Minder varkens mengen en goed stalklimaat verminderen pleuritis

Ruim 15 procent van de vleesvarkens heeft bij het slachten pleuritis, een ontsteking van het borst- en of longvlies waardoor een verkleving ontstaat. Daarnaast heeft 5 procent schade aan de longen.

Pleuritis en afwijkingen van de longen worden bij het slachten van de varkens vastgelegd. In het eerste kwartaal van 2023 werd bij de door Vion geslachte varkens bij 15,5 procent pleuritis gevonden en bij 4,5 procent van de varkens een afwijking aan de longen.

Elke afwijking tellen

Hoe klein of groot die afwijkingen zijn, is niet bekend. Elke afwijking wordt geteld. Bij de varkens op de slachterij gaat het vaak om een verkleving van de longen aan de borstkas. Meestal is er geen sprake meer van een ontsteking. Aan de verkleving is niet te zien wanneer die is ontstaan. Want pleuritis kan zich snel ontwikkelen en kan zich ook weer grotendeels herstellen.

Een belangrijke oorzaak van pleuritis en schade aan de longen is Actinobacillus pleuropneumoniae (APP). Maar ook andere bacteriën als Glaesserella parasuis, Pasteurella multocida of Streptococcus suis kunnen pleuritis veroorzaken.

Trigger

Vaak treden pleuritis en longschade pas op bij de vleesvarkens. Een slecht stalklimaat kan daarbij als een trigger werken. Een te hoge ammoniakconcentratie irriteert de luchtwegen en ziekteverwekkers grijpen dan hun kans. Ook bij biggen kan pleuritis optreden, maar dat wordt niet vaak gezien, weet Tobias.

Wel kunnen de biggen de ziekteverwekkers die longschade en pleuritis veroorzaken al bij zich dragen. Om dit te voorkomen, is het aan te raden om de biggen vanaf de geboorte zo weinig mogelijk te mengen.

De varkensdierenarts haalt nog maar eens een onderzoek aan dat op voormalig Varkens Innovatie Centrum Sterksel is uitgevoerd. Dat liet een flink effect zien van zo min mogelijk mengen. Vergeleken werden biggen die na de geboorte maar één keer werden overgelegd en daarna niet meer gemengd. De biggen in de proefgroep werden geüniformeerd opgelegd op basis van gewicht. Hierbij werden geen verschillende leeftijden gemengd en ook geen dieren teruggelegd uit de ziekenboeg.

Resultaten

Door het slechts eenmaal overleggen daalde het percentage varkens met longschade naar 5,9 procent. Bij de biggen die vaker werden gemengd, ging het om 10,3 procent. Bij pleuritis werd geen verschil gevonden en lag het gemiddeld op zo'n 10 procent. Daarbij waren er drie rondes met nauwelijks pleuritis en een ronde met wel een hoog aandeel pleuritis.

De biggen die minder vaak werden gemengd, groeiden 16 gram per dag meer, hadden een 5 punten lagere EW-conversie en 1,1 millimeter dikkere spieren. De uniformiteit bij slachten was hetzelfde als de op uniform gewicht bij elkaar gelegde biggen. Het niet mengen leverde ten tijde van het onderzoek een saldoverbetering op van 2,10 euro per afgeleverd varken.