Onzekerheid Engbertsdijksvenen belemmert bedrijfsontwikkeling

'Het is goede grond hier. Zand met wat veen. We halen 12 tot 13 ton droge stof gras van een hectare', wijst Jan Vinke (52). Achter de stal ligt een aaneengesloten kavel van bijna 40 hectare. Melkveebedrijf Vinke verkaste negen jaar geleden vanuit Mariënberg naar Vriezenveen. Reden: nabijgelegen natuur belemmerde de bedrijfsontwikkeling. Ook was het bedrijf slecht verkaveld.

In Vriezenveen houdt Vinke zestig melkkoeien en vijftig stuks jongvee. De nieuwe plek in Vriezenveen ligt op een paar honderd meter ten westen van natuurgebied Engbertsdijksvenen.

Geen hinder

'Toen deze locatie in beeld kwam, hebben we bij provincie Overijssel geïnformeerd naar de toekomstmogelijkheden voor een melkveebedrijf hier in de buurt van een toekomstig Natura 2000-gebied. 'Geen enkel probleem', was het antwoord. Het beleid voor het gebied zou gericht zijn op het combineren van landbouw en natuur, waarbij de landbouw geen hinder van de natuur zou ondervinden', vertelt Vinke. Hij pacht in Engbertsdijksvenen 22 hectare grond van Staatsbosbeheer waar hij een deel van het jongvee weidt.

Inmiddels maakt de melkveehouder zich toch zorgen. De reden daarvoor vormen de plannen om het waterpeil in Engbertsdijksvenen op te trekken met als doel het aanwezige hoogveengebied de kans te geven zich te ontwikkelen.

Gevolgen onduidelijk

De ondernemer is vooral ongerust omdat hij niet weet waar hij aan toe is. 'Sinds de aanwijzing van Engbertsdijksvenen in 2009 tot Natura 2000-gebied is onduidelijk welke maatregelen de komende jaren worden genomen en wat de gevolgen daarvan zijn voor de omliggende landbouwgronden.'

Vinke wil de veestapel uitbreiden tot een kleine honderd melkkoeien, maar schuift de bouw van een nieuwe stal voor zich uit vanwege de onzekerheid over wat de toekomst brengt. 'Bij de bedrijfsverplaatsing hebben we netto bijna 12 hectare grond aangekocht. De bijbehorende financiering maakte dat we op dat moment geen ruimte hadden om stalruimte te bouwen voor een grotere melkveestapel. Nu die ruimte er wel is, vinden we de onzekerheid te groot om investeringsbeslissingen te nemen', zegt Vinke.

Verantwoord

Bedrijfsopvolger Diederik Vinke (24) zit in het derde jaar van Aeres Hogeschool in Dronten. 'Voor mij is de grote vraag of er voor mij in de toekomst hier ruimte is om te boeren. Het is nu niet duidelijk of het verantwoord is om het bedrijf over te nemen.'

Ook het nieuwe bestemmingsplan buitengebied van gemeente Twenterand maakt boeren nabij Engbertsdijksvenen er niet makkelijker op. 'Het bestemmingsplan zorgt voor beperkingen in een zone van 300 meter rond het natuurgebied. Het is bijvoorbeeld verboden om grasland te scheuren, een bron te boren of om chemische gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Op korte termijn hebben we daar geen last van omdat deze verboden niet gelden voor bedrijven met eerder verstrekte vergunning.'

Oostkant

Volgens vader en zoon is er vooral aandacht voor agrarische bedrijven aan de oostkant van Engbertsdijksvenen. 'De lagergelegen landbouwgronden aan de oostkant ondervinden waarschijnlijk meer last van vernatting van het gebied, maar voor bedrijven aan de westkant kunnen er ook gevolgen zijn', zegt Diederik Vinke. Hij wijst op een peilverhoging van het Geesterens Stroomkanaal met 50 centimeter die in 2007 is doorgevoerd. 'Voor onze grond had die peilverhoging direct gevolgen in de vorm van meer natte plekken in het land.'

Er zijn plannen om het peil van het Geesterens Stroomkanaal nog eens met 100 centimeter te verhogen. 'Hydrologen kunnen niet goed aangeven wat hiervan de gevolgen voor onze landbouwgrond zijn. Op kaarten van de provincie staat ongeveer een derde van onze percelen ingetekend als vernattingsgebied. We dringen er al tijden op aan om meerdere peilbuizen op onze percelen te plaatsen. Als de vernatting van het natuurgebied voor ons bedrijf gevolgen heeft, moet dat gepaard gaan met compensatie. Wat ons betreft in de vorm van extra hectares grond. Ook een bedrijfsverplaatsing is bespreekbaar.'

Niets tegen natuur

Vader en zoon benadrukken dat ze niets tegen natuur hebben. 'Integendeel. We houden van natuur en spelen er met onze bedrijfsvoering op in. Maar op dit moment hebben we het gevoel dat beleidsmakers meer waarde hechten aan natuur dan aan mensen die in de buurt van natuur hun boterham verdienen.'