Op varkensmarkt hangt een positieve sfeer

In de eerste week van januari zakte de Vion-notering van 1,97 euro naar 1,93 euro per kilo geslacht gewicht. Een weektoeslag die vanaf week 1 geldt, is nu opgenomen in de basisprijs. De toeslag – 2,5 cent – is naar boven afgerond en brengt de notering naar 1,96 euro. In Duitsland daarentegen bleef de notering sinds kerst stabiel op 2 euro per kilo geslacht gewicht.

Er is in de praktijk veel kritiek op de prijsdaling van Vion in week 52 en begin januari. De markt zou er niet direct aanleiding toe hebben gegeven, terwijl de daling samenvalt met het moment waarop de referentieprijs van het vraaggestuurde marktconcept Good Farming Balance wordt vastgesteld. En terwijl Vion in december 2022 een maximum van 1,5 eurocent per kilo geslacht gewicht stelde aan de nabetaling voor 2023.

Vion geeft aan dat verschillende landen in Europa op dit moment een totaal verschillende marktdynamiek kennen. De uitersten daarin zijn Denemarken en Spanje. In Denemarken – de zeugenstapel kromp er in 2022 met 10 procent – daalde de notering met 5 eurocent per kilo, onder andere door de stagnerende afzet naar Azië. CEO Jais Valeur van Danish Crown verwacht dat het herstel van de export nog zeker twee tot drie maanden gaat duren.

In Spanje daarentegen pluste de prijs met 2,5 eurocent per kilo. Spanje kampt nog steeds met het PRRS-virus Rosalia. Het aanbod vleesvarkens is daardoor klein. De vraag naar biggen die daardoor ontstond, wordt ingevuld door met name Nederland. Deense biggen gaan vooral naar Polen. In 2020 gingen 1,2 miljoen Nederlandse biggen naar Spanje. In 2021 groeide dat aantal naar 1,53 miljoen biggen en in 2022 naar 1,7 miljoen.

De biggenexport naar Duitsland daalde met 676.100 dieren naar 2.886.002 in 2022. In twee jaar tijd kromp de Duitse varkensstapel met 18,2 procent naar 21,3 miljoen varkens in november 2022. Afrikaanse varkenspest, de ombouw naar een diervriendelijker varkenshouderij en de hoge kosten voor voer en energie zijn hier debet aan.

Op dit moment is er bij de oosterburen sprake van een aantrekkende biggenmarkt, al is de prijs van 62 euro (Nord West, 25 kilo) voor zeugenhouders nog krap. De verwachting is dat de Duitse biggenproductie nog verder afneemt omdat de zeugenpopulatie verder daalt.

Het aantal varkensslachtingen daalde in 2022 tussen januari en eind november in Duitsland met 9 procent naar 43,2 miljoen. Op dit moment worden rond de 700.000 varkens per week geslacht. Duitse marktanalisten stellen dat het aanbod krap is en omslaat naar 'te weinig' wanneer eind februari, begin maart de vraag stijgt.

Aanbod blijft krap

Op de varkensmarkt hangt een positieve sfeer. Twee belangrijke oorzaken zijn het krappe aanbod aan vleesvarkens en het feit dat de Duitse notering sinds kerst stabiel is. Uit cijfers van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) valt af te leiden dat het aanbod krap blijft. In het vierde kwartaal van 2022 gingen 65.000 biggen meer weg voor export en zijn er 145.000 meer varkens geslacht dan in 2021. Beide zorgen ervoor dat het aanbod sneller afneemt.

Op basis van cijfers uit de productiemonitor houdt de POV voor het eerste kwartaal van 2023 rekening met 5,5 miljoen biggen die moeten worden geplaatst en 4 miljoen vleesvarkens. Dat zijn 310.000 biggen en 110.000 vleesvarkens minder dan in dezelfde periode in 2022.

Een krapper aanbod is doorgaans gunstig voor de notering. Daarentegen staat door de inflatie de consumptie van varkensvlees onder druk, zeggen marktkenners. Niet alleen in Europa, maar ook in Azië.