Precisiewiedeggen verdrijven schoffels

'Korsten breken gaat beter met een wiedeg dan met een cambridgerol of door te beregenen', weet Christoffel Den Herder van Ceres Horti Advice. Hij organiseerde net als Inagro-adviseur Lieven Delanote in het Belgische Rumbeke-Beitem diverse demo's met precisiewiedeggen.

Delanote: 'Treffler heeft het systeem vijftien jaar geleden bedacht, maar toen was iedereen nog afwachtend of zo'n dure machine wel meerwaarde had. Ook was men beducht voor onderhoud aan het wat ingewikkeldere systeem. Inmiddels willen professionele telers niet anders meer en zien ze een traditionele wiedeg als miskoop.'

Sinds een aantal jaren bestaan er veel merken, zoals Agronomic, Agrifarm, APV, Carre, Einbock, Fliegl, Geertsema, Hatzenbichler, Horsch, Pottinger en Treffler. In tegenstelling tot een traditionele wiedeg, worden de tanden van een precisiewiedeg individueel aangetrokken door een veer. Deze zijn via een schaalverdeling in te stellen op een druk van 100 gram tot ruim 5 kilo.

Belangrijk is dat de druk op verschillende werkdieptes gelijk is. Dus ook op een rug of in het dal. De tand gaat niet zoeken naar links of rechts. 'De bodemvolging is veel nauwkeuriger', stelt Delanote. 'Bij een traditionele wiedeg volgt een tand de weg van de minste weerstand en zal deze eerder door de zaaigeul gaan omdat daar de grond zachter is. Een tweede en derde tand volgen dan misschien ook nog.'

Twee keer zo duur

De complexere bouw maakt precisiewiedeggen een stuk duurder, weet ook Delanote. 'Ik schat dat ze per meter twee keer zo duur zijn. Een eg van 6 meter kost al snel tussen de 17.000 en 20.000 euro. En als je een 9 meter brede uitvoering wil, komt daar nog 5.000 euro bij.'

Toch kan het totaalplaatje goedkoper uitpakken, verwacht de onderzoeker. De wiedeg is bij veel telers een basisbewerking geworden en vervangt enkele werkgangen met een schoffel, die minder capaciteit heeft. 'Wie tien jaar terug een schoffel kocht, neemt nu een wiedeg. In biologische mais werd bijvoorbeeld twee tot drie keer geëgt en daarna nog eens vier keer geschoffeld. Nu wordt vier tot vijf keer geëgt en nog maar één of twee keer geschoffeld.'

De wiedeg is daarbij geen scheurijzer meer. Er wordt rustig gereden met 1 tot 5 kilometer per uur. Het is een van de redenen dat er veel minder onderhoud aan de wiedeg zit.

Brede machine

Den Herder adviseert vooral een brede machine te kopen. 'De capaciteit moet uit de breedte komen, niet uit de snelheid. Tot 9 meter kun je nog wel met een viercilindertrekker af, maar ik zie dat telers nu ook naar bijvoorbeeld 15 meter breed willen en dan een zwaardere zescilindertrekker gebruiken.' Den Herder verwacht dat de ontwikkeling snel naar halfgedragen wiedeggen zal gaan, zodat grote werkbreedtes toch weer met lichtere trekkers zijn te hanteren.

Voordeel is dat de wiedeg ook rijonafhankelijk en in de rij werkt en relatief goedkoop is ten opzichte van vingerwieders op een schoffelbalk. Bovendien is een schoffel, zeker met gewascamera erop, met 30.000 tot 60.000 euro een stuk duurder.

Delanote: 'Een schoffelchauffeur moet wat technischer zijn onderlegd. Met een wiedeg kun je makkelijker op pad. Je bent zelfs snel te voorzichtig. Je moet wat 'beredeneerde lef' hebben om de eg strak af te stellen. Plantjes kunnen meer hebben dan je denkt.'

Den Herder stelt dat een slepende tand milder werkt dan een stekende, maar dat deze ook meer grond meetrekt en daardoor jongere plantjes te veel kan onderwerken. '120 graden zie ik als beste tandkeuze in de groenteteelt. Daarbij is een zwaar frame ook gunstig. Dit geeft de wiedeg een rustige loop en het frame laat zich niet omhoog drukken. Daarmee blijft de afstelling gelijkmatiger.'