Jaco Geurts bouwt zeugenstal voor extra meters dierenwelzijn

Varkenshouderij Veldhorst in het Gelderse Scherpenzeel van de 48-jarige Jaco Geurts zit in een gebied dat door de stikstofplannen onder politiek vuur ligt. Hij probeert het hoofd koel te houden en bouwt aan de toekomst. Met het bedrijf dat hij heeft overgenomen van zijn vader, hoopt hij tot zijn zeventigste varkenshouder te blijven. 'Tot die tijd wil ik het blijven ontwikkelen. Een bedrijf moet in beweging zijn.'

Voor Geurts ligt de focus niet bij het opschalen, maar op het verhogen van de kwaliteit. Sinds 2006 is de bedrijfsomvang niet toegenomen, maar is er geïnvesteerd in het welzijn van de varkens. Groepshuisvesting van zeugen en sinds vijf jaar voldoet zijn bedrijf aan de criteria van één ster van het Beter Leven-keurmerk en neemt de ondernemer deel aan de Keten Duurzaam Varkensvlees.

Vallen en opstaan

'Voor de varkens is meer dierenwelzijn echt beter', vindt Geurts. 'De overgang naar groepshuisvesting, boxen met vrije uitloop, ging met vallen en opstaan. Soms liep het percentage terugkomers op tot 20 procent. Dat is teruggebracht naar 8 tot 9 procent. Extra leefruimte moet dat nog verder verbeteren.'

Met de nieuwe zeugenstal wil de varkenshouder met de tijd mee kunnen en inspelen op ontwikkelingen. 'Boxen met vrije uitloop zijn straks maatschappelijk niet meer gewenst. De zeugen moeten steeds meer los rond kunnen lopen.' De nieuwe stal biedt ruimte voor groepen van twintig dieren met ruim voldoende daglicht. Met de stalinrichter wordt nu gekeken naar het flexibeler gebruiken van hekken, zodat er eventueel nog kan worden geschoven in groepsgrootte. Ook is het de bedoeling om in de groep dieren apart te kunnen houden, bijvoorbeeld wanneer ze extra moeten worden bijgevoerd.

Vloervoedering

Daarnaast gaat Geurts aan vloervoedering doen. 'Bij voerstations heb ik geen goed gevoel. Ik ga het wel zo bouwen dat ik altijd nog kan omschakelen.'

Ondanks dat de varkenshouder niet wil uitbreiden, blijven de kostprijs en het productievolume belangrijk. 'Ik wil het werk zelf blijven doen met maximaal één vreemde arbeid erbij.'

Erkend leerbedrijf

Goed personeel is lastig te krijgen. Mede daarom is Varkenshouderij Veldhorst een erkend leerbedrijf en begeleidt de ondernemer bbl-stagiairs uit het buitenland. Deze leerlingen komen uit allerlei windstreken zoals Frankrijk, Zuid-Korea en Mexico. 'Als we ergens naartoe gaan, proberen we altijd onze oud-stagiairs te bezoeken. Daar leer je weer van. Zo zijn we laatst in Oostenrijk geweest en hebben we twee varkensbedrijven bezocht.'

Volgens Geurts zijn de verschillen tussen de buitenlandse varkensbedrijven die hij heeft bekeken en die in Nederland niet groot. 'Het enige wat je ziet in het buitenland, is dat ze minder afhankelijk zijn van veevoederbedrijven door zelf voer te mengen. Die ontwikkeling komt in Nederland ook steeds meer op.'

De ondernemer investeerde ook in het zelf mengen van vleesvarkensvoeders. 'Het eerste jaar moet je flink investeren en leren en daarna wordt het rendabel. Maar je moet het leuk vinden. De grondstoffenmarkt in de gaten houden kost veel extra tijd.'

Belangrijke sparringpartner

Ook op gebied van diergezondheid is het belangrijk om alles goed in de gaten te houden. De veearts is voor Geurts daarom een belangrijke sparringpartner. 'Om het antibioticagebruik te reduceren, is goed vaccineren van belang. Entstoffen zijn behoorlijk duur. Daarom selecteer ik zorgvuldig de vaccins.'

Ondanks alle wet- en regelgevingen deinst de varkenshouder er niet voor terug om te blijven investeren en innoveren. 'Er zijn geruchten dat minimaal 70 procent van de boeren in de Gelderse Vallei wordt gesaneerd en de blijvers moeten overstappen naar een extensievere vorm van vee houden. Maar de soep wordt nooit zo heet gegeten als zij wordt opgediend, dus ik moet het nog zien gebeuren', stelt hij.

Verduurzaming

'Bovendien doen wij al enorm veel aan verduurzaming. Zo hebben we zonnepanelen en gaat de mest volgens afspraak naar Greenferm. Een kans ligt in het meer circulair maken van ons bedrijf.' Wat Geurts echt zorgen baart, is de veranderende status van het dier. 'Als ik echt over zou moeten stappen, dan zie ik het concept van het Wroetvarken wel zitten. Maar de vraag is of voor de afzet van meer wroetvlees voldoende markt is te vinden.'

Ook vindt de ondernemer het belangrijk bij de maatschappij betrokken te zijn en niet alleen in de varkensstal te werken. 'Het is voor mij en mijn gezin goed om andere mensen te zien en te spreken. Via Vallei Boert Bewust stellen wij ons bedrijf open voor passanten en beantwoorden hun vragen. Zo hopen we het imago van de varkenssector goed te houden.'