Polen omzeilt boycot via Wit-Rusland

Cijfers van Eurostat tonen aan dat de uitvoer van vers Pools groente en fruit naar Wit-Rusland in 2016 is gestegen naar bijna 690.000 ton. Voordat de Russische boycot inging, halverwege 2014, nam Wit-Rusland iets meer dan 230.000 ton in Polen af.

Poolse handelaren hebben vorig jaar via de sluiproute Wit-Rusland een belangrijk deel van het marktverlies door de Russische boycot weten op te vangen, zegt Jan Kees Boon van Fruit & Vegetable Facts. De uitvoer naar het buurland steeg naar een record en groeide ten opzichte van 2015 met 74 procent.

Veelal appels

Van de 690.000 ton die Wit-Rusland van Polen afneemt, is 514.000 ton appels. Dat komt overeen met 75 procent van de uitvoer. Ook de perenuitvoer naar Wit-Rusland nam in het afgelopen jaar fors toe. Appels vormen het belangrijkste gewasexportproduct van Polen. Daarna volgen champignons.

De handel met Wit-Rusland is nog geen volledige compensatie voor het wegvallen van de Russische markt. In 2013 verkochten Poolse handelaren ruim 940.000 ton groente en fruit aan Rusland.

Voormalige Sovjetrepublieken

Polen heeft ook andere markten aangeboord dan wel uitgebreid. Belangrijke groeiers sinds de Russische boycot zijn voormalige Sovjetrepublieken als Estland, Letland, Litouwen en Kazachstan.

Roemenië, Bulgarije en Servië vormen eveneens markten waarmee Polen de handel heeft geïntensiveerd. Volgens Eurostat steeg de uitvoer naar Roemenië in het afgelopen jaar met 50 procent, die naar Bulgarije met 63 procent en in Servië was de groei 130 procent groot. Nederland heeft met deze landen maar mondjesmaat handel, aldus het GroentenFruit Huis.

Afzet in Nederland

De Poolse afzet van groente en fruit naar Nederland is sinds Rusland zijn grenzen heeft gesloten, licht gegroeid van bijna 50.000 ton in 2013 naar 63.000 ton in 2016. Nederland importeerde vorig jaar nagenoeg net zo veel Poolse appels als in 2013.

De stroom champignons van Polen naar Nederland is wel groter geworden: 4.600 ton in 2013 naar 6.900 ton in 2016, maar dat is een trend die al wat langer gaande is. Nederlandse afnemers kochten in de afgelopen jaren ook meer sjalotten in Polen.

Totale uitvoer

De totale Poolse uitvoer van groente en fruit was in 2016 iets meer dan 2 miljoen ton. Ten opzichte van 2015 was dit een toename van 10 procent. De groei was vooral het gevolg van een groter aanbod appels. In vergelijking met 2015 exporteerden Poolse handelsbedrijven 50.000 ton meer. De champignonexport klom vorig jaar met 4 procent naar bijna 221.000 ton.

De Nederlandse uitvoer van groente en fruit (Nederlands product, geen doorvoer) ging in de afgelopen jaren ook omhoog. Vorig jaar werd een niveau van iets minder dan 93.000 ton bereikt, wat 13 procent meer was dan in 2015.

Hogere welvaart

Tomaten, peren en paprika's zijn de meest afgezette producten en eveneens de belangrijkste groeiers. Deze stroom zit in de lift door een hogere welvaart in Polen, aldus marktspecialist Wilco van den Berg van het GroentenFruit Huis.