'Kies voor een ondernemersgerichte aanpak'

Afgelopen jaren is af en toe een poging gedaan met deeluitwerkingen, zijn veel onderwerpen de revue gepasseerd en dat gaat komende jaren nog door. Denk aan mestbeleid, gasverbruik, waterkwaliteit en stikstof die allemaal een plek moeten gaan krijgen in de gebiedsgerichte aanpak. Heel veel komt op het bordje van de boer en boerin terecht. Het valt me op dat er nauwelijks aandacht is voor de belangrijke primaire functie van de landbouw: voedselproductie. Wordt dit nog wel op waarde geschat?

Verder valt me op dat ook nu weer wordt gekeken vanuit de opgaven en dat de kaders van bovenaf worden opgesteld en ingekleurd. Aandacht voor wie dat nu eigenlijk moet gaan doen, is er helaas nauwelijks. Zo staat in het Utrechtse Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) slechts een kleine passage over het belang van vertrouwen in het realiseren van de aanpak. De vraag of het boeren wel lukt om alle opgaven daadwerkelijk te realiseren wordt niet gesteld.

Ik voel zelf namelijk wel druk hoe ik dat allemaal moet organiseren en betalen met weinig tijd en dito middelen. Ik heb in het buitenland gezien dat er overheden en organisaties zijn die zich richten op de positie en het welzijn van de ondernemers. Het zou heel mooi zijn als we in Nederland die voorbeelden zouden kunnen overnemen.

Daarom wil ik graag naast de gebiedsgerichte aanpak iets anders plaatsen: de ondernemersgerichte aanpak. In deze aanpak komen juist alle meer zachte onderdelen samen, zoals aandacht voor de boer als mens en hoe we ze kunnen ondersteunen. Dat vereist een andere manier van werken en denken van overheden, meer dienend en faciliterend. Betrek boeren vooraf bij het bepalen van de doelen en gebruik hun kennis en kunde. Waardeer vakmanschap en wek vertrouwen door samen doelen te bepalen. En de overheid moet zeggen wat ze doet en doen wat ze zegt.

Daarnaast is het belangrijk dat boeren elkaar en zichzelf ondersteunen door oog te houden voor hun eigen ontwikkeling en mentale gezondheid. Dat betekent tijd vrijmaken voor een training, leiderschapsprogramma of sparren met collega's. En ontspanning en energie halen uit andere bezigheden dan werk op de boerderij, jezelf omringen met andere netwerken en met een positieve blik de boerderij en de toekomst tegemoet durven zien.