Maakt geïntegreerde teelt beloften waar?

'Wij willen niets verkopen zonder te weten wat de werking is', zegt Conner Pelgrim van Profytodsd. Het bedrijf wil dicht bij de telers staan, letterlijk met een locatie in de buurt en figuurlijk met de producten die aansluiten op de praktijk van de regio.

'Als wij horen dat er een nieuw product is, dan bekijken we wat de leverancier ervan zegt en testen we of het werkt. We willen onze klanten zekerheid geven en betrouwbare producten leveren.'

Eeuwenoud bedrijf

Willem Smits boert op het Groningse Hogeland in Rottum. Zijn akkerbouwbedrijf bestaat al eeuwen. De geschiedenis voert terug naar de middeleeuwen, toen kloosters het gebied in handen hadden. Nu teelt hij hoogwaardig pootgoed en andere akkerbouwproducten. Al meer dan zeven jaar is het een demobedrijf voor Profytodsd.

Smits is nieuwsgierig van aard en heeft al lang een band met Profytodsd, als voormalig adviseur en als klant. 'Er is een groot aanbod aan wortelstimulanten en groene chemie. Daar ben ik nieuwsgierig naar.'

Extra inspanningen

De praktijktests vragen extra inspanningen van de telers op de testbedrijven. Alles moet met de eigen machines en medewerkers gebeuren. Zo staat het onderzoek dicht bij de praktijk. Smits noemt als voorbeelden de toepassing van vijf verschillende producten op een perceel uien van een hectare, een rassendemo met tarwe en de toetsing van buitenlandse producten.

Pelgrim: 'Tijdens de winterlezingen vertellen we de telers over wat er is getest in de zomer. Het gaat dan niet alleen om de producten van grote concerns. Wij kijken veel naar biostimulanten of groene middelen van kleinere spelers.'

Wildgroei voorkomen

Smits: 'Onder producten van grote bedrijven ligt al een omvangrijk dossier. Dat zit wel goed. Bij biostimulanten hebben ze het over een bepaalde werking, maar daar is niet altijd onderzoek naar gedaan in Nederland. Ons werk voorkomt wildgroei van middelen die een niet-onderbouwde werking claimen.'

Soms neemt een groot bedrijf een nieuw product over. Als voorbeeld noemt Pelgrim de biostimulant chitosan op basis van chitine, een stof uit garnalenpellen en insecten. 'Dat is nu door Adama opgepakt onder de naam Charge.' Profytodsd neemt dan weer nieuwe stoffen in het onderzoek en laat de chitine over aan Adama.

Mancozeb

Als producten verdwijnen, zoals mancozeb, wil Profytodsd ruim ervaring hebben met vervangende opties. Smits doet al drie jaar op 0,5 hectare tests met een vervanger voor het fungicide. Bij biostimulanten of groene middelen is de werking minder absoluut dan bij chemie. Daarom kan de oplossing liggen in een totaalbenadering van de teelt.

Pelgrim: 'Wij zoeken het in een geïntegreerd teeltsysteem, waarbinnen we grondbewerking, gewasbescherming en bemesting samenpakken als geheel. Dan wordt het nog belangrijker het bedrijfsmatig aan te laten sluiten.'

Vooroplopen

In de praktijk komen de toeleverancier en testbedrijven op 'niet-kerende grondbewerking als het kan, ploegen als het moet' en op 'chemie als het nodig is en groen als het past'. Pelgrim: 'We willen voorop blijven lopen. We komen nooit zoveel naar buiten met onze inspanningen, maar doen dit al jaren.'

Smits noemt als voorbeeld van de totaalaanpak het vijfstappenplan voor bodemverbetering dat hij test op zijn bedrijf. 'Daarin combineren we groenbemesters met organische bemesting en de bodemverbeteraar PRP van Olmix.'

Vraat

Dat een groenbemester ook een overlevingskans voor insecten is, bleek in de bieten. Op een demoperceel zijn verschillende groenbemesters ingezaaid. Volgens Pelgrim zijn de verschillende behandelingen zichtbaar aan de mate van vraat aan de jonge bietenplanten.

'De invloed van het voorgewas is terug te zien en wij leren daardoor wat waar het beste past. Ook zien we dat niet-kerend werken in combinatie met sommige groenbemesters lastiger kan zijn.'

Groene chemie en biologische bestrijding zijn op het oog moeilijk te onderscheiden van chemisch-synthetische middelen. Smits moet weleens extra rijden voor hetzelfde resultaat en dan kunnen de mensen denken dat hij daar alweer met de 'gifspuit' rijdt, terwijl hij juist vergroent. Pelgrim noemt als voorbeeld een sterker ruikend biologisch middel. 'Het vraagt uitleg aan de omgeving om onbegrip weg te nemen.'

Soepele regels

De zoektocht naar nieuwe oplossingen vraagt begrip van burgers en overheid, stelt Pelgrim. Telers hebben niet in één keer een oplossing voor alles. Bij de stappen richting kringlooplandbouw hoopt Smits op soepele regels, omdat organische mest, groenbemesters en groene middelen meer maatwerk vereisen.

Pelgrim: 'Elke grond is anders, elk seizoen verschilt en elke teelt vraagt een eigen benadering.' Smits: 'Daar zit de functie voor de telers op de demobedrijven. Onze intentie is de vooruitgang onderzoeken.'