'Liever vandaag dan morgen vervolgonderzoek geiten'

Een makkelijke beslissing was het niet voor de gedeputeerde. Hij spreekt van een 'heel zwaar middel'. Na het besluit van provincie Noord-Brabant besloot ook Gelderland vorige week om geen uitbreidingen van geitenhouderijen meer toe staan binnen de provinciegrenzen. Voor geitenhouders ontstaat nu een onzekere periode.

De sector wil ook weten welke maatregelen ze kan nemen

Jan Jacob van Dijk, gedeputeerde Gelderland

Wanneer was voor u duidelijk dat de provincie moest ingrijpen?

'Dat bouwt zich langzaam op. Eerst was er het onderzoek van het RIVM met het alarmerende bericht dat er een verband is tussen de aanwezigheid van geitenhouderijen en longontstekingen. Vervolgens kwam het besluit van provincie Noord-Brabant om uitbreidingen in de geitenhouderij niet meer toe te staan. Wij hebben ongeveer 70 kilometer grens met Noord-Brabant. Het was niet hypothetisch dat bedrijven zich in Gelderland wilden vestigen.'

Dat kan toch alleen door bedrijfsovername?

'Dat is inderdaad de enige mogelijkheid voor bedrijven om zich in Gelderland te vestigen. Er waren dan ook nog geen concrete gevallen bekend. Daar zijn minstens vijf weken voor nodig. Wij wilden dit voor zijn. We hebben de beslissing in stilte voorbereid, er is niets gelekt. In Noord-Brabant zagen we dat zelfs tijdens het debat nog bouwvergunningen werden aangevraagd. Die moeten dan nog volgens het oude beleid worden behandeld. Dat hebben we weten te voorkomen.'

U bent vast blij met de volledige steun vanuit Provinciale Staten.

'Dat is inderdaad een belangrijk signaal. We hadden voor het eerst 100 procent steun voor een besluit in de veehouderij. Onderwerpen rondom de veehouderij liggen altijd heel gevoelig. De fracties stemmen doorgaans zeer verdeeld.'

U zet een zwaar middel in.

'Dat is het zeker. Het is voor het eerst dat ik zo'n besluit heb genomen dat ook dwars over het beleid van gemeenten heen gaat. Normaal gaan gemeenten over het vergunningenbeleid. Uit reacties van gemeenten blijkt wel dat er steun voor is en dat ze misschien wel hoopten dat we dit besluit zouden nemen.'

Voor geitenhouders betekent dit nogal wat.

'Laat het helder zijn dat ik niets tegen geitenhouders heb. Ook ik zie dat er steeds meer vraag is naar geitenmelk en geitenkaas. Hoe pijnlijk en sneu de maatregel ook kan zijn voor sommige ondernemers: volksgezondheid gaat voor het belang van de individuele ondernemer.'

Hoe moet het verder? Vervolgonderzoek laat minstens een half jaar op zich wachten.

'Naar ik heb begrepen heeft het ministerie van Economische Zaken in 2018 financiën beschikbaar voor een vervolg op het RIVM-onderzoek. Juist uit dit onderzoek moet blijken waar de gezondheidsklachten door veroorzaakt worden. Ik vind dat onbestaanbaar. Financiën mogen niet de reden zijn dat vervolgonderzoek wordt uitgesteld. Liever vandaag nog dan morgen.'

Wat kan de provincie doen?

'Gelderland is bereid financieel bij te dragen aan dit onderzoek om het te versnellen. Het is belangrijk dat zo snel mogelijk duidelijk wordt wat zorgt voor dit verhoogde risico voor de gezondheid van omwonenden. Maar het is ook van belang voor het toekomstperspectief van de ondernemers. De sector wil ook weten welke maatregelen ze kan nemen.'

Wat verwacht u van de sector?

'Dat bedrijven verstandig omgaan met deze gevoelige kwestie. Het lijkt me niet verstandig als bedrijven op zoek gaan naar vestigingslocaties in andere provincies. Dat zou wel eens het einde kunnen zijn van de goodwill voor de sector.'