Bladbemesting levert een behoorlijke bijdrage aan de teelt

Bladbemesting is een natuurlijk fenomeen dat al bestaat sinds er planten op aarde groeien. Een voorbeeld hiervan is te vinden in donkere regenwouden. In deze bossen krijgen laag blijvende planten geen direct zonlicht. Daardoor staat de fotosynthese op een laag pitje en maken ze weinig suikers aan voor groei en afgifte aan de wortels.

Bij een laag fotosyntheseniveau komen er minder suikers in de grond en kunnen de planten weinig voedsel opnemen. Toch overleven ze, door via hun bladeren actief aminozuren, mineralen en zelfs koolstoffracties op te nemen. Deze natuurlijke bladbemesting komt uit de bovenlaag van het bos, waar zich fijne (organische) stofdeeltjes, dode insecten, vogelpoep, algen en mossen verzamelen.

De nutriënten die hieruit vrijkomen, vallen bij regen als bladbemesting op de onderliggende planten. Omdat de meeste cultuurgewassen van oorsprong in bossen groeien, kunnen zij bladbemesting doorgaans heel goed verwerken.

Drie mechanismen voor opname

Er zijn in principe drie manieren waarop mineralen en aminozuren door het blad kunnen worden opgenomen: via de bladharen (trichomen), via het waslaagje op het blad (cuticula) en door opname en afgifte via cellen (endocytose).

De meeste plantensoorten hebben aan de onderzijde van het blad veel meer huidmondjes dan aan de bovenzijde. Dat is een signaal dat ze niet dol zijn op water. De huidmondjes zijn goed ingericht voor ademhaling en verdamping, maar als opnameorganen zijn zij niet echt geschikt.

Eencellige uitgroeisels

Trichomen (bladharen) zijn eencellige uitgroeisels van de opperhuid. Positief geladen mineralen en aminozuren worden via deze uitstulpingen doorgaans goed opgenomen. De negatief geladen planten kunnen ook via hun waslaag positief geladen bladmeststoffen naar binnen trekken (cuticula).

Bij endocytose (opname en afgifte via cellen) worden mineralen die op het blad liggen, ingesloten. Vervolgens komt het insluitsel in de plant vrij en wordt het getransporteerd naar zogeheten opslagcellen (sink cells), die de mineralen opnemen en bewaren voor later gebruik. Figuur 1 geeft het eerste deel van dit proces weer. Het principe werkt eigenlijk hetzelfde als nicotinepleisters, die via de huid langzaam nicotine afgeven aan het lichaam.

Wat levert het op?

Veelvoorkomende redenen van bladbemesting zijn ontstressen van het gewas, aanvullen van tekorten en het verhogen van plantkwaliteit. Hierbij is het belangrijk om te weten wat er gespoten wordt en welke tekorten of overschotten er in het gewas aanwezig zijn. De meest betrouwbare inzichten worden verkregen door plantsapanalyses.

Analyse van de plantsap maakt de voedingstoestand van het gewas inzichtelijk. Hierdoor is het mogelijk om gericht te sturen en effectief bij te mesten. Zo kan bijvoorbeeld de plantkwaliteit met aanvullend calcium worden verhoogd of de suikerverplaatsing tijdens de afrijping van vruchten worden versterkt.

Groei versterken

Ook kunnen excessen van verschillende nutriënten worden gebalanceerd waarmee de groei van het gewas kan worden versterkt. Een voorbeeld hiervan zijn hoge ammonium- of nitraatwaardes die de plantweerbaarheid kunnen verlagen.

Dagen met hoge instraling, hoge temperaturen of droogte zorgen voor stress in het gewas. In veruit de meeste gevallen stagneert de groei en kan fotosynthese niet plaatsvinden. Ook in dergelijke situaties is bladbemesting van meerwaarde. Aminozuren, koolstof en suikers zijn in deze situaties een welkome aanvulling voor het gewas.

Hogere bladtemperaturen

Bij hogere bladtemperaturen komt de koolstofbeschikbaarheid in het blad in het gedrang, de suikerproductie neemt af en het gewas gaat reserves aanspreken. Bemesting via het blad, aangevuld met aminozuren, zorgt ervoor dat de fotosynthese langer doorgaat en de stresstolerantie toeneemt.