Van Ooi heeft het enten in zijn vingers

Reportage Boomteelt Hanneke de Jonge 11 feb 2021 om 13:00uur

Enten is de specialiteit van boomkwekerij W.J. van Ooi in Reeuwijk, die 225 soorten cornus in zijn assortiment heeft, waarvan er 50 bestemd zijn voor de verkoop. 'Het aantal geslaagde entingen is van 50 naar 95 procent gegaan.'

'De grote truc bij het enten van cornus is uitgaan van gezond materiaal', zegt boomkweker Wil van Ooi uit het Zuid-Hollandse Reeuwijk. 'Daarnaast moet je uitzoeken welke onderstammen en soorten het beste op elkaar aansluiten. Daar heb ik veel ervaring mee opgedaan. Ik ben er trots op dat ik het aantal geslaagde entingen omhoog heb kunnen halen van 50 naar 95 procent.'

De kweker vertelt dat het kweken van cornus, of kornoelje, eigenlijk een uit de hand gelopen hobby is. 'Ik zocht iets speciaals dat niet zoveel anderen in het assortiment hadden.' Inmiddels heeft de kweker meer dan 225 soorten in een collectietuin en hij is nog steeds op zoek naar nieuwe.

Verschillende soorten

De cornus is volgens Van Ooi interessant vanwege de bloemen in het voorjaar, de bessen in de zomer en de gekleurde bladeren in de herfst. Door de jaren heen heeft hij soorten van over de hele wereld verzameld. 'Ik ben bijvoorbeeld op een grote cornuskwekerij in de Verenigde Staten geweest en heb met de eigenaar verschillende soorten uitgewisseld.'

Het kweken van cornus is eigenlijk een uit de hand gelopen hobby

Wil van Ooi, boomkweker in Reeuwijk

De boomkweker is geen collectiehouder, maar krijgt weleens vragen van liefhebbers of van een bureau voor kwekersrecht of hij een nieuwe soort wil vermeerderen. 'Dat probeer ik altijd wel, maar ik moet zeggen dat iedere verandering geen verbetering is.'

Populariteit groeit

Voor de verkoop kweekt Van Ooi vijftig soorten, waarvan vier soorten Cornus kousa, 'Satomi', 'Milky Way', 'China Girl' en 'Schmetterling', de meest gangbare zijn. 'Onder consumenten is de populariteit van kornoeljes de afgelopen jaren gegroeid. Op de Facebookpagina van mijn bedrijf krijg ik soms reacties dat de plant mooi heeft gebloeid. Dat is goede reclame en draagt bij aan de naamsbekendheid van de plant.'

Om een totaalpakket te kunnen leveren en risico's te spreiden, kweekt Van Ooi ook verschillende soorten magnolia, hamamelis, conifeer, acer en betula, waarvan de Betula albosinensis 'Cacao' dit jaar nieuw is in het assortiment.

Enten op onderstammen

In december en januari pot de ondernemer planten uit de vollegrond op en zet ze in de kas, waar hij ze knipt om de planten compact te houden en voor de vermeerdering. Jaarlijks ent de kweker 50.000 planten op onderstammen die hij van een bedrijf uit Zundert afneemt, 10.000 in januari en februari en 40.000 in augustus en september. 98 procent bestaat uit cornus. De rest betreft de andere planten uit het assortiment.

Op de potlocatie groeit de cornus uit tot grote plant. © Pim Mul

Een deel van de kleine planten is daarna bestemd voor de export, een ander deel blijft minstens één seizoen in de kas en groeit daarna op een potlocatie verder tot grote plant. Daar staan meer dan honderd verschillende soorten planten in containers van 15 tot 1.500 liter, met een hoogte van 80 centimeter tot 5 meter.

Handmatig

Afgezien van transportbanden voor het verplaatsen van de potten, gebeurt het werk op de kwekerij met de hand. Het energiegebruik is laag vanwege de teelt in de vollegrond en de onverwarmde kas. Voor gewasbescherming werkt Van Ooi zoveel mogelijk met natuurlijke gewasbescherming, zoals aaltjes en roofmijten tegen spint. Droge zomers hebben weinig invloed, want Reeuwijk ligt in een waterrijk gebied. 'We kunnen alles beregenen en gebruiken langzaam werkende meststoffen van Osmocote, zodat we geen uitspoeling in het water hebben', zegt de kweker.

De kwekerij levert aan tuincentra, hoveniers en exporteurs door heel Europa, vooral naar Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Polen en Italië. Overzeese leveringen, naar onder andere de Verenigde Staten en Japan, verzorgt exportbedrijf W.J. Spaargaren in Boskoop. Het bedrijf heeft zijn klanten vooral te danken aan mond-tot-mondreclame, want nieuwe klanten melden zich vaak doordat ze via via over de kwekerij hebben gehoord.

Samenwerking

Van Ooi levert niet rechtstreeks aan consumenten, maar werkt daarvoor samen met Plantentuin Esveld in Boskoop. Dat is een kwekerij en tuincentrum dat de collectie van Van Ooi voert, een deel van het assortiment in voorraad houdt en een webshop heeft met foto-etiketten.

Van Ooi is 61 jaar en geniet nog steeds van zijn 'griffelhoek', zoals hij het noemt, met alle verschillende soorten cornus. 'Die houd ik wel in de gaten, zodat ik er wat entjes af kan pakken als er één dood dreigt te gaan.' Hoewel hij het werk te leuk vindt om te stoppen, zoekt hij een opvolger. 'Iemand met groene vingers, die alles wil leren over de teelt en het enten. Het valt niet mee om die te vinden. Een student van een tuinbouwopleiding zag het uiteindelijk toch niet zitten. Dus wie interesse heeft, kan zich melden.'

Jaarlijks 25.000 tot 30.000 planten

Boomkwekerij W.J. van Ooi in Reeuwijk is in 1987 opgericht en was oorspronkelijk gespecialiseerd in de teelt van salix, die geleidelijk aan is vervangen door de cornus. Dat is een solitaire plant, die 20 tot 30 jaar meegaat. De omvang van de kwekerij is 4.500 vierkante meter kas, 10.000 vierkante meter potcultuur en 4.500 vierkante meter vollegrond. De boomkwekerij is MPS-gecertificeerd. Jaarlijks verkoopt Wil van Ooi 25.000 tot 30.000 planten. Hij noemt liever geen omzetcijfers. De kwekerij heeft geen vaste medewerkers, maar huurt wel twee Poolse uitzendkrachten in, van wie de ene al drie jaar bij het bedrijf werkt en de andere voor het onderhoud zorgt. Voor het enten huurt Van Ooi een vaste groep zzp'ers in. Het afgelopen seizoen had Van Ooi vanwege de coronacrisis een standje aan de weg voor verkoop aan particulieren, maar daar was niet veel belangstelling voor. Desondanks zegt de kweker een goed jaar achter de rug te hebben. Voor dit jaar zit opnieuw een aantal grote orders in de pijplijn.