Coronavirus drukt stempel op slateeltseizoen

Slakweker Hans Uelderink uit IJsselmuiden had gehoopt op een goed seizoen, maar de coronacrisis gooide roet in het eten. Zijn lollo rosso, lollo bionda en romana zijn voor een groot deel bestemd voor het Midden-Oosten, maar vliegen daarheen was in april en mei te kostbaar en daarna was er vanwege het verminderde aantal vluchten vaak geen plek in vliegtuigen. Door het te grote aanbod op de Europese markt is de prijs onderuitgegaan.

'In het voorjaar kregen we in het begin nog tussen de 30 en 35 cent voor een krop, later zakte dat naar 5 tot 7 cent. Dat is ver onder de kostprijs. Daarom hebben we een deel moeten vernietigen, want oogsten zou nog eens extra geld kosten.'

Risicospreiding

De kweker levert zijn sla voor de helft aan The Greenery. Daar was een potje beschikbaar voor 'vernietigingspremie', waaruit hij en andere slatelers nu een minimale prijs van 10 cent per krop ontvangen. Gelukkig heeft Uelderink het risico enigszins gespreid en gaat de andere helft van zijn sla op contract naar groentesnijderij Hessing in Zwaagdijk. De kwekerij is PlanetProof-gecertificeerd en heeft daarnaast een Global GAP-certificaat. Ook moet het bedrijf, omdat Hessing zijn sla aan McDonald's levert, aan Noord-Amerikaanse duurzaamheidseisen voldoen.

'Ik werk graag mee aan verduurzaming van de teelt, maar het brengt steeds meer administratie met zich mee. De eisen zijn soms overdreven en af en toe zit je dubbel werk te doen. Dat vond ook de medewerker die hier een audit kwam doen.'

Strenge eisen

Uelderink noemt bijvoorbeeld de eis van McDonald's om te werken met hoogwaardige meststoffen en een jaar voor het teeltseizoen door te geven welke en hoeveel hij daarvan gaat gebruiken. Daarnaast vindt de kweker dat retailketens weleens met twee maten meten, omdat ze aan buitenlandse telers soms minder strenge eisen stellen.

De vader van Uelderink is in 1980 vanuit Zwolle naar IJsselmuiden gekomen om daar verder te gaan met het kweken van vollegronds- en glasgroente en witlof. Toen zijn zoon het bedrijf in 2000 overnam, is hij naar de huidige locatie verhuisd. Het bouwen van een kas was toen een te grote investering en de witlofteelt sprak hem minder aan, zodat hij besloot zich te specialiseren in de huidige drie soorten sla.

'Oorspronkelijk had ik er ook nog andijvie bij, maar daarvan was het aanbod te groot.' Van november tot februari werkt Uelderink al vijftien jaar als zzp'er voor een loonbedrijf, onder andere om kassen leeg te maken en de grond te egaliseren.

Groenbemester

Het oogsten loopt van eind april tot eind oktober. De planten zijn in het voorjaar na zeven tot acht weken oogstrijp en in de zomer na vijf weken. Om de bodem gezond te houden, plant Uelderink na het seizoen groenbemester op zijn land. Van maart tot en met eind oktober huurt de ondernemer voor dertig uur per week een zzp'er in. 'Daarnaast zit mijn vader, die 85 is, nog graag op de trekker voor het aanplanten', zegt hij. 'Een oom kwam ons daar ook graag bij helpen, maar die is een paar jaar geleden aan zijn hart geopereerd en durfde het vanwege corona dit jaar niet meer aan.'

De kweker overweegt om een met gps te gaan werken, omdat de trekker dan onbemand kan rijden, wat planten met zijn tweeën mogelijk maakt. Verder heeft hij een onkruidbrander aangeschaft om onkruid dat is ontkiemd, op een vals zaaibed te verwijderen en zo schone grond heeft voor de aanplant.

Van plagen als luis en rupsen heeft Uelderink weinig last, hoewel de druk wel wat is toegenomen sinds twee jaar geleden het gebruik van gecoate zaden in de ban is gedaan. Ook valse meeldauw steekt af en toe de kop op, maar dat is na een bespuiting met Fubol Gold na het planten tot nu toe geen probleem. Van de droogte van de afgelopen twee jaar heeft de ondernemer vooral voordeel gehad. 'We zitten hier op kwelgronden, als het ware in een polder in de polder, op veen-zavelgrond', legt hij uit.

Vochtige grond

'Dankzij de capillaire werking blijft de grond voldoende vochtig en hoefden we zelfs in 2018, toen de sla schaars en duur was, nauwelijks te beregenen.' In het voorjaar brengt de kweker 15 tot 20 ton compost per hectare op zijn land aan met daaronder lavameel waarin sporenelementen zitten. Later gebruikt hij, mocht dat nodig zijn, nog NK-meststof en kalkstikstof.

Voor The Greenery werkt Uelderink nu voor 20 procent op contract, maar in de toekomst zou hij wel naar 30 of 35 procent willen. 'Maar volledig op contract zou ik niet willen, omdat de marges in het algemeen klein zijn. Met de vrije teelt mis je natuurlijk de dalen in de marktprijs, maar ook de pieken', zegt hij.