling meer mogelijk is voor bestaande bedrijven. 'Niet om het bedrijf te verplaatsen naar een plek waar minder mensen wonen, niet om te verduurzamen, niet om over te schakelen op biologisch, niet om asbest te saneren. Alles zit op slot', stelt Jos Tolboom. Hij is voorzitter van de landelijke vakgroep geitenhouderij van LTO.

Hij en Haarman spraken gisteren tijdens een bijeenkomst voor geitenhouders in Heerde waar de groeistop op de geitenhouderij in Gelderland één van de onderwerpen was. Deze groeistop werd in augustus door de provincie als voorbereidingsbesluit ingesteld. De provincie wil de groeistop overnemen in de ruimtelijke verordening en is daarmee definitief. Al heeft de provincie wel aangegeven dit jaarlijks te willen evalueren. 'Maar dat zijn geen garanties', geeft Haarman aan.

Politieke ruimte

Haarman constateert dat er politiek weinig ruimte is op dit onderwerp in Gelderland. 'Wij hebben aandacht gevraagd in de Provinciale Staten voor de situatie van bestaande geitenbedrijven. Ik was verbaasd dat bij veel partijen eigenlijk nog onvoldoende aandacht is om bijvoorbeeld zaken rondom verduurzaming van geitenbedrijven wel mogelijk te maken.'

LTO Noord blijft energie steken in het overtuigen van Provinciale Staten en nodigt Statenleden uit om bedrijven te bezoeken en te horen wat er leeft in de sector. Daarnaast werkt LTO aan een zienswijze. Individuele geitenhouders kunnen, eventueel met ondersteuning van LTO, ook zienswijzen indienen voor 31 oktober en daarin het bezwaar kenbaar maken.

Selectiebias

De groeistop is tot stand gekomen door een groeistop die eerder door provincie Noord-Brabant werd ingesteld. Het VGO-onderzoek (Veehouderij en Gezondheid Omwonenden) gaf aan dat mensen in de omgeving van een geitenhouderij meer kans hebben op een longontsteking. De onderzoekers geven echter zelf al aan dat er sprake kan zijn van een 'selectiebias' doordat het onderzoek is gehouden waar eerder Q-koorts is geweest.

Tolboom: 'Logisch dat mensen die dichter bij geitenbedrijven wonen in dat gebied sneller naar de huisarts gaan als ze zich zorgen maken, dan mensen die verder weg wonen. Mensen die dichter bij geitenbedrijven wonen waren ook meer geneigd met het VGO onderzoek mee te werken.'

Om deze reden pleit LTO voor vervolgonderzoek in een ander gebied waar externe invloeden minder voor de hand liggen. De resultaten hiervan kunnen echter nog jaren op zich laten wachten. Aangezien de provincie Utrecht, Overijssel en Limburg op basis van dezelfde feiten geen groeistop hebben ingevoerd, hopen de geitenhouders dat de provincie het voornemen wil herzien. De optie om nieuwvestiging voorlopig te verbieden maar uitbreiding van bestaande geitenhouderijen mogelijk te houden, is volgens sommige aanwezigen een goede optie.

Bedrijfsgrootte

In het VGO-rapport wordt immers wel een verband gezien tussen de aanwezigheid van geitenhouderijen en de kans op een longontsteking, maar niet tussen de grootte van een bedrijf en deze kans. Anders gezegd: het onderzoek stelt niet dat een grotere geitenhouderij ook een groter risico vormt op longontstekingen.

Jos Tolboom waarschuwt geitenhouders wel om vanuit het eigen belang 'niet blind te zijn voor mogelijke gezondheidsrisico's. Bij de Q-koorts dacht iedereen aanvankelijk ook dat het niet waar kon zijn.' LTO Noord werkt dan ook mee aan nader onderzoek en roept individuele geitenhouders op om dat ook te doen, 'bijvoorbeeld bij gezondheidsonderzoek onder geitenhouders zelf.' 'We zijn er als sector bij gebaat dat vervolgonderzoek snel uitkomsten geeft.'

Positief

Overigens staan er met betrekking tot de volksgezondheid ook positieve zaken voor de geitenhouderij in het VGO-rapport. Zo is de kans op chronische longproblemen juist kleiner in de buurt van een geitenhouderij.