Timmermans: 'Honderden EU-miljarden naar waterstof'

Nieuws Economie Remco van der Meij 09 jul 2020 om 13:13uur

De Europese Unie bestemt tot 2050 via haar Green Deal 180 tot 470 miljard euro voor waterstof. De EU moet klimaatneutraal worden en liefst ook een mondiale koppositie veroveren in groene energie, betoogt Eurocommissaris Frans Timmermans.

Timmermans%3A+%27Honderden+EU%2Dmiljarden+naar+waterstof%27

De EU zet via haar Green Deal groot in op duurzame energie de komende decennia. Vooral waterstof krijgt hierin een leidende rol, bleek woensdag bij een toelichting van de goedgekeurde plannen. Waterstof is daarmee in één klap de belangrijkste pijler in de vergroeningsambities van Europa.

Tussen 2030 en 2050 moeten hernieuwbare waterstoftechnologieën volwassen worden en op grote schaal worden toegepast in alle sectoren die moeilijk koolstofarm zijn te maken. Als Europa tegen 2050 klimaatneutraal wil zijn, moet het zijn energiesysteem transformeren, stelt de EU. Dat systeem is namelijk goed voor 75 procent van de broeikasgasemissies in de EU.

Van 2020 tot 2024 wil de EU steun bieden aan de installatie van ten minste 6 gigawatt aan elektrolytische cellen voor hernieuwbare waterstof in de EU en aan de productie van tot 1 miljoen ton hernieuwbare waterstof. Tussen 2025 tot 2030 moet het tempo rap omhoog via ten minste 40 gigawatt aan elektrolytische cellen en een productie tot 10 miljoen ton hernieuwbare waterstof.

Twee doelen

De gepresenteerde strategieën voor energiesysteemintegratie en waterstof moeten de weg effenen voor een efficiëntere en meer onderling verbonden energiesector met twee doelen: een schonere planeet en een sterkere economie. De nieuwe agenda voor schone energie is in overeenstemming met het herstelpakket Next Generation EU en de Green Deal.

De geplande investeringen kunnen het economisch herstel na de coronacrisis stimuleren, claimt Timmmermans. 'Deze technieken creëren Europese werkgelegenheid en stimuleren ons leiderschap en concurrentievermogen in strategische sectoren die cruciaal zijn voor de veerkracht van Europa.'

Niet kosteneffectief

In het huidige model is het energieverbruik georganiseerd per sector, waarbij de sectoren vervoer, industrie, gas en gebouwen elk werken met afzonderlijke waardeketens, regels, infrastructuur, planning en exploitatie. Op die manier kan klimaatneutraliteit tegen 2050 niet op een kosteneffectieve manier tot stand worden gebracht, constateert de EU-politicus.

'De veranderende kosten van innovatieve oplossingen moeten worden geïntegreerd in de manier waarop we ons energiesysteem beheren. Er moeten nieuwe verbindingen worden gecreëerd tussen de sectoren en er moet gebruik worden gemaakt van de technologische vooruitgang en energiesysteemintegratie.'

Geïntegreerd energiesysteem

De nieuwe EU-strategie omvat 38 maatregelen voor een meer geïntegreerd energiesysteem. Hiertoe behoren onder meer de herziening van bestaande wetgeving, financiële steun, onderzoek naar en inzet van nieuwe technologieën en digitale instrumenten. Daarnaast hulp voor de lidstaten via nieuwe fiscale maatregelen en de geleidelijke afschaffing van subsidies voor fossiele brandstoffen.

Tot slot de hervorming van het marktbeheer en infrastructuurplanning en een betere voorlichting van consumenten. 'Op basis van een analyse van de bestaande struikelblokken op deze gebieden zullen we concrete voorstellen formuleren, zoals een herziening van de energiebelastingrichtlijn en het regelgevingskader voor de gasmarkt in 2021', licht Timmermans toe.

EU-waterstofstrategie

Waterstof moet helpen om de industrie, de vervoersector, de elektriciteitsproductie en gebouwen in heel Europa koolstofarm te maken. In de EU-waterstofstrategie wordt beschreven hoe het potentieel van waterstof kan worden ontsloten door middel van investeringen, regulering, opbouw van de markt, via onderzoek en innovatie.

'Met waterstof kan energie worden geleverd aan sectoren die niet geschikt zijn voor elektrificatie en kan worden voorzien in energieopslag om variabele hernieuwbare energiestromen in evenwicht te houden, maar dit kan alleen als de publieke en particuliere sectoren gecoördineerd maatregelen treffen op EU-niveau', duidt Timmermans.

De prioriteit van de EU is hernieuwbare waterstof ontwikkelen die voornamelijk wordt geproduceerd met wind- en zonne-energie. Maar op de korte en middellange termijn zijn andere vormen van koolstofarme waterstof nodig om de emissies snel terug te dringen en de ontwikkeling van een levensvatbare markt te ondersteunen, constateert de EU.

Bedrijfsleven aan boord

Om te helpen bij de uitvoering van deze strategie lanceert de Europese Commissie de Europese alliantie voor schone waterstof. Ze doet dit samen met leidende ondernemingen, het maatschappelijk middenveld, nationale en regionale ministers en de Europese Investeringsbank. De alliantie gaat een investeringstraject uitzetten om de productie te verhogen en zal de vraag naar schone waterstof in de EU ondersteunen.

De Europese Green Deal vormt feitelijk de nieuwe groeistrategie van de EU, een routekaart op weg naar een duurzame economie. De EU wil hiermee bereiken dat burgers, bedrijven en boeren de klimaat- en milieuproblemen zien als kansen op alle beleidsterreinen in plaats van een potentiële bedreiging. Ze zegt tegelijk te willen zorgen voor een eerlijke en inclusieve transitie voor alle partijen hierin.