Laatste Velser koeienboer houdt stand

Alle melkveehouders in gemeente Velsen stopten met melken en schakelden over op paarden en vleesvee, omdat het bestemmingsplan van de gemeente modernisering en groei van de bedrijven onmogelijk maakte.

Alle melkveehouders? Nee, Paul Dijkzeul uit Santpoort-Zuid bood dapper weerstand en probeerde zijn droom te verwezenlijken: een moderne melkveehouderij met kansen om te groeien.

Hachelijke zaak

Al voordat Dijkzeul boerderij Westerhoeve van zijn ouders overnam in 2003, bleek dat groei op de huidige locatie een hachelijke zaak werd. Het bestemmingsplan liet de bouw van een nieuwe, moderne stal niet toe. Het bouwblok was te klein.

De gemeente maakte de ondernemer bovendien duidelijk dat ze geen heil zagen in grootschaliger melkveebedrijven. Dijkzeul besloot toch te starten met de 55 koeien en wat jongvee.

De oude grupstal nam de melkveehouder voor lief en hij molk zijn dieren door het melkstel van koe naar koe te slepen. Voeren gaat met de hand. De jongveestal moet hij met de vork en de kruiwagen uitmesten.

Paarden

Om Dijkzeul heen stopten de collega's met melken. Velen gebruikten de grond en stallen voor de opvang van paarden. Ook bij Dijkzeul meldden zich vaak paardeneigenaren met het verzoek of ze hun dier misschien konden stallen.

'In Velsen en Haarlem wonen veel mensen die zich deze hobby wel kunnen veroorloven, maar ruimte hebben ze vaak niet. Daarom komen ze hier kijken.' Het gevolg was dat de paardenpensions als paddenstoelen uit de grond schoten. De gemeente gedoogde ze min of meer, tot twee jaar geleden. 'Toen vonden ze dat het gebied te veel verrommelde met al die stalletjes en weitjes.'

De melkveehouder had ondertussen ook twaalf paarden in de kost. 'Mijn hart ligt echt bij de melkveehouderij en daar wilde ik vooral mee doorgaan. Maar er was ruimte, dus waarom zou ik die paarden hier niet laten lopen?'

Uitbreidingsmogelijkheden

De ondernemer keek ondertussen naarstig naar uitbreidingsmogelijkheden. Hij wilde een ligboxenstal bouwen. In Velsen ging dat niet.

'Ik heb ook nog een graskavel aan de rand van Haarlem, 3 kilometer verderop. Maar die ligt in het schootsveld van de Stelling van Amsterdam. De bouw van stallen is daarom niet toegestaan. Het gebied moet open blijven.' De melkveehouder bepleitte zijn zaak tot voor de Raad van State, maar gemeente Haarlem kreeg gelijk en er kwam geen stal. Verhuizen was geen optie vanwege het gezin.

Geen gesjouw

Ondertussen melkt Dijkzeul ruim zestig koeien en er lopen 35 stuks jongvee. Het melken is iets aangepast. Er hangt nu een rail waarmee de ondernemer zes melkstellen onder de koeien kan hangen. 'Geen gesjouw meer, dat is beter voor mijn schouders.'

Nu de melkkoeien in de wei verderop lopen, is de stal schoon en worden de afgebroken meenemers weer aan de ketting van de mestafvoer gelast. De koeien worden 's zomers gemolken in een doorloopwagen, die Dijkzeul naar de wei brengt.

Ideale plek

Achter de stal en de mestopslag lopen veertig paarden in de wei plus wat jongvee. Om het weiland loopt een weg met een ruiterpad ernaast. 'De ruiters kunnen hier zo de weide uit, het bos en de duinen in. Dat maakt deze plek ideaal', weet de ondernemer.

'Het is een mooi gezicht, maar het vee doet het ook goed, horen we van de ijszaak die hier aan de andere kant van de weide ligt.' Het publiek eet daar ijs gemaakt van de melk van Dijkzeuls koeien, en geniet ondertussen van het uitzicht.

Kans

Hoewel Dijkzeul zijn groeiplannen goeddeels moest laten varen, zijn er sinds de herziening van het bestemmingsplan weer mogelijkheden. Tijdens de inzage van het voorontwerp greep hij zijn kans. Samen met LTO Noord kaartte hij de beperkingen door het plan aan.

'Ik ben met de ambtenaren om tafel gegaan en ik heb hen op het bedrijf uitgenodigd. Zo kon ik bijvoorbeeld laten zien dat het beperken van de hoogte van de voeropslag tot maar 2 meter niet handig is', vertelt de ondernemer. 'Ik heb 65 hectare gras, dat wordt een enorme lange rij balen. Daar is het erf weer te klein voor. Ze begrepen mijn situatie wel. Nu is het 4 meter.'

Groter bouwblok

Het bestemmingplan is aangepast. De maximale nokhoogte is aangepast van 6 naar 8 meter en het bouwblok is groter gemaakt, zodat de melkveehouder eventueel een nieuwe jongveestal kan bouwen. De nieuwe werktuigenberging is al in aanbouw.

'Ik ben heel tevreden, al loopt de grens van het bouwblok nu door de mestopslag. Dat is nu geen probleem, maar op die plek wil ik ooit een stal met een mestkelder bouwen. Jammer genoeg wordt het geheel dus iets smaller.'