Ballonvaarder Van der Straaten: 'Schandalig als schade niet wordt vergoed'

Als Adrion Naalden terugdenkt aan wat hem twee jaar geleden overkwam, komt de stoom nog uit zijn oren. 'Kwaad dat ik was', zegt de melkveehouder en akkerbouwer in Etten-Leur. Een luchtballon vloog ineens naast zijn stal. Op het moment dat de brander werd opengezet, stormden al zijn koeien naar een hoek. Ernstige ongelukken gebeurden er niet, maar het had anders kunnen aflopen. 'Ze hadden elkaar zomaar kunnen vertrappen.'

Ballonvaarder Mike van der Straaten hoort deze verhalen met ergernis aan. Hij kan zich de ellende die boeren soms ondervinden door beoefenaars van zijn hobby goed voorstellen. 'Als boer heb je het al zwaar genoeg, dan zit je niet te wachten op een luchtballon die vee verstoort of het land beschadigt.'

Van der Straaten is hobbyballonvaarder sinds 2015. Hij stelt dat er een enorm verschil is tussen hobbyisten en partijen die ballonvaart commercieel aanvliegen. Zijn kritiek komt erop neer dat hobbyisten veelal respectvoller met hun omgeving omgaan dan partijen die tegen betaling passagiers meenemen. Als voorbeeld noemt hij de weersomstandigheden. 'Als het hard waait, ga ik de lucht niet in. Een commerciële partij doet dit veelal wel, het commerciële belang is groot.'

Sleeplanding

Het probleem ontstaat vervolgens bij de landing, want bij harde wind is de als ideaal beschouwde verticale landing vrijwel onmogelijk. De ballon maakt dan een sleeplanding en kan op die manier voor veel schade zorgen aan de grond. 'Als ballonvaarder kom je vaak op landbouwgrond terecht. In stedelijk gebied of op het water landen kan niet, dus kom je meestal uit op weilanden of akkers.'

Van der Straaten zegt dat een ballonvaarder tijdens zijn opleiding leert om vee in alle gevallen te ontwijken. De landplek is bij voorkeur in een hoekje van een weiland, dicht bij de openbare weg of een hekje. Vanaf daar kan de grondcrew die helpt met het opbergen van de ballon met zo weinig mogelijk overlast zijn werk doen.

Gilbert Sweep is wijn-, asperge- en veeboer in Etten-Leur en zelf ook ballonvaarder. Hij begrijpt als geen ander hoe vervelend een landing kan zijn. 'Je wilt niet dat de crew over het erf van de boerderij heen moet. Sowieso hoort de crew voor het landen even af te stemmen met de grondeigenaar of en waar kan worden geland. Maar veel ballonvaarders hebben geen weet van hoeveel schade ze kunnen maken en passagiers van commerciële vluchten interesseert het niet.'

Vrolijk champagne drinken

Van der Straaten, Naalden en Sweep kennen de verhalen. Van jeeps die ongevraagd het land oprijden. Van passagiers die na een landing, waarbij diepe groeven in het grasland achterbleven, vrolijk champagne staan te drinken op het weiland en vervolgens ook nog de flessen laten slingeren. En van de beetjes graszaad die ter compensatie worden aangeboden. Sweep: 'Daar is een boer niet mee geholpen. Hij is een snede gras kwijt en moet de loonwerker inschakelen om de schade te herstellen. Daar zit je niet op te wachten.'

Van der Straaten pleit voor een beetje begrip voor elkaar. Begrip bij boeren voor het feit dat een landplek voor een ballonvaarder vooraf vrijwel niet is te bepalen. Maar vooral ook bij de ballonvaarders en hun crew voor de grondeigenaren. 'Het is een schande als je als ballonvaarder schade veroorzaakt bij iemand en dan die kosten niet betaalt. Dat zijn gewoon omgangsvormen.'

De ooit met LTO Nederland afgesproken 35 euro landingsvergoeding, die door commerciële partijen vaak wordt aangehouden, is dan ook geen afkoop voor alle geleden schade. Sweep: 'Dat staat daar los van, het kan niet zo zijn dat dan ineens alles mag.'