Boer bouwt beter in landschap

.
Landschappelijk ingepast bouwen hoeft niet duur te zijn. 'Met het kiezen van donkere kleuren kun je al veel doen', vertelt Bram Scheurwater, projectleider bouw bij Rombou.

'Antraciet is een kleur die in het landschap minder opvalt dan bijvoorbeeld groen. Als die kleur bij de rest van de gebouwen past, is dat al een goed begin.'

Schaamgroen

Daarnaast stellen gemeenten eisen met betrekking tot groen rondom gebouwen. In de Flevopolder is dit standaard in het bestemmingsplan opgenomen. ''Schaamgroen' noemen wij dat', zegt Scheurwater. 'Daarmee wordt er eigenlijk van uitgegaan dat een gebouw niet in het landschap past.'

Daar is de projectleider bouw het niet mee eens. 'We willen een gebouw maken waar de ondernemer trots op kan zijn. Niet om het te verbergen.'

Boerenerf

Een gebouw om trots op te zijn en dat past in het landschap. 'Om dat te bereiken moeten we bij het boerenerf beginnen', zegt de Friese landschapsarchitect Greet Bierema die gespecialiseerd is in boerenerven.

'Boerenerven hebben een uniek patroon die vaak het landschap weerspiegelt. Het is belangrijk goed het landschap te besturen en de plek van het bedrijf daarin. Als een nieuwe stal niet goed past bij het patroon van het erf, past het vaak ook niet in het landschap.'

Looplijnen

Scheurwater herkent dat beeld. 'Een nieuwe schuur of stal moet qua omvang en volume passen bij wat er al op het erf staat. We kijken altijd hoe het erf in elkaar zit en hoe de looplijnen zijn. Op basis daarvan maken we een opzet voor de nieuwbouw die de efficiënte bedrijfsvoering bevordert.'

Bierema vindt dat een goede blik op het boerenerf interessante inzichten kan opleveren. 'Pas als je heel goed kijkt, zie je wat voor er voor dynamiek op het erf is. Het is soms net een kleine stad. Er zijn er zijn vaak plekken zoals een oude fruitgaard, een oud bijgebouw of een vroegere sloot waarvan de contouren nog zichtbaar zijn. Die plekken spelen nog een grote rol in de hedendaagse inrichting van boerenerven en daardoor ook in de landschappelijke inrichting.'

Eisen

In de moderne tijd heeft de agrarische ondernemer ook te maken met allerlei eisen die direct of indirect de bouwstijl raken. Verlichting of ventilatie in stallen is iets waar veehouders rekening mee moeten houden.

'Het is belangrijk dat we daar in een vroeg stadium van het ontwerp al rekening mee houden', stelt Scheurwater. 'Bijvoorbeeld door de verlichting op de juiste hoogte te hangen waardoor het vanaf de buitenkant niet hinderlijk is.'

Zoektocht

Landschappelijk ingepast bouwen blijkt vaak een zoektocht tussen functioneel en landschap. Agrarische ondernemers doen een grote investering met nieuwbouw en die moet wel worden terugverdiend.

'Het uitgangspunt is dat de ondernemer een gebouw krijgt dat voldoet aan zijn eisen en waarmee de ondernemer geld kan verdienen', legt Scheurwater uit.

Goed uitzien

'Daarnaast is de uitdaging om het er ook nog goed uit te laten zien en te zorgen dat het aan de gemeentelijke eisen voldoet.'

De projectleider bouw geeft aan dat het verstandig is om de gemeente vanaf het begin bij de plannen te betrekken. 'Dat werkt veel beter dan met een kant-en-klaar plan aan te komen waarin geen ruimte voor aanpassingen meer is.'

Noodzakelijk kwaad

Landschappelijke ingepast bouwen wordt steeds minder als noodzakelijk kwaad gezien. Bierema ziet dat agrarische ondernemers weer openstaan om nieuw elan te geven aan hun erf en bedrijven.

'De burgerij komt steeds meer op het platteland en er is veel discussie over de acceptatie van de agrarische sector in de maatschappij. Ondernemers voelen dat aan en willen zich van hun beste kant laten zien. Daar hoort een mooi bedrijf bij.'