Fipronil-schade loopt op naar 65 tot 75 miljoen euro

Het schadebedrag omvat alle bedrijven in de keten van pluimveehouder , eipakstation, en verwerkende industrie. Daarbovenop komt nog de schade die de supermarkten opliepen, deze wordt geschat op 7 à 8 miljoen euro.
De kosten zijn in opdracht van het ministerie van Economische Zaken door Wageningen Economic Reserach in kaart gebracht. Het overzicht geeft de stand van zaken weer op basis van de situatie eind september.

Kamp vindt de schade een zaak voor de betrokken bedrijven zelf. 'Mijn inzet is gericht op het bieden van ondersteuning bij het herstel van het consumentenvertrouwen in de exportmarkten (met name Duitsland), het inzetten van de reguliere instrumenten voor liquiditeitsondersteuning van de betrokken bedrijven in samenwerking met de banken', aldus de minister in de Kamerbrief.

Onvoldoende effect

In augustus schatte de onderzoekers de schade voor de getroffen pluimveehouders nog op 33 miljoen euro. In het nieuwe rapport zijn die kosten geactualiseerd en komt het schadebedrag nu uit op 35 tot 45 miljoen euro. Hiervan is circa 9 miljoen euro het gevolg van de opgelegde blokkade voor een periode van twee weken en 33 miljoen euro het gevolg van de maatregelen om de gevolgen van de fipronilbesmetting op het bedrijf weg te nemen. Naast de maatregel 'vroegtijdig doden' van de legkippen op een gemiddelde leeftijd van 60 weken (kosten 10 miljoen euro) en de maatregel 'ruien' voor een periode van negen weken (kosten 9 miljoen euro) is een nieuwe derde maatregel doorgerekend, namelijk 'vroegtijdig doden na ruien' op een leeftijd van 49 weken voor de helft van de legkippen die in eerste instantie geruid zijn.

Deze derde maatregel is opgenomen, omdat op sommige bedrijven de effecten van het ruien op het terugdringen van de fipronilbesmetting onvoldoende waren. De kosten hiervan bedragen circa 14 miljoen euro. De totale schade voor de betrokken legpluimveebedrijven is 9 miljoen euro hoger dan in de eerste studie. De gemiddelde schade voor een volwaardig scharrellegbedrijf kan variëren van circa 39.000 euro (alleen blokkade) tot 120.000 euro (blokkade en ruien), 203.000 euro (blokkade en vroegtijdig doden) en 361.000 euro (blokkade, vroegtijdig doden na ruien).

Geen buffers

De schade voor een volwaardig bedrijf met vrije uitloop en biologische kippen ligt lager, voor bedrijven met koloniehuisvesting hoger. De kosten van de blokkade en de maatregelen hebben aanzienlijke gevolgen voor de liquiditeitspositie van de getroffen pluimveebedrijven. Na het nemen van maatregelen geldt voor het merendeel van de getroffen bedrijven dat er geen financiële buffers meer zijn. De niet-getroffen pluimveebedrijven profiteren van de sterk gestegen eierprijzen (25 tot 40 procent stijging), waarbij de verwachting is dat de eierprijs de komende maanden hoog zal blijven.

Voor opfokbedrijven, vermeerderingsbedrijven en broederijen wordt de schade geraamd op 2 tot 2,5 miljoen euro. De kosten zijn een gevolg van onder andere de opgelegde blokkade, vroegtijdig doden, mestafvoer en onderzoekskosten. Sinds medio september kunnen broedeieren weer worden afgevoerd naar de broederij en is afzet van eendagskuikens uit deze broedeieren in Nederland weer toegestaan. Sindsdien loopt de schade niet verder op.

Voor de eipakstations wordt de schade geraamd op 15 tot 20 miljoen euro. Het betreft onder andere de kosten van het terughalen van en vernietigen van eieren uit Nederland en uit Duitse supermarkten, het vernietigen van voorraden eieren en onderzoeks- en advieskosten. Daarnaast moeten deze bedrijven vervangende eieren tegen een hogere prijs inkopen wat extra kosten met zich meebrengt.

Voor de internationaal opererende eiproductenindustrie wordt de schade geschat op 5 tot 10 miljoen euro, vanwege de kosten van het terughalen en vernietigen van grote voorraden lang houdbare eiproducten.

Consumentenvraag

De schade voor de Nederlandse supermarkten wordt geraamd op 7 tot 8 miljoen euro. De schade heeft vooral betrekking op extra personeelskosten, omzetderving op basis van misgelopen marge en kosten voor transport, afvoer, tussenopslag en vernietiging van eieren. Recent heeft supermarkt Albert Heijn besloten de kosten die zij heeft gemaakt niet ten laste te brengen bij de pluimveehouders. De andere Nederlandse supermarkten hebben nog geen besluit genomen.

Naast de directe schade zijn er de indirecte effecten van de besmetting hebben betrekking op de ontwikkeling van de consumentenvraag in Nederland en het buitenland, de eierprijs en de exportpositie en imago van het Nederlandse ei. Deze indirecte effecten zijn op dit moment moeilijk te kwantificeren, omdat de effecten pas op langere termijn duidelijk worden. Het rapport stelt dat de consumentenvraag naar eieren in Nederland was binnen twee weken hersteld. Het consumentenvertrouwen, de positie en het imago op de Duitse markt is nog niet hersteld.