Zonnepanelen mogen geen landbouwgrond kosten

Daarom pleit de LLTB voor het opschalen van meervoudig ruimtegebruik op niet-agrarische bestemmingen en wil dat er onderzoek wordt verricht naar meervoudig ruimtegebruik op landbouwgronden. Dit schrijft de belangenbehartiger in een brief aan alle Limburgse gemeenten en de provincie Limburg.

'De land- en tuinbouwsector in Nederland is nu al de grootste producent van duurzaam opgewekte energie', zegt Thijs Rompelberg, LLTB-bestuurslid en portefeuillehouder ruimtelijke ordening. 'We zijn en blijven koploper op het gebied van duurzaamheid, maar er zijn gerede twijfels over de effecten van grootschalige zonne-akkers. Daar is onderzoek naar nodig. Wat ons betreft wordt er gestart bij bestaande gebouwen. Leg waar mogelijk alle daken in Nederland vol met zonnepanelen.'

Afwegingskader

Gemeenten ontvangen in toenemende mate aanvragen voor het realiseren van zonneparken op landbouwgrond. Vaak is er een positieve grondhouding aangaande duurzame energie, maar ontbreekt het aan een gemeentelijk en provinciaal afwegingskader om een dergelijk initiatief te toetsen. Grondeigenaren worden door ontwikkelaars benaderd om hun grond voor 20 of 25 jaar te verhuren voor interessante bedragen.

Verklaring van Roermond

De visie van de LLTB en LTO Nederland is dat het ongewenst is om landbouwgrond voor zonnepanelen op te offeren. Rompelberg: 'Voor individuele grondeigenaren kan het weliswaar een interessant verdienmodel zijn, voor de sector is dit een ongewenste ontwikkeling. Zo leggen zonne-akkers een claim op landbouwgrond en verhogen ze daarmee de druk op de landbouwgrond. In de Verklaring van Roermond die de LLTB met de provincie Limburg in 2009 heeft afgesloten is afgesproken zuinig om te gaan met landbouwgrond.' Daarbij past het wel om serieus te kijken naar de mogelijkheden om agrarisch gebruik en zonne-energie te combineren.

Grondprijs neemt toe

Door de zonne-akkers neemt ook de grondprijs en de pachtprijs van grond toe. 'Hoogproductieve Nederlandse landbouwgrond wordt uit productie genomen, waardoor deze productie ergens anders in de wereld veelal onder minder goede omstandigheden plaatsvindt', aldus Rompelberg. Hij zegt dat elders op de wereld vaak veel meer landbouwgrond beschikbaar moet zijn voor dezelfde productie. 'Het is maar de vraag hoe efficiënt het is en hoe dat op de langere termijn uitpakt voor de portemonnee van de BV Nederland.'

Twijfels

Al langer bestaan er twijfels over de duurzaamheid van zonne-akkers vergeleken met het vastleggen van CO2 op reguliere landbouwgrond. 'Ook is het belangrijk dit af te zetten tegen de aanmaak van organische stof, de biodiversiteit op landbouwgrond, het tegengaan van erosie en het waterbergend vermogen. Als er zonnepanelen op de akkers staan, is dat niet meer mogelijk en lijdt de landbouwgrond daar in de 25 jaar dat er zonnepanelen op staan ernstig van.'

Onderzoek naar effecten

De LLTB wil onderzoek naar dergelijke effecten van zonnepanelen op landbouwgronden. Zonne-akkers concurreren daarnaast volgens de LLTB ook met zonnepanelen op daken en vormen daarmee een bedreiging voor de asbestsanering van daken. Daarnaast zijn er voor agrarische ondernemers onzekerheden inzake de fiscaliteit en het verdienmodel. 'Het plaatsen van zonnepanelen op een akker gaat immers om een niet-agrarische activiteit', zegt Rompelberg. 'Dit heeft mogelijk consequenties de landbouwvrijstelling, toeslagrechten en mestplaatsingsruimte. Duurzaamheidsvoordelen lijken te worden overschat. Nader onderzoek is gewenst.'