Strikte aanpak coccidiose loont voor pluimveehouder

Coccidiose is een hardnekkige ziekte. Oorzaak is eimeria, een kleine darmparasiet die heel veel heel kleine eitjes produceert: oöcysten. Die kunnen in kleine poriën lang overleven en zijn goed bestand tegen normale reiniging en desinfectie. Van eimeria zijn meerdere typen, bij vleeskuikens vooral acervulina, maxima en tenella. Ze veroorzaken allemaal een darminfectie met meer of minder problemen.

Bij een lage coccidiosedruk (gemeten in OPG= aantal oöcysten per gram mest) blijft het bij een subklinische infectie. Dat leidt echter al wel tot een slechtere voerconversie en groei, zegt HyCare-specialist Bob van der Rijt van MS Schippers. Bij een hogere besmetting zijn de symptomen zichtbaarder. Mest wordt dun en plakkerig, de kuikens voelen zich duidelijk niet prettig. De groei daalt en de voerconversie wordt slechter. Daarnaast kan de uitval toenemen.

Hardnekkige oöcysten

Omdat de oöcysten heel klein zijn en goed bestand tegen normale reinigings- en ontsmettingsmiddelen, lukt het niet om ze met de gebruikelijke reiniging en ontsmetting allemaal weg te krijgen. Gevolg is dat de besmettingsdruk per ronde toeneemt en er na een ronde zonder zichtbare problemen ineens wel sprake is van een duidelijke infectie met flink nadelige gevolgen. Met name de groei en voederconversie lijden onder de besmetting en dat kan per kuiken 10 tot wel 15 cent kosten.

Op het HyCare-proefbedrijf in het Brabantse Hapert is uitgebreid onderzocht hoe de besmetting met coccidiose ronde na ronde op een laag peil is te houden. 'Een mogelijkheid is daarbij het coaten van de vloeren, zodat er nauwelijks nog poriën zijn', zegt Thomas Mallens van de HyCare-pluimveedivisie. 'Dat alleen heeft echter nog onvoldoende effect. Daarom is een Coccidiose Reductieplan ontwikkeld. Dat werkt bij zowel gecoate als beton vloeren. Alleen moet je bij een betonvloer wat meer investeren in de extra stappen dan wanneer je eerst de vloer van een coating voorziet.'

Extra ontvetten en ontsmetten

Het Coccidiose Reductieplan begint met een extra ontvettingsstap bij het reinigen en daarna dubbel ontsmetten. Zowel met een gebruikelijk middel tegen bacteriën en virussen als een middel als Megades Para dat specifiek werkt tegen de oöcysten van de eimeria-parasiet.

'Dat alleen bleek nog onvoldoende', zegt Van der Rijt. 'Daarom is er een fytogeenmiddel op plantaardige basis met organische zuren toegevoegd: MS Goldfeed Essential. Dat wordt via het drinkwater toegediend. Dit middel pakt de parasiet in de darmen aan. Om de coccidiosedruk omlaag te krijgen, gaat dat gedurende twee weken bij reguliere kuikens tot drie weken bij traaggroeiende kuikens door het drinkwater.'

Normale en intensieve aanpak

Na deze intensieve aanpak volgt een ronde met normale reiniging en ontsmetting en dan weer een ronde met de intensieve aanpak. Nogmaals een normale ronde en indien nodig nog een ronde met intensieve aanpak. Hierna is de coccidiosedruk op een erg laag peil aangekomen.

Vanaf dat moment volgt het onderhoud. Na twee rondes met een normale reiniging en ontsmetting volgt dan telkens een ronde met de intensieve aanpak. Bij die intensieve ronde kan de toediening van MS Goldfeed dan de helft minder dan tijdens het omlaag brengen van het besmettingsniveau.

Voordeel tot wel 15 cent

De voordelen van het goed in de hand houden van de coccidiosebesmetting zijn groot. De betere groei en voerconversie levert de vleeskuikenhouder zo'n 4 tot 5 cent per kuiken meer op ten opzichte van een ronde waarbij er een subklinische infectie heerst, aldus Mallens. 'Bij een ronde met een klinische infectie, waar vrijwel ieder bedrijf geregeld mee kampt, levert de betere groei en voerconversie al snel 10 tot wel 15 cent per kuiken extra op.'

Die extra opbrengsten wegen zeker op tegen de kosten van de extra reiniging en ontsmetting. Die bedragen 0,9 cent bij reguliere tot 1,2 cent bij traaggroeiend kuikens. Die kosten zijn om de ronde of in de onderhoudsfase om de twee rondes nodig. De kosten van MS Goldfeed zijn 3 tot 4 cent (traaggroeiend) om de besmettingsdruk omlaag te krijgen en bij het onderhoud gaat om 1,5 tot 2 (traaggroeiend) cent per kuiken.