'Sneller verduurzamen, juist nu!'

De stijgende energieprijzen zijn een enorme stimulans om de landbouw snel fossielvrij te maken. De overheid houdt miljarden euro's over die gereserveerd zijn voor de SDE++ (een regeling voor verduurzaming van de energieproductie). Dat geld kan direct worden ingezet in de landbouw. Voor het opwekken van duurzame energie, het produceren van groene meststoffen en het elektrificeren van onze apparatuur.

Minder stikstof, minder CO2 en minder kosten. Meer duurzame energie, meer zekerheid voor ondernemers en meer bijdragen aan de maatschappij. Het kan als we nu de beweging maken naar een fossielvrije landbouw. Voor de glastuinbouw is het energiegebruik al jaren een belangrijk onderwerp. Voor de andere sectoren is de aandacht sinds het Klimaatakkoord uit 2019 volledig verschoven naar onderwerpen als koolstofvastlegging in de bodem en het waterpeil in veenweidegebieden.

Kwetsbaar

De landbouw is een grote gebruiker van fossiele brandstoffen. Dat maakt ons kwetsbaar voor prijsstijgingen. Als u onlangs uw dieseltank op het erf hebt laten vullen, dan hoef ik u niets uit te leggen. We hebben als agrarische sector met elkaar zo'n 300.000 trekkers die volledig draaien op diesel. Daarnaast gebruiken we gas voor het drogen van onze producten na de oogst en gebruiken we stroom voor bijvoorbeeld koelen en bewaren.

Ondertussen zijn we ook een grote producent van duurzame energie. Veel zonnepanelen liggen op onze daken en we hebben ook veel windmolens op ons land. Bij elkaar genomen is de landbouw zelfs energieneutraal. We hebben nog genoeg vierkante meters aan daken die we kunnen vullen met zonnepanelen en een windmolen van 15 meter hoog kan ook bijna iedereen wel kwijt op het erf. Maar we kunnen niet verder met het opwekken van duurzame energie, want het elektriciteitsnet zit op veel plekken al vol.

Klapper

Dan wordt het tijd om te gaan omdenken. Zoals u weet, heeft de landbouw namelijk vaak de oplossing. We kunnen doorgaan met extra zonnepanelen aanleggen en windmolens bouwen, als we de elektriciteit zelf kunnen benutten. Bijvoorbeeld met elektrische heftrucks, elektrisch beregenen of elektrische mengvoerwagens. Met een zeecontainer vol met accu's voor de opslag van stroom kom je een heel eind. Als we echt een klapper willen maken, zetten we de stroom die we dan nog overhouden om in waterstof.

Waterstof kun je gebruiken als brandstof, bijvoorbeeld voor trekkers op waterstof. Je kunt met waterstof ook vloeibare ammoniak maken, die je met een kleine aanpassing aan je trekker kunt gebruiken in plaats van diesel. Je kunt de ammoniak ook als meststof gebruiken, waarmee je zelf groene kunstmest maakt. De voordelen liggen niet alleen bij de boer, maar bij de hele maatschappij. Want minder diesel en minder gas betekenen minder CO2, minder stikstof en minder afhankelijkheid van Poetin.

Daarnaast hoeft het elektriciteitsnet dan niet te worden verzwaard, wat kosten scheelt maar ook tijd, waardoor de verduurzaming snel door kan gaan. Voor de SDE++-ronde van dit jaar blijven waarschijnlijk miljarden euro's over, omdat reguliere zonnepanelen met de huidige energieprijzen eigenlijk geen subsidie nodig hebben. Mijn oproep aan de overheid is om de SDE++ te benutten voor het fossielvrij maken van de landbouw. Een schoner milieu begint bij de boer.