Prijzen ammoniakrechten variëren sterk

René Luijmes‘Een hype’, noemt adviseur Arjan Sinnige van Rombou de stand van zaken rond de handel in ammoniak-rechten. De bezwaren door coöperatie MOB (Mobilisation for the environment) naar veebedrijven zonder Natuurbeschermingswetvergunning zorgden voor reuring op de markt.
Sinnige vindt niet dat je maar lukraak in ammoniakrechten moet investeren om de NB-wetvergunning rond te krijgen. ‘Kijk naar je eigen situatie en naar wat de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) mogelijk in petto heeft.’
Wel of geen ammoniakrechten kopen is voor ieder bedrijf maatwerk. De vraag is wat de veehouder aan de rechten heeft. Dat is afhankelijk van de eigen locatie - dieren, stalsysteem, afstand tot het bedrijf waar de rechten vandaan komen - en de historie van het bedrijf waarvan de ammoniak-rechten op de markt zijn. Ook is van belang of de rechten kunnen worden vermeerderd of gekort.
Sinnige komt prijzen tegen van enkele euro’s tot 20 euro per kilo ammoniakrecht. ‘Per situatie is het verschillend wat er netto overblijft.’ 10 kilo bruto kan in een extreem geval bijvoorbeeld tot 100 kilo netto leiden. En dan is een hogere aankoopprijs acceptabel. De adviseur ziet gevallen waarbij veehouders door willen met hun uitbreidingsplannen. ‘Dan moet je gewoon kopen.’ Ook zijn er bedrijven zonder NB-wetvergunning die al dan niet op advies van de bank de vergunning willen regelen.
Als de PAS in werking treedt, zijn er geen rechten meer te verhandelen, zegt Dick Hengeveld, adviseur van Rombou in vooral Gelderland. Hij adviseert boeren die zekerheid willen hebben om ammoniakrechten aan te schaffen, zeker als de PAS die zekerheid niet biedt. ‘Ook kun je rechten aanschaffen om vastgelopen NB-wetvergunningen rond te krijgen’, legt Hengeveld uit.

Prijzen hoger

De adviseur ziet in Gelderland prijzen van 5 tot 12,5 euro per kilo aangeboden ammoniak; in Overijssel liggen de prijzen gemiddeld wat hoger. ‘Van belang is hoeveel je van de bruto ammoniakrechten overhoudt.’
Ook is van invloed of het gaat om ammoniak van melkvee- of van varkensbedrijven. Gelderland en Overijssel accepteren tot nu toe dat de verplaatsbare rechten gebaseerd zijn op de vergunde waarden. Bijvoorbeeld een vleesvarkensbedrijf met traditionele huisvesting met een emissiefactor van 2,5 of 3,5 kilo ammoniak.
Het is niet ondenkbaar dat Raad van State binnenkort een uitspraak doet dat bij verplaatsbare rechten een correctie moet worden doorgevoerd naar de gecorrigeerde emissiewaarde, volgens het Besluit huisvesting. Voor vleesvarkens moet dan worden gerekend met 1,4 kilo ammoniak.
Herman Litjens, specialist Omgeving van LTO Nederland, denkt dat 1 januari 2015 niet wordt gehaald voor de PAS. ‘In november is er een bestuurlijk overleg tussen rijk en IPO (Interprovinciaal Overleg). Als ze er uitkomen, kan de PAS nog dit jaar ter inzage en is het tweede kwartaal van 2015 haalbaar.’
Hij stelt dat het overgrote deel van de vergunningen straks geregeld kan worden via de PAS. ‘Aankoop van rechten is dan overbodig. Maar als je 100 procent zekerheid wilt, moet je een NB-wetvergunning aanvragen. Het is een afweging van kosten en zekerheid.’
Volgens Litjens zijn ammoniakrechten dichtbij Natura 2000-gebieden in principe meer waard dan rechten veraf, omdat het om depositie gaat. ‘Het kan zijn dat je op een paar gebieden moet salderen.’
Volgens Gerbrand van ‘t Klooster, coördinator omgeving van LTO Nederland, is niet zeker dat je met de verworven rechten ook 100 procent zeker een vergunning krijgt. Hij doelt op mogelijke bezwaren tegen de aanvraag, in verband met saldering.