Wilde Weeldetuin is blikvanger in Almere

Wilde Weelde is een vakvereniging van kwekers, hoveniers, ontwerpers, boomverzorgers en leveranciers van tuinmaterialen uit heel Nederland. De vereniging werkt vanuit een ecologische visie aan een natuurrijke omgeving. In een tuin op het eiland Utopia op de Floriade in Almere laten de leden van de vereniging zien wat vanuit hun gedachtegoed mogelijk is in een stedelijke omgeving, passend bij het thema 'Growing Green Cities'.

De tuin grenst aan het water en bestaat uit een grote cirkel met daarbinnen een spiraalvorm, die in de natuur veel voorkomt. De beplanting is zoveel mogelijk biologisch gekweekt.

Jasper Helmantel is voorzitter van Wilde Weelde en mede-eigenaar van kwekerij en leverancier Cruydt-Hoek in Nijeberkoop. Dit bedrijf werkt met inheemse wildeplantenzaden en planten en wildebloemenweidemengsels. 'Met onze inzending van tien jaar geleden op de Floriade in Venlo hebben we de eerste prijs gewonnen in de categorie Garden en Landscape Design', vertelt hij. 'Dat was een mooie stimulans om dit jaar weer deel te nemen.'

Het plan was om het iets eenvoudiger aan te pakken, maar dat is een beetje uit de hand gelopen, laat Helmantel weten. Als reden geeft hij het enthousiasme van de leden die er vanuit de passie voor hun vak iets moois van wilden maken. De vereniging heeft de tuin dan ook grotendeels zelf bekostigd.

Helmantel heeft het reservaat in Venlo zelf ontworpen, maar in Almere hebben Emiel Versluis van Vis à Vis Ontwerpers in Woudrichem, Ivo de Vries van Gardening Angels in Houten en Huub Zoontjes van het gelijknamige bureau in Oldenzaal de tuin gecreëerd. 'In januari 2021 heb ik tijdens de algemene ledenvergadering van Wilde Weelde, waarop we hadden besloten mee te doen, laten weten dat ik wel wilde helpen bij de aanleg. Toen ben ik meteen gebombardeerd tot hoofdontwerper', zegt Versluis.

Het is het drietal gelukt om rekening te houden met alle meningen en ideeën van de leden, ondanks de korte voorbereidingstijd.

Blikvanger

De projectgroep van Wilde Weelde wilde graag dat de tuin van 1.000 vierkante meter een blikvanger werd. Daarom hebben de ontwerpers gekozen voor een pleinvorm die uitkijkt op de skyline van Almere aan de overkant van het Weerwater. Versluis licht toe dat ze de aanwezige materialen hebben hergebruikt. 'We troffen bijvoorbeeld zo'n 100 kuub stammen aan waarvan we een wand hebben gemaakt, met 'vensters' van betonnen rioolbuizen.' Ook hebben betonnen tegels van 40 bij 60 centimeter uit de begintijd van Almere een prominente plek in de tuin gekregen.

Met de door het ontwerpteam aangegeven plantvlakken heeft tuincoach en beplantingsspecialist Silke Zandstra samen met collega's Margo van Beem en Rozemarijn Oosthoek een beplantingsplan gemaakt. 'We hebben een schaduwrijke oeverrand met ruige, inheemse planten gecreëerd. Die gaat via bloemrijke halfschaduwborders over in de zuidelijke kant van de stammenwand, waar zich een border bevindt met een mengsel van in- en uitheemse planten.'

Tredvegetatie

Het uitgangspunt was hoe dan ook om soorten te selecteren die interessant zijn voor insecten en om de samenhang van de tuin als geheel te bewaren. Zandstra heeft haar best gedaan om ook voor donkere en moeilijke plekken geschikte planten te vinden. Daarvan maakt ook tredvegetatie deel uit, die ertegen kan als mensen eroverheen lopen. Denk aan liggende vetmuur, weegbree, kruipend zenegroen, kruiptijm en zilverschoon.

Met een lijst met benodigde planten heeft Zandstra de bij Wilde Weelde aangesloten kwekers gevraagd wie wat kon leveren. Cruydt-Hoek heeft voor het leeuwendeel van de planten gezorgd, de rest komt van zo'n twintig andere grote en kleine kwekers. Voor enkele planten is een beroep gedaan op kwekers buiten de vereniging.

Onderdeel van het geheel is een 'voedselbank', waar in een stenige omgeving onder andere bonen, palmkool, bataat, artisjok en tijm groeien. Met de planten voor de centrale vijver, geleverd door Waterplantenland in Varsselder, zijn ook waterdieren als kikkers en salamanders meegekomen uit een heemtuin in het oosten van het land.

Franne Ravensbergen van Seasons Gardening in Wognum heeft na een verblijf als professionele tuinvrouw in Engeland als projectcoördinator opgetreden. 'Dat ging om praktische zaken als een veiligheidscursus en het regelen van leveringen op het terrein, maar ook om videocalls met alle betrokkenen.' Ze vertelt hoe mooi het was om te zien dat er zelfs in een voor driekwart bestrate omgeving nog van alles wil groeien.

Volgens Helmantel straalt de tuin vakmanschap en meesterschap uit. Net als hij vinden Versluis, Zandstra en Ravensbergen de tuin veel mooier geworden dan ze zich hadden voorgesteld. Ze hebben veel positieve reacties van de bezoekers aan de Floriade gekregen en zijn blij dat de tuin in de toekomst blijft bestaan als onderdeel van een wandelpark.