Antibioticagebruik veehouderij in 2020 stabiel

Het SDa-expertpanel rapporteert jaarlijks het gebruik en de verkoop van antibiotica in de Nederlandse veehouderij. Het totale gebruik in de gemonitorde diersectoren, in kilo's voorgeschreven actieve stof antibioticum, is licht gedaald met 2,9 procent. De verkochte massa actieve stof is in 2020 met 2,1 procent licht gestegen ten opzichte van 2019.

Ten opzichte van het referentiejaar 2009 is de verkochte massa actieve stof antibioticum gedaald met 69 procent. Na de duidelijke afname in gebruik sinds 2009 vertonen de melkvee-, varkens- en vleeskuikensector de laatste vijf jaar een stabiel gebruikspatroon.

Kalversector

Het antibioticagebruik in de kalversector is ten opzichte van 2019 met 7,3 procent gedaald. Het gemiddelde gebruik is in deze sector het hoogst van de vijf grootste diersectoren (melkvee, overig rundvee, varkens, vleeskalveren en vleeskuikens), maar toont een gestage afname over de laatste vijf jaar. Sinds 2013 is het antibioticagebruik met 28,8 procent gedaald. Het expertpanel verwacht dat deze daling doorzet en vraagt de sector om verdere inspanningen om het gebruik verder te verlagen.

De kalkoensector laat een sterke daling van het antibioticagebruik zien van 38,8 procent ten opzichte van 2019. In 2021 start deze sector met een coachingstraject voor kalkoenhouders, in samenwerking met dierenartsen en voeradviseurs, met als doel het verder verlagen van het antibioticagebruik. Het expertpanel is positief over de sterke reductie en verwacht dat het coachingstraject leidt tot een verdere reductie.

Konijnensector

Het gebruik in de konijnensector gehouden voor voedselproductie is nog wel hoog en zelfs hoger dan bij de start van de monitoring in 2016. De sector heeft een plan van aanpak ontwikkeld om het antibioticagebruik te verlagen. Het expertpanel verwacht dat deze aanpak op korte termijn tot resultaat leidt.

De geitensector werkt aan de invoering van een systeem voor monitoring van antibiotica. Het expertpanel verwacht dit jaar de eerste gebruiksgegevens te ontvangen, zodat deze sector kan worden meegenomen in de rapportage over 2021.

Verdere resultaten in het verminderen van het antibioticagebruik en het risico op vorming van antibioticaresistentie moet vooral moeten komen in de aanpak van de bedrijven met een structureel hoog gebruik, stelt de SDa. Het gaat onder andere om reguliere vleeskuikens, afmestkalveren voor rosévlees en alle diercategorieën in de varkenssector. Deze categorieën kennen een verdeling die wordt gekenmerkt door veel bedrijven met laag gebruik en een lange staart van bedrijven met een hoog antibioticagebruik.

Colistine

In de veehouderij wordt weinig gebruikgemaakt van antibiotica die als laatste redmiddel worden ingezet in de menselijke gezondheidszorg. Maar het gebruik van polymyxines zoals colistine is wel toegenomen, vooral voor bij leghennen en speenbiggen. Het gebruik van colistine is opnieuw gestegen. Colistine is van groot belang voor de humane gezondheidszorg. Het veterinair gebruik moet tot een minimum worden beperkt, stelt de SDa.