Impact van bufferstroken verschilt sterk per regio en bedrijf

'Normaal moeten we voor de Gecombineerde opgave zo'n honderd percelen intekenen. Dat zijn er nu meer dan duizend', zegt akkerbouwer en LTO-bestuurder Pieter Evenhuis. 'Vorig jaar kostte de opgave ons twee dagen kantoorwerk. Nu zijn we ruim een week bezig. Dat is ook vanwege discussies over slootjes die allang dichtgeschoven zijn.'

Evenhuis heeft een groot akkerbouwbedrijf in het Overijsselse Giethoorn. Hij ervaart vooral veel administratieve rompslomp van de invoering van de bufferstroken. Hij doet elk jaar zaken met veehouders voor het ruilen en huren van grond. 'Zo vlak voor het seizoen is er bij de meeste ondernemers veel onduidelijkheid. Dat maakt het moeilijk om beslissingen te nemen.'

Productiecapaciteit

Het verlies aan teeltareaal voor zijn eigen bedrijf schat Evenhuis op 2 tot 3 procent. 'Wij zitten in een waterrijk gebied. Bij ons zijn de bufferstroken meestal 1 meter breed. Dat is niet zo spannend. Op een groter perceel verder van huis moeten we een strook van 3 meter aanhouden. Dat gaat dan ten koste van productiecapaciteit. Ook raak ik op mijn bedrijf bij elkaar behoorlijk wat plaatsingsruimte kwijt voor de aanvoer van mest.'

De impact van de aanleg van bufferstroken op het bloembollenbedrijf J. Heemskerk & Zn in het Zuid-Hollandse De Zilk lijkt ook mee te vallen, zegt bollenkweker Mark Heemskerk. 'De tulpen en hyacinten zitten al in de grond. De amaryllissen gaan we over een week of twee planten. Op ons bedrijf gaan we uit van teeltvrije zones van zo'n 1 meter. Dat blijft voor het grootste deel zo. Verder hebben we altijd al ruime kopakkers. Dat verandert ook niet.'

Veel sloten en watergangen

Heemskerk zegt dat in de regio rond Lisse waar zijn bedrijf zich bevindt, veel watervoerende sloten en watergangen liggen. 'Wij komen met gemak aan de regeling dat de bufferstroken meer dan 4 procent van het areaal innemen, zodat we smallere stroken mogen aanhouden. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft mij bevestigd dat deze veronderstelling klopt.'

Waar Heemskerk nog optimistisch is, maakt KAVB-voorzitter Jaap Bond zich wel zorgen over de financiële gevolgen van de aanleg van bufferstroken voor veel andere bollenkwekers. Hij wijst erop dat bloembollen kapitaalsintensief zijn en dat verlies van enkele procenten teeltareaal een behoorlijke inkomensderving betekent.

Voorjaarsbloeiers

Vooral voor de voorjaarsbloeiers is het volgens Bond niet duidelijk waar ondernemers dit teeltseizoen aan toe zijn. 'Kwekers die in het najaar van 2022 hun tulpen of narcissen hebben geplant, hielden toen geen rekening met bufferstroken. Het zou buitenproportioneel zijn als dit gevolgen heeft voor de bollen die al enige tijd in de grond zitten.'

Navraag bij RVO leert dat ook voor voorjaarsbloeiers en wintergewassen geldt dat vanaf 1 maart 2023 op de bufferstroken het toepassen van mest en gewasbescherming niet is toegestaan en dat daarop gehandhaafd gaat worden.