Opfok stierkalf verdient volgens boer meer aandacht

Van Norel was onlangs een van de deelnemers aan het pilot-kennisnetwerk 'Kalveropfok'. Hierbij kwamen melkveehouders en vleeskalverhouders samen om te kijken naar het traject van geboorte tot slacht van het vleeskalf.

'Er waren ondernemers die niet wisten wat er met het kalf na de verkoop gebeurt', vertelt Van Norel. 'Eigenlijk zou iedere melkveehouder aan dit netwerk moeten meedoen. Iedere schakel draagt bij aan het succes van de keten.'

Twee stressmomenten

Dat laatste vindt ook Sophie van Roomen uit Leusden. Zij runt samen met haar man een melkveebedrijf met 130 melkkoeien. De stierkalveren gaan naar de handelaar. 'Waar het kalf vervolgens heengaat was mij vóór de deelname aan dit netwerk volstrekt onduidelijk. Daarin ben ik zeker niet de enige melkveehouder. Het is interessant om te zien hoe de kalveren bij de vleeskalverhouder worden gehouden. De kalversector is toch anders dan het melkveebedrijf.'

Het viel Van Roomen bijvoorbeeld op dat op het bezochte bedrijf 700 kalveren bij elkaar komen, na een tussenstop bij de verzamelaar. 'Dat zijn twee wezenlijke stressmomenten voor het dier. Een goede weerstand is daarbij essentieel.'

De pilot heeft haar extra bewust gemaakt om ieder jaar de pakweg 65 stierkalveren een goede start te geven, zodat de vervolgstap ook goed is. 'Voor mij als verantwoordelijke voor de jongveeopfok is ieder kalf even lief. Alle dieren krijgen daarom dezelfde behandeling. Als het gaat om de gift van biest en kunstmelk én bij eventuele ziekte.'

Teleurgesteld

Van Norel merkt dat sommige ondernemers de opfok van nuchtere kalveren minder aandacht geven. 'Ze geven de kalveren melk en leveren hun kalf als het de juiste leeftijd heeft bereikt. Hun aandacht ligt vooral bij het melkvee. Vervolgens zijn ze teleurgesteld omdat hun kalveren zo weinig opleveren.'

Met een beetje meer aandacht kunnen ze zo meer verdienen, weet hij. 'Al is het misschien maar een tientje per kalf, bij het leveren van 100 kalveren is dat zomaar 1.000 euro. Toch mooi meegenomen. Daarbij is de hele sector gebaat bij betere kalveren, omdat het zorgt voor een betere verwaarding.'

Bij hem in de pilotgroep hadden veel melkveehouders de opfok van de kalveren goed in de vingers, zo blikt hij terug. 'Ze doen mee aan de pilot, omdat ze in een goede kalveropfok zijn geïnteresseerd. Ondernemers die dit netwerk het hardst nodig hebben, komen hier niet.'

Voldoende biest

Het verschil tussen een goede en minder goede opfok zit volgens Van Norel onder meer in de biestverstrekking. Hij vindt dat de termen 'vlug, veel, vaak en vers' niet enkel gelden voor het aan te houden vaarskalf, maar voor alle pasgeboren kalveren. 'Hierdoor krijgen de kalveren niet alleen meer weerstand, maar ook wat vlees op hun botten. Dat maakt ze sterker.'

De kalverhouder zelf ervaart maar al te goed wanneer het niet goed gaat. Slechte kalveren redden het niet, of blijven scharminkels. 'Ik krijg iedere ronde duizend kalveren van negenhonderd bedrijven. Ook nu heb ik een ronde kalveren liggen, van 25 weken oud. Opvallend genoeg doen enkele kalveren met opvolgende oornummers het minder goed qua groei. Waarschijnlijk zijn ze van dezelfde melkveehouder afkomstig.'

Eigenlijk zou hij de melkveehouder het liefst uitnodigen om op het bedrijf naar zijn kalveren te kijken. 'Natuurlijk kan ook een virusinfectie de oorzaak van de mindere groei zijn. Maar in negen op de tien gevallen is een minder goed management de oorzaak.'

Mager kalf

Zelf ontvangt Van Norel kalveren in de gewichtsklasse van 42 tot 45 kilo. 'De wat lichtere kalveren gaan vaak naar een bedrijf met weinig kalveren, zodat ieder kalf wat meer aandacht krijgt. Een goed bespierd kalf van 38 kilo is geen enkel probleem. Maar een mager kalf duidt op geen weerstand en dan is het soms een hele klus om die op te fokken', is zijn ervaring.

Ook is het goed om als veehouders de ervaringen met elkaar te delen. 'Zo was er een ondernemer die goede ervaringen had met het verstrekken van biest via de sondedobber om zo'n kalf er doorheen te trekken. De melkveehouder maakt daarin het verschil.'

Van Norel juicht daarom ook het terugkoppelen van de slachtgegevens naar de melkveehouder waar het kalf is geboren toe. Sommige partijen doen dit nu al. Er zijn plannen om die terugkoppeling voor alle vleeskalveren te realiseren. 'Wellicht kan dit ogen openen.'

Bevestiging

Ook Van Roomen ziet een terugkoppeling van slachtgegevens wel zitten. 'Met name wanneer je het goed doet, is dit een vorm van bevestiging. Goed om te zien dat de kalveren een goed slachtgewicht hebben. Zo niet, dan heb je een uitdaging.'
De melkveehoudster leerde ook van collega-ondernemers. Eén van hen had bijvoorbeeld goede ervaringen met biestverstrekking via de sonde. 'Zo help je elkaar met nuttige tips naar een betere kalveropfok.'