Onderzoek van WUR toont duurzame kant van kastomaten aan

In de hightechkassen, zoals we die in Nederland kennen, worden tomaten op substraat, onder glas en met hoge draad geteeld. Voor deze manier van telen zijn weinig land en weinig water nodig vergeleken met de teelt in biologische, midtech- of lowtechkassen wereldwijd.

De biologische teelt, waarbij wordt geteeld in de vollegrond en zonder kunstmest en gewasbescherming, wordt door consumenten vaak gezien als het meest duurzaam. 'Toch hoeft dit niet altijd zo te zijn', zegt Sander van Golberdinge, Public Affairs Manager bij Grodan. 'De kastomaat is duurzamer dan je denkt. Dat blijkt ook uit het onderzoek dat wij in samenwerking met de WUR zijn gestart.'

Veel onwetendheid

Er is veel onwetendheid over de duurzame wijze waarop de kastomaat wordt geteeld. Duurzaamheid is bovendien geen hard begrip. 'Er worden vaak verschillende inkleuringen aan gegeven', merkt Van Golberdinge. 'Daarnaast is duurzaamheid een belangrijke voorwaarde om in business te blijven. Dat zal de komende jaren steeds belangrijker worden.'

Het onderzoek werd gefinancierd door Grodan en was in handen van Leo Marcelis, hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie van de WUR. Gekeken is hoe een hightechkas in Nederland scoort op de SDG's ten opzichte van lowtechkassen in Zuid-Europa en biologische kassen.

Acht relevante SDG's

'Van deze SDG's hebben wij er acht aangemerkt als relevant voor de tomatenteelt', legt Marcelis uit. 'Belangrijke duurzaamheidsindicatoren binnen deze doelen zijn landgebruik, watergebruik, energieverbruik, emissie van nutriënten, gewasbescherming, afval, et cetera.'

Van Golberdinge voegt hieraan toe dat is gekozen voor de SDG's omdat iedereen de doelen begrijpt. 'Internationaal kan er goed betekenis aan worden gegeven. Ook stellen veel retailers deze doelen centraal.'

Hoge score

De resultaten van het onderzoek wijzen uit dat de tomaten uit een hightechkas het hoogst scoren op zeven van de veertien duurzaamheidsindicatoren. 'Deze conclusie kunnen wij op basis van objectieve informatie uit eerder gepubliceerde literatuur trekken', legt de hoogleraar uit.

Het groeiseizoen in de Nederlandse hightechkas is tot wel vier keer langer dan bij een lowtech biologische kas, waardoor de gehele voedselproductie tot zes keer hoger ligt. 'Dit is belangrijk voor de groeiende wereldbevolking en de vraag naar gezond voedsel', aldus Marcelis.

Minder water nodig

In de hightechkas is tot 50 procent minder water nodig in vergelijking met andere teeltmethoden. Daarnaast kan 100 procent van het afvalwater opnieuw worden gebruikt. Marcelis: 'De tomatenplanten op substraat in de hightechkas hebben een eigen watertoevoer. Hiermee kan de juiste hoeveelheid water met meststoffen worden toegediend. Overtollig water kan worden hergebruikt, waardoor vrijwel geen emissie plaatsvindt.'

Alle hightech kassen maken gebruik van biologische methoden om de teelt te controleren. Door te telen in de hightech kas, is 75 procent minder land nodig voor de productie van groenten.

Hoger energieverbruik

'De bottleneck van hightechkassen is het energieverbruik. Een kas gebruikt meer energie dan een lowtechkas of teeltmethoden op het veld. Daar is verbetering nodig', bekritiseert Marcelis. Toch zijn er al telers die overstappen op groene energie. 'Als telers hun teeltsysteem nog verder vergroenen en duurzame energie gaan produceren, wordt het duurzaamheidsniveau steeds hoger', meldt Van Golberdinge.