Gans lachende derde in Fries Luilekkerland

Al jarenlang tobt Friesland met ganzen. Nadat in 1999 de jacht op vogels verboden werd en de provincies vanuit Brussel voor rustgebieden moesten zorgen, nam de overlast toe.

Verschillende pogingen ten spijt weet de provincie de schade aan landbouwpercelen tot nu toe niet in te perken. Met name de brandgans ziet de Friese graspercelen als Luilekkerland en vliegt, in tegenstelling tot eerdere jaren, pas in de maanden april en mei naar haar broedgebied. Dat heeft grote gevolgen voor het binnenhalen van de eerste snee.

De toename van de schade, maar ook het verkleinen van het provinciaal budget van 12 naar 10 miljoen euro vormen de basis voor een nieuwe ganzenaanpak. Boeren en jagers plaatsen hun kanttekeningen. LTO Noord vindt met name dat te laat wordt ingegrepen. Zeker de winterrust zorgde ervoor dat de gans in januari en februari onbezorgd kon foerageren.

Bonus

Provincie Fryslân is van plan om een bonus in te voeren voor de schadevergoeding. Als boeren zelf voor minder schade op hun percelen zorgen, krijgen ze een hogere schadevergoeding. Of deze prikkel echt gaat werken is afwachten. Jagers waarschuwen alvast niet de 'schietknecht' van de boeren te willen worden.

Om de schade te verkleinen wil gedeputeerde Johannes Kramer de hand van de rug van de jagers. Maar die hand kan er nooit helemaal af. Zonder een vergunning voor het verjagen van ganzen een uur voor zonsopgang en een uur na zonsondergang heeft de nieuwe ganzenaanpak weinig zin. Die twee uren zijn essentieel voor het resultaat, stellen de jagers. De provincie stelt dat dit juridisch nog niet tot de mogelijkheden behoort. Noord-Holland werd kortgeleden om die reden teruggefloten door de rechter. Dat is het laatste wat provincie Fryslân wil.

Daarbij komt ook dat volgens de partijen meer tijd nodig is dan een seizoen om de schade te reduceren. Bovendien hoeven de partijen niet op medewerking van Natuurorganisaties It Fryske Gea en Natuurmonumenten te rekenen.

Verantwoordelijkheid

Zij trokken te elfder ure hun handen van het plan af. LTO Noord-bestuurder Peet Sterkenburgh riep deze week deze organisaties dan ook op om hun verantwoordelijkheid te nemen.

Met spanning wordt het debat in Provinciale Staten in juli afgewacht. Een excursie naar beschadigde percelen, georganiseerd voor Statenleden door LTO Noord, trok onlangs vooral veel boeren. Het aantal Statenleden dat naar de schadeverhalen van jonge melkveehouders in Ferwoude luisterde, was op één hand te tellen.