Raad van State kritisch over Friese ganzenaanpak

De Groningse rechtbank ging de Raad van State al voor. Die vernietigde vorig jaar het verweer van provincie Fryslân tegen de bezwaren van zes boeren die werden gekort op hun schadevergoeding. Een eerder gangbaar eigen risico van 5 procent verhoogde de provincie naar 20 procent. Dat pikte de rechtbank niet, omdat een goede motivatie voor die verhoging ontbrak.

Volgens de rechtbank was het een politiek besluit, bedoeld om de schade vooral bij anderen neer te leggen. Bovendien had de provincie niet duidelijk gemaakt waarom het verhoogde eigen risico in het geval van de zes boeren passend was. De provincie ging tegen dit oordeel in hoger beroep. Zij blijft bij haar standpunt. 'Het eigen risico van 20 procent is passend en billijk', zegt een woordvoerder.

Schadebestrijding

De Friese schaderegeling is bedoeld om vraatschade aan graslanden te verminderen. Met het aanwijzen van afgelegen foerageergebieden wil de provincie de ganzen lokken. Zo worden andere gebieden ontlast. De regeling lijkt echter allerminst redelijk, blijkt uit de zitting bij de Raad van State.

Boeren die hun gronden kunnen onderbrengen in een foerageergebied, worden volledig vergoed bij vraatschade. Bij schade in gebieden daarbuiten wordt een eigen risico van 20 procent toegepast. Maar niet elke landeigenaar buiten een foerageergebied kan de ganzen verjagen, want soms is dat verboden.

De rechters van de Raad van State legden meteen de vinger op de zere plek. De regeling is algemeen geldend. Voor uitzonderingen op het eigen risico in schrijnende gevallen is geen plaats. 'Het gaat om beleid. Daar kun je in individuele gevallen van afwijken', aldus een van de rechters. Maar dat vindt provincie Fryslân niet nodig.

Absurde situaties

De regeling veroorzaakt absurde situaties, stellen boeren. Schapenhouder Jacob Rispens uit Morra kan zijn schapen niet op eigen land weiden. Hij moet de waardevolle eerste snede op zijn land overlaten aan de ganzen om voor schadevergoeding in aanmerking te komen.

'Feitelijk sta je land af aan de ganzen', zegt Rispens. Hij huurt elders land voor zijn schapen. Zijn raadsman Peter van Kempen vraagt om landelijk beleid, omdat anders elke provincie eigen kortingspercentages gaat toepassen. 'Het is een probleem voor heel Nederland.'

De Raad van State oordeelt binnen enkele maanden.