Combi landbouw en natuur in trek in Brabant

De aanpak van het Ondernemende Natuurnetwerk Brabant (ONNB) bestaat uit het combineren van natuurontwikkeling met economisch medegebruik. Dat betekent dat natuurwaarden worden ontwikkeld, maar dat de betreffende gronden tegelijkertijd een economische verdiencapaciteit behouden. Vergoeding is eenmalig mogelijk tot 50 procent van de grondwaarde.

Het GroenOntwikkelfonds Brabant (GOB) heeft de taak om het Natuurnetwerk Brabant te realiseren, voorheen bekend als Ecologische Hoofdstructuur. Uitgangspunten daarbij zijn het bereiken van de beoogde natuurwaarde en het behouden van ongeveer de helft van de agrarische productiewaarde.

Dit kan door aangepast beheer zonder kunstmest en chemische gewasbescherming. Daardoor worden natuurdoelen gehaald, maar neemt de productiecapaciteit af. De agrarische bedrijfsvoering blijft wel intact, en er ontstaat ontwikkelruimte doordat aanvullende reguliere landbouwgrond beschikbaar komt als compensatie van de productiederving.

Kansen en beperkingen

In november heeft ZLTO drie bijeenkomsten gehouden voor agrarische ondernemers, grondeigenaren en pachters in West-, Midden-, en Oost-Brabant. Naast 120 agrariërs was ook een kleine groep vertegenwoordigers van gemeenten, streekhuizen, waterschappen en Brabants Particulier Grondbezit aanwezig.

De nadruk lag tijdens de bijeenkomsten op de mogelijkheden van natuurontwikkeling op het bedrijf. De agrariërs waren vooral nieuwsgierig naar de kansen en beperkingen van de combinatie natuurontwikkeling en het eigen bedrijf en of naar de vraag of een nieuw verdienmodel iets voor hen zou zijn.

Verdiepende vragen

Deelnemers stelden veel verdiepende vragen. Zoals: wat mag het agrarisch gebruik inhouden? Kan realisatie van het ONNB samengaan met de beheersvergoedingen vanuit SNL en Stika? Wat houdt de verwachte flexibiliseringsmogelijkheid van het Natuurnetwerk Brabant in? Wat zijn de fiscale gevolgen van een omschakeling?

Door de vragen ontstonden interessante discussies die de werkeenheid Natuurnetwerk Brabant helpen om het concept te verbeteren. Ook konden verkeerde aannames over het concept worden weggenomen. 'Zo waren sommige mensen verrast dat de bodem niet jaarrond bedekt hoeft te zijn', zegt ZLTO-projectleider Omgeving Rob Schrauwen.

'Bij bloemrijke akkers bijvoorbeeld moet je denken aan akkers waar luzerne en eiwitrijke gewassen geteeld worden die boeren direct in hun bedrijf kunnen gebruiken. Het is dus niet een akker waar je klaprozen en korenbloemen teelt. Het gaat om teelten waar kwalitatief voer uit gewonnen kan worden.'

Kans pakken

René de Bont van Brabants Particulier Grondbezit benadrukte dat de agrarische sector met het concept de mogelijkheid heeft om de grond in de buurt van Natuurnetwerk Brabant in de landbouw te houden. 'Als deze kans niet gepakt wordt, kan het zijn dat de grond volledig omgezet wordt naar natuur. Kijk naar uw eigen positie en die van omliggende ondernemers en maak samen een plan.'

Geïnteresseerden konden ter plaatse de mogelijkheden bekijken voor ONNB bij de eigen locatie. Een aantal boeren droeg zelf al ideeën aan. 'Het is leuk om te zien dat de initiatiefnemers zulke uiteenlopende gedachten hebben voor realisatie van ONNB', zegt Schrauwen. 'Ideeën variëren van kruidenrijke graslanden en bloemrijke akkers door rundveehouders tot fruitteelt, boomteelt en viskweek. Of de initiatieven haalbaar zijn gaat ZLTO de komende tijd onderzoeken, in samenspraak met de werkeenheid Natuurnetwerk Brabant.'

Aanvragen

Twintig ondernemers hebben aangegeven verder in gesprek te willen gaan. Op dit moment komen nog steeds aanvragen binnen. ZLTO is bezig met het inplannen van gesprekken met deze ondernemers.

Mensen die niet bij de bijeenkomsten aanwezig konden zijn, maar toch behoefte hebben aan meer informatie, kunnen contact op nemen met Rob Schrauwen, telefoon (06) 21212436, of Wendy Luijten, (06) 29520272.