Amerikanen zijn in de afzet creatiever met kool

Het aanbod van producten met verse kool of waarin koolgewassen zijn verwerkt, is in Amerikaanse supermarkten twee of drie keer groter dan in Europa. Dat is de ervaring van Joris Ursem. Hij werkt voor zaadfirma Bejo als areamanager voor de Verenigde Staten (VS) en Canada.

Tijdens de Kooldag van Bejo in het Noord-Hollandse Warmenhuizen sprak Ursem over de koolteelt in Noord-Amerika en hoe Amerikanen de brassicagewassen waarderen en gebruiken in hun gerechten.

Gezondheidshype

'Broccoli, bloemkool, wittekool en ook spruiten liften in de VS mee op de enorme gezondheidshype die enkele jaren geleden is ontstaan rond boerenkool. Dat was toen mede te danken aan de bekende zangeres Beyoncé. In de grote supermarkten is het aanbod van vers maar ook verwerkt product divers en uitgebreid', zegt de areamanager.

Bloemkool en broccoli zijn populair voor zowel verse consumptie als verwerkt in bijvoorbeeld pizza's. Boerenkool wordt anders gegeten dan in Europa en in supermarkten vooral aangeboden in gebonden bosjes. Spruitjes worden als vers product vooral traditioneel bereid. Veel wittekool is volgens Ursem bestemd voor coleslaw.

'Dit is waarschijnlijk een oud recept dat Nederlandse immigranten ooit hebben meegebracht. Het wordt als bijgerecht geserveerd in restaurants. Naar schatting 45 procent van de wittekool in de VS wordt hiervoor gebruikt. Ongeveer 35 procent van de vooral wat kleinere sluitkolen liggen als heel product in de schappen, 12 procent wordt verwerkt tot zuurkool en het aandeel vers gesneden is 5 tot 10 procent.'

Vers is duur

De consumentenprijzen voor verse groenten in de VS zijn hoog, zegt de areamanager. Hij schat dat Amerikanen bijna 10 procent van hun inkomen besteden aan vers voedsel met een groot aandeel voor groenten. 'Gezond eten is een luxe en niet voor iedereen weggelegd. Het is dan ook niet vreemd dat er veel mensen zijn met gewichtsproblemen.'

Het areaal koolgewassen in de VS is bijna 130.000 hectare. Broccoli is het grootste gewas met 50.000 hectare, gevolgd door verse wittekool met 30.000 hectare en bloemkool met ruim 20.000 hectare. Boerenkool wordt op ongeveer 7.000 hectare geteeld.

Belangrijke teeltgebieden zijn Californië, Florida en Georgia en verder enkele landbouwstaten in het noordoosten en noordwesten van de VS. 'Eigenlijk vindt de teelt plaats in alle vier uithoeken van het land', verklaart Ursem.

Meerdere proeflocaties

Het hoofdkantoor van Bejo in de VS is gevestigd in Californië. Verspreid over het land maakt de zaadfirma gebruik van meerdere proeflocaties om de gewassen, naast kool bijvoorbeeld uien en peen, verder te ontwikkelen. De groenterassen die de Amerikanen telen, zijn voor een deel vergelijkbaar met Europa en voor een deel ook specifiek voor het teeltgebied, meldt de areamanager. 'Vaak kiezen de telers voor de vroege types.'

De teeltbedrijven in de VS zijn vaak gespecialiseerd en gemiddeld in omvang iets groter dan in Nederland. Ursem: 'Ook daarin is de variatie groot. Er zijn megagrote bedrijven. In Florida bijvoorbeeld is 200 tot 300 hectare teeltoppervlakte per bedrijf geen uitzondering. In het noordoosten van de VS is de structuur van de bedrijven meer vergelijkbaar met Nederland.'

Uitstekende klimaatomstandigheden

De klimaatomstandigheden voor de groenteteelt zijn uitstekend in de VS en ook in Canada. Tijdens het groeiseizoen zijn de temperaturen hoog en is er voldoende zonlicht voor een optimale groei.

De teeltsystemen variëren van enkele en dubbele rijen tot teeltbedden. 'Er staan vaak meer planten per hectare dan in Nederland. Amerikanen telen vooral voor de massa. De kwaliteit is gemiddeld iets minder dan wij gewend zijn', licht Ursem toe.

Serieuze uitdaging voor veel kooltelers in de VS is de vochtvoorziening. De klimaatverandering uit zich in meer droogte en soms ook verzilting.

Zoetwater

Ursem zegt dat hij zich pas in de VS is gaan realiseren hoe luxe de vochtvoorziening is in Nederland. 'Beschikken over zoetwater is niet vanzelfsprekend. Veel telers hebben beregeningssystemen op basis van pivots en moeten voor waterrechten vaak betalen. Verder is druppelirrigatie in groentegewassen gangbaar en worden daar goede resultaten mee bereikt.'

Daarnaast zijn er andere zaken die uitdagend zijn voor de Amerikaanse telers en ook herkenbaar voor hun collega's in Nederland. 'In de VS speelt ook de zorg over het arbeidsaanbod', legt de areamanager uit. 'Veel werk op het land wordt gedaan door Mexicanen, maar die zijn steeds minder beschikbaar. Daarom investeren de telers naar verhouding veel in het mechaniseren van werkzaamheden zoals planten en oogsten.'

Voedselveiligheid

Een ander serieus aandachtspunt in de VS is de voedselveiligheid en de strenge eisen daarvoor in de hele voedselketen. Ursem spreekt over het afkeuren van gewassen voor verse consumptie vanwege de vondst van een dode vogel of vanwege afvallend blad van bomen langs percelen.

Verder ziet de areamanager de druk van ziekten en plagen toenemen. 'Het gebruik van chemie wordt ook in de VS aan banden gelegd. Dat heeft gevolgen voor de kwaliteit.'

Hoge kostprijs

Tot slot wijst Ursem op de relatief hoge kostprijs voor groenten in de VS. Een Amerikaanse landbouwuniversiteit berekende voor broccoli de totale teeltkosten op omgerekend 33.000 dollar per hectare en voor wittekool op ongeveer 16.000 dollar.

Misschien is dit wat ruim berekend, erkent de areamanager. 'Maar toch is de groenteteelt naar verhouding duur. Dat heeft vooral te maken met de kosten voor de watervoorziening, de dure arbeid en in sommige regio's beginnen de prijzen voor landhuur behoorlijk op te lopen. Tegenover de hoge kosten staan vaak wel goede opbrengsten en meestal uitstekende opbrengstprijzen.'