Boer wordt baas over zijn eigen data

Smart Dairy Farming (SDF) heeft een flinke ontwikkeling doorgemaakt. Het programma is in 2013 opgestart op initiatief van bedrijven, melkveehouders en kennisinstellingen met als doel melkveehouders te ondersteunen bij het verbeteren van de gezondheid en levensverwachting van hun koeien.

Via sensoren op melkveebedrijven worden data verzameld. Denk aan de sensoren in halsbanden, weegvloeren, krachtvoerautomaten, camera's en melksystemen. Deze data zijn vervolgens te gebruiken voor het ontwikkelen van innovatieve middelen zoals apps. Een veehouder krijgt bijvoorbeeld een melding op zijn mobieltje dat hij een koe moet insemineren.

Realtime data

De afgelopen jaren zijn van tweeduizend koeien met twintig sensoren realtime data verzameld. Realtime betekent dat de informatie van de veestapel, zoals voeropname, melkproductie of herkauwactiviteit, direct wordt doorgestuurd. Dus zonder wachttijd.

De informatie wordt via de infobroker van Smart Dairy Farming naar de apps gestuurd. Deze infobroker is eigenlijk de eerste versie van de elektronische snelweg voor alle sensordata.

Meerwaarde

In 2015 is het programma Smart Dairy Farming herijkt om helder te krijgen wat de meerwaarde is voor melkveehouders. 'Het project ging heel enthousiast van start en er waren veel verschillende partijen bij betrokken', aldus SDF-voorzitter Ton Loman. 'Er werd onvoldoende voortgang geboekt, er kwamen te weinig apps van de grond. Ook kwam de elektronische snelweg moeizaam op gang.'

In september 2015 hebben Agrifirm, FrieslandCampina en CRV zich daarom verenigd in stichting SmartDairyFarming (SDF) en werd een nieuw programmaplan ontwikkeld.

Snelweg

Loman: 'Het doel voor de komende drie jaar is om een betrouwbare snelweg te ontwikkelen waarover de data getransporteerd kunnen worden. Ook moeten er bruikbare apps worden ontwikkeld om de efficiency, duurzaamheid en gezondheid op melkveebedrijven te verbeteren.'

Daarnaast moeten er goede spelregels komen voor het datagebruik. 'De boer wordt baas over zijn eigen data. Als je nu een melkveehouder vraagt of hij grip heeft op wat er wordt gedaan met zijn data, bijvoorbeeld de grondmonsters, gezondheid van zijn dieren of genetica, dan zal hij dat waarschijnlijk niet weten. Het is onduidelijk wat er met zijn technische gegevens gebeurt.'

Coöperatie Datahub

Die duidelijkheid moet er volgens Loman wel zijn. Daarom richten de partners van stichting SDF, Agrifirm, CRV en FrieslandCampina, samen met LTO Nederland en EDI-Circle per 1 juli de coöperatie Datahub op. De term 'datahub' betekent elektronische snelweg.

'De coöperatieve Datahub verzorgt het transport van data vanaf het boerenerf naar leveranciers van apps en omgekeerd. De boer bepaalt via een machtigingsregister wie er gebruik mag maken van zijn data en waarvoor. Dat doet hij via één scherm. De boer bepaalt dus zelf of hij zijn data van bijvoorbeeld grondmonsters beschikbaar stelt aan een leverancier van meststoffen.'

Een comité met een meerderheid van melkveehouders, of hun vertegenwoordigers, ziet erop toe dat de data op een eerlijke en betrouwbare manier worden gedeeld. 'Boeren moeten erop kunnen vertrouwen dat hun data veilig zijn.'

Wegennet

De veehouder krijgt niet betaald voor het leveren van data. 'Die vraag wordt soms door boeren gesteld. Ze willen weten hoe ze hun data kunnen verwaarden. Maar dat nemen wij als coöperatieve Datahub niet mee in ons model. Wij faciliteren alleen maar datastromen. Je kunt ons vergelijken met Rijkswaterstaat', legt de SDF-voorzitter uit. 'Wij leggen een wegennet aan, maar bouwen geen hotels of auto's.'

De coöperatie verwacht dat als de data gaan stromen op de elektronische snelweg, het bedrijfsleven daarmee apps zal ontwikkelen. 'Dit kan melkveehouders voordeel opleveren in hun bedrijfsvoering. Denk aan een app om jongveeopfok te verbeteren of weidegang te registreren', zegt Loman.

'De boer bepaalt overigens zelf welke apps hij aanschaft. Het is in de toekomst wel mogelijk dat bepaalde partijen in de keten voorschrijven dat veehouders die apps gaan gebruiken.'

EDI-Circle

De datahub van de coöperatie is onlangs compleet gemaakt door het samenbrengen van de infobroker van SDF en die van EDI-Circle. Dit is een samenwerkingsverband van agrarische accountants. Zij werken al twaalf jaar met een datahub. Hierover stromen financiële en technische data.

'De factuurgegevens van bijvoorbeeld voerbedrijven komen op deze manier automatisch terecht in het systeem van boekhoudbureaus. Die koppeling is al gemaakt. Nu hebben we deze elektronische snelweg samengebracht met die van SDF.'

Kansen

Volgens Loman biedt het project ook kansen voor andere agrarische sectoren. 'In de toekomst kunnen die ook aanhaken op deze datahub.'