Gelderland had handhavingsverzoek MOB niet zomaar mogen weigeren

Milieuorganisatie MOB vroeg provincie Gelderland om handhavend op te treden tegenover een groep veehouders die een PAS-melding hebben gedaan. De provincie weigerde dat, omdat optreden volgens de provincie een onevenredig zwaar middel is. Er is namelijk een legalisatietraject voor deze groep in gang gezet. Volgens de rechtbank is het – kijkend naar de onduidelijkheid over de voortgang van het legalisatietraject en de mededelingen vanuit de minister – niet aannemelijk dat op 1 juli 2025 het legalisatietraject is begonnen.

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State vond vorig jaar in vergelijkbare zaken dat slechts onder bepaalde voorwaarden van handhaving kan worden afgezien en slechts tot 1 juli 2025. De motivering in het weigeringsbesluit van Gelderland voldoet niet aan die voorwaarden. De provincie heeft onvoldoende gemotiveerd dat er een redelijk evenwicht is tussen de belangen van de PAS-melders en het natuurbelang.

Emotionele gevolgen

Volgens de rechtbank is tijdens de zittingen duidelijk geworden wat de emotionele gevolgen zijn van de onzekerheid waarin de PAS-melders en hun gezinnen al vijf jaar verkeren. Zij willen dat deze handhavingsprocedure en de onzekerheid over legalisatie eindelijk tot een einde komen. De rechtbank begrijpt ook dat de natuurorganisaties willen dat de stikstofdepositie op kwetsbare Natura 2000-gebieden wordt verminderd en dat de minister en de provincie ruim vijf jaar na de PAS-uitspraak maatregelen nemen om de stikstofdepositie te verminderen.

De rechtbank ziet daarom nu in zeven zaken af van een oordeel over al dan niet handhaven en draagt de provincie op om uiterlijk op 1 juli 2025 een nieuw besluit te nemen. Op die datum moet er meer duidelijk zijn over het legalisatieprogramma. In één zaak komt de handhavingsprocedure wel tot een einde, omdat een begin is gemaakt met een nieuwe natuurvergunning.