'Het verdienvermogen van de boer is onze verantwoordelijkheid'

'Er gebeurt veel in de landbouw en voor de toekomst van de agrarische sector hebben we een mooi verhaal te vertellen. Daarbij staat centraal dat planten de toekomst hebben', stelt Hans Meeuwis. Op het hoofdkantoor in Breda maakt de CEO van Cosun een gedreven indruk.

Niet elke innovatie slaagt, dat is ook inherent aan de ontwikkeling van nieuwe activiteiten

Hans Meeuwis, CEO Royal Cosun

Twee jaar geeft Meeuwis nu leiding aan de landbouwcoöperatie en dat bevalt hem uitstekend. 'Dit is een prachtig bedrijf. We zijn van en vooral ook voor de boeren bezig met een relevante strategie waarin de toekomstbestendigheid van de keten en het portfolio essentieel zijn.'

Wat is een toekomstbestendig portfolio?

'Dat is een portfolio dat aansluit op de maatschappelijke behoeften en waarmee we op de korte en lange termijn het verdienmodel van onze leden waarborgen. In onze strategie Unlock 25 ligt vast dat resultaatverbetering, focus op winstgevende groei en de ontwikkeling van een duurzame keten de strategische prioriteiten zijn. Een toekomstbestendig portfolio vormt daarvoor de basis.

'We hebben drie pilaren onder ons bedrijf: suikerbieten, aardappelen en de verwerking van circulaire coproducten. Daarnaast ontwikkelen we een vierde poot die aansluit op het kerngebied groene en gezondheidsbevorderende ingrediënten. Daar hebben we al mooie voorbeelden van, zoals inuline uit cichorei. Dit portfolio willen we verder uitbouwen.'

Onlangs werd bekend dat Cosun groente- en fruitverwerker SVZ van de hand doet. Waarom past dit niet in het portfolio?

'Met deze voorgenomen transactie brengen we meer focus aan in het portfolio. Dat helpt bij de versnelling van andere groeigebieden. Bovendien hebben wij met de Döhler Group een overnamepartner gevonden die een impuls kan geven aan de ontwikkeling van SVZ.'

Wat zijn opties voor uitbreiding van het portfolio?

'We zetten in op drie nieuwe gebieden: plantaardige eiwitten, biobased materialen en voedingsvezels. Daarbij kijken we altijd naar een betere verwaarding van bestaande grondstoffen en de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen. Voorbeelden daarvan zijn eiwitten uit veldbonen, en ook een mooi circulair project, waarbij Duynie in samenwerking met bierbrouwer Heineken bierbostel opsplitst in eiwit en een vezelproduct.'

Cosun streeft naar 30 procent omzet uit nieuwe business in 2030. Hoe gaat u dat realiseren?

'De basis is ons innovatieprogramma. Maar we kijken ook naar samenwerkingsverbanden met andere bedrijven en naar mogelijkheden voor acquisities. 30 procent is ambitieus, maar dat helpt ons in focus aanbrengen en keuzes maken. Nieuwe bedrijfsonderdelen als Cosun Protein en Cosun Biobased helpen om deze transitie te versnellen.'

Cosun investeert 1,5 procent van de omzet in innovatie. Hoe wordt dat budget verdeeld?

'Onze innovatiekracht is groot, maar het budget niet oneindig. Wij werken met vaste teams aan specifieke ontwikkelingen. Op basis van de plannen van die teams bepalen we hoeveel geld daarvoor beschikbaar is. Ook voor innovatie geldt dat je geen honderd dingen goed kunt doen, maar keuzes moet maken.'

Wanneer is een innovatie interessant genoeg voor opwaarderen naar een businessmodel?

'Dat hangt af van de markt. Bij elke stap stellen we de vraag of investeringen kunnen worden terugverdiend en wat ze bijdragen aan het verdienvermogen op het boerenerf. Neem Betafib. Dat is een natuurlijk verdikkingsmiddel gemaakt van bietenpulp dat microplastics kan vervangen. Volgend jaar bepalen we of we verder opschalen en of de belangstelling van potentiële afnemers voldoende houvast biedt. Het is overigens goed te beseffen dat niet elke innovatie slaagt. Dat is inherent aan de ontwikkeling van nieuwe activiteiten.'

Cosun verwacht veel van het Fava-eiwit uit veldbonen. Wat kunt u zeggen over de opschaling?

'Dit is een eigen technologie waarvan de verwachtingen positief zijn. Het eiwitisolaat wordt gebruikt om bijvoorbeeld melkeiwit in ijs te vervangen. Daarvan liggen de eerste producten al in het winkelschap. De veldbonen die we verwerken, komen in de opstartfase uit Duitsland en Nederland en de productie vindt nu plaats in het buitenland. Opschaling van teelt en verwerking liggen zeker voor de hand. Er lopen onderzoeken naar vervolginvesteringen in een eigen fabriek, maar ook een integrale productieketen in Nederland. Ik sluit hier mogelijke samenwerkingen niet uit.'

Hoe ziet u de Nederlandse akkerbouw?

'Dit is een prachtige sector, innovatief en met ongekende mogelijkheden. Het maatschappelijke belang van de producten van Nederlandse akkers neemt alleen maar toe. Wel zien we dat op het gebied van regelgeving veel wordt gevraagd van de sector. Ik vind het daarom jammer dat er geen Landbouwakkoord ligt dat heldere kaders en perspectief biedt.

'Het is belangrijk dat de juiste condities worden vastgesteld om ontwikkeling te stimuleren. Een realistische transitietijd, doelsturing en voldoende mogelijkheden om gewassen gezond te houden zijn essentieel. Zo ook het belang van een gelijk Europees speelveld met behoud, nee, verbetering van het verdienvermogen van de telers. Die laatste is essentieel. Voor de toekomstbestendigheid van de keten moeten we elkaar helpen, ieder met zijn eigen verantwoordelijkheid.'

Wat is daarin de rol van Cosun?

'Primair zien wij het verdienvermogen van de boer als onze verantwoordelijkheid. Dat is het bestaansrecht van onze coöperatie. Daar zetten we met onze strategie Unlock25 op in. Daarnaast investeren we veel in ontwikkeling en ondersteunen wij onze leden met het programma 'Groeikracht' bij het verder verduurzamen op gebieden als plantgezondheid, waterkwaliteit en klimaat.'