Glastuinders passen teeltstrategie aan door hoge energieprijzen

Dat blijkt uit een bijeenkomst van het Energieakkoord van Greenport West-Holland. Dertig partners van de regionale netwerkorganisatie kwamen bijeen om te spreken over de impact van de actuele energiemarktontwikkeling op energietransitie in de glastuinbouw.

Tijdens de bijeenkomst spraken telers Roy Persoon en Marc Koene over de effecten van de hoge energieprijzen op hun bedrijfsvoering. Ze passen bijvoorbeeld hun teeltstrategie aan en halen investeringen in extra schermen of ledverlichting naar voren.

20 procent besparing

Zo bespaarde Koene met de inzet van ledverlichting 20 procent op energie en gemaakte kosten. Knelpunt daarbij is de investeringsruimte. Telers vragen daarom voor bepaalde aspecten op korte termijn duidelijkheid van het Rijk, zodat ze betere beslissingen kunnen nemen over investeren in energieverduurzaming.

Daarbij gaat het vooral om besparingen op bedrijfsniveau, een doorgaande ontwikkeling van geothermie en versnelde levering van restwarmte. Ook pleiten telers met belichte teelt voor meer aandacht om te werken aan een duurzame en betaalbare elektriciteitsvoorziening.

Inzet WKK's

Uit onderzoek van AgroEnergy en BlueTerra blijkt dat de inzet van warmtekrachtkoppelingen (WKK's) zorgt voor enige demping van effecten van hoge energieprijzen. Vooral onbelichte bedrijven met een WKK kunnen dure gasinkoop compenseren met verkoop van elektra tegen hogere prijzen.

Verder blijkt uit de analyses dat bij belichte bedrijven de energiekosten wel explosief stijgen als alle gasinkoop wordt gebruikt als input voor de teelt. Bij deze bedrijven zijn er meer besparings- en opbrengstmogelijkheden door op momenten met hoge elektraprijzen eigen belichting af te schakelen en te leveren aan het net.

Noodvermogen

Volgens BlueTerra kan het beschikbaar stellen van noodvermogen ook voor extra opbrengst zorgen. Richting 2030 zal het aantal rendabele draaiuren voor WKK's afnemen door de sterke toename van zon- en windenergie en zal het aantrekkelijker worden om de WKK's op andere momenten van de dag in te zetten. 'Bij veel wind en zon zal de warmteprijs voor tuinders stijgen', concludeert energieconsultant Robin Teeken van het bedrijf.

Wel blijft volgens Teeken de inzet van WKK's nodig om aan de elektrische behoefte te voldoen. Vooral wanneer de zon niet schijnt en er weinig wind is. Marco van Soerland van Warmtesysteem Westland stelde dat echte klappen in de verduurzaming in de glastuinbouw kunnen worden gemaakt. Ook meldde hij dat er een boortoren in aanbouw is die vijf geothermiedoubletten op rij zal boren.

Geothermie duurder

Toch wordt ook geothermie duurder voor afnemers. De SDE+-subsidie daalt bij een hogere gasprijs. Maar dit effect treedt pas een jaar later op en daardoor is de prijs van geothermische warmte in 2022 nog relatief laag. De verwachting is dat de prijs in 2023 wel hoger zal zijn, maar bij de huidige prijzen is geothermie toch goedkoper dan vanuit een gasgestookte ketel. Voor verdere opschaling en koppeling van projecten zijn wel de inspanning van betrokken ministeries en de provincie van belang.

Telers merkten op dat een gasgestookte WKK ook bij deze energieprijzen in veel gevallen ook dan nog gunstiger is. Volgens Van Soerland is de bijvangst van aardgas bij de geothermie in de regio West-Holland een sterk voordeel. Dit heeft ermee te maken dat projecten door een WKK in hun eigen elektrabehoefte kunnen voorzien.

Voor een versnelling van restwarmtelevering is een helder en hard commitment voor de warmtevraag vanuit tuinders noodzakelijk. Dat constateren Gasunie en Havenbedrijf. Volgens de organisaties is het goed om de inzet van waterstof te onderzoeken, ook al verwachten ze niet dat het tot snelle oplossingen zal leiden. De toepassing van restwarmte van elektrolysers biedt misschien nog de beste kansen.