Wel steun, maar nog geen compensatie eiercrisis

Honderdduizenden euro's. Zo groot kan de schade zijn voor pluimveebedrijven die zijn getroffen door de fipronil-crisis. De totale schade wordt geschat op 150 miljoen euro.

'Volgende week komt het ministerie van Economische Zaken met een impactanalyse over de fipronil-crisis', zegt voorzitter Eric Hubers van de vakgroep Pluimveehouderij LTO/NOP. 'De sector, maar ook Wageningen Economic Research leveren input. Ook claims van partijen verderop in de keten richting pluimveehouderij worden meegenomen.'

Geen toezegging

De analyse is voor Hubers het vertrekpunt om te praten over steun en mogelijke compensatie voor de pluimveehouders die zakendeden met Chickfriend. Tot nu toe is er geen toezegging. Vraag is of de getroffen bedrijven kan worden verweten dat ze gebruik hebben gemaakt van het gewraakte middel of dat er sprake is van een onvoorziene ramp. Alleen in het laatste geval kan de overheid overgaan tot compensatie.

'Hadden we het kunnen weten?' vraagt Hubers zich af. 'Sommigen zeggen van wel, want het leek wel een wondermiddel en we weten als sector maar al te goed hoe weerbarstig de bestrijding van bloedluizen is. Aan de andere kant hebben ook Schothorst Feed Research en de pluimveestal op de campus van Wageningen University & Research gebruikgemaakt van Chickfriend.'

Voedsel

Volgens Hubers zijn veehouders zich onvoldoende bewust van het feit dat ze iedere dag bezig zijn met voedsel. 'Vragen we ons af wat er in het voer zit en staan we stil bij alle middeltjes die we gebruiken?'

De pluimveevoorman benadrukt dat ondernemers een belangrijke verantwoordelijkheid hebben bij de productie van veilig en duurzaam voedsel, maar dat de sector niet in de gelegenheid is om alle grondstoffen die op het primaire bedrijf worden gebruikt zelfstandig te controleren. 'We gaan daarvoor uit van de controle door overheidsinstanties. Dit blijkt dit dus niet te kunnen.'

Aansprakelijk

Dat is ook een van de redenen waarom LTO-NOP bekijkt of het zin heeft om de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aansprakelijk te stellen voor geleden schade. Immers, de organisatie was eind 2016 al op de hoogte van de aanwezigheid van fipronil in eieren en greep volgens de landbouworganisatie ook in juli te laat in.

Advocaat Piet-Hein van Spanje van A&S Advocaten is een van de advocaten die zich namens een groep pluimveehouders over deze kwestie buigen. 'Gelijk krijgen van de staat is een lastig verhaal', zo houdt hij zich op de vlakte. 'Het gaat erom of de NVWA zorgvuldig heeft gehandeld of dat er sprake is van eigen schuld. Zeker is dat dit soort zaken veel tijd kost.'

Overbruggingskredieten

Eerder stelden pluimveehouders ook Chickfriend aansprakelijk. Die missie lijkt kansloos. Wel helpen de Rabobank en de overheid met belastinguitstel en overbruggingkredieten.

De fipronil-crisis treft de hele sector. Andere landen springen in het gat dat ontstaat omdat Nederland nu minder eieren levert. 'Als alle Nederlandse bedrijven straks weer eieren kunnen leveren, kan het zijn dat we een deel van de markt kwijt zijn', vreest Hugo Bens, voorzitter kring leg van LTO-NOP.