EU-landbouwgeld in Nederland vooral naar coöperaties

De coöperatie Natuurrijk Limburg was in 2019 de grootste Nederlandse ontvanger van EU-landbouwgelden, met 6,5 miljoen euro uit de GLB-subsidie. Op de tweede plaats staat de telerscoöperatie Nova Fresh met 6,3 miljoen euro. Dat blijkt uit een nieuw overzicht. Daarmee zijn de Nederlandse eindbegunstigden overigens bescheiden. In sommige andere EU-landen, zoals Polen en Duitsland, zijn er eindbegunstigden met vele tientallen miljoenen euro's.

De top 50 van directe subsidieontvangers telt behalve veel agrarische coöperaties en verenigingen ook decentrale overheden zoals waterschappen. In de lijst van 2018 stond het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier bovenaan met een gecombineerd uitgekeerd bedrag van 15,7 miljoen euro.

Openbaar

De lijst van grote ontvangers van landbouwsubsidies opstellen was een hele klus voor Ceps. Door de fragmentatie staan de 6 miljoen ontvangers van EU-landbouwgelden in bijna driehonderd databases in 27 lidstaten. Veel EU-landen willen die gegevens niet openbaar maken. De lijst werd donderdag besproken door de begrotingscontrolecommissie van het Europees Parlement.

In verscheidene Oost-Europese landen gaat het overgrote deel van de GLB-miljarden naar slechts enkele grote bedrijven omdat die zijn gekoppeld aan de oppervlakte van het agrarisch areaal. Daar is veel kritieke op in het Europees Parlement. Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski vindt dat er meer geld moet worden gereserveerd voor kleine (familie)boerenbedrijven.

Het Ceps-overzicht gaat niet alleen over agrarische subsidies, maar ook over andere economische stimuleringsmaatregelen, zoals het Europees Sociaal Fonds en de cohesiefondsen. De eindontvangers van Europese subsidies van zowel het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (2018 en 2019) als van het cohesiebeleid (van 2014 tot 2020) zijn daardoor in beeld.