Met de satelliet in je broekzak de akker op

Op zijn akkerbouwbedrijf in West-Brabant kan Jan Wijnen de teelt preciezer maken met de diensten van BioScope. Tot voor kort gebruikte hij de satellietkaarten van BioScope op de computer, maar met het in gebruik nemen van de applicatie FieldScout voor de mobiele telefoon is het mogelijk veel directer te reageren op verschillen in perceel en gewas. De app is sinds medio juni beschikbaar.

Hoe praktisch de app werkt, is het beste te zien als de akkerbouwer met de telefoon in de hand door de percelen rijdt of loopt. Hij kan zijn eigen positie zien en kan die ook koppelen aan de werkbreedte van de kunstmeststrooier of spuitmachine.

Maar het begint bij het kijken naar de verschillen en het analyseren van de oorzaken daarachter, zegt Wijnen. ‘Want bijstrooien of de dosering van de spuit aanpassen werkt alleen als het verschil komt door beschikbaarheid van stikstof of andere mineralen, of door verschil in ziektedruk of onkruidgroei.’

Informatie begrijpen

Allereerst is het goed om de informatie op het kaartje te begrijpen. Op de telefoon is op de biomassakaart aan kleurverschillen te zien waar de gemiddelde waardes op het perceel liggen en waar die boven en onder dat gemiddelde liggen.

Wijnen wijst op de schaalverdeling die onder het kaartje zichtbaar is. ‘Daar kun je zien of de spreiding bijvoorbeeld ligt tussen de 50 en 150 procent of eerder tussen de 83 en 114 procent, zoals op dit kaartje. Bij kleine verschillen hoef je minder te sturen.’

De satelliet maakt iedere paar dagen een opname, mits er niet te veel bewolking boven het perceel hangt. Bij een gering verschil volgt Wijnen de kaartjes op de app over een langere periode. Soms wordt een verschil groter tijdens het groeiseizoen. Dan kan de teler met de gewasverzorging gaan bijsturen. Soms is het gewas zelf in staat de achterstand in te lopen op slechtere plekken en soms helpt het om in te grijpen.

Grote natte plek

Wijnen laat als voorbeeld een perceel zien waar in de winter een grote natte plek in zat. De wintertarwe die hij in het najaar zaaide deed het daar zo slecht, dat hij in de lente zomertarwe erdoorheen zaaide op het slechte stuk. ‘Door in de app de groei van het gewas te volgen in stapjes van enkele weken, zie je dat de achterblijvende plek zich langzaam herstelt en de groei daar steeds meer in de buurt komt van de wintertarwe rondom.’

Wijnen laat zien hoe hij de serie opnames van de satelliet achter elkaar kan tonen en zo een ‘filmpje’ heeft van de ontwikkeling van het gewas. Bij het perceel wintertarwe waar hij zomertarwe inzaaide op de slechte plek toont hij bij het terugstappen in de tijd dat, hoe egaal het nu ook lijkt, er in mei en april een niet te missen slechte plek in zat.

Tijd nodig

Volgens Wijnen moet de teler wat tijd nemen om de kaarten op de computer of telefoon te bestuderen. ‘Ze zeggen wel dat precisielandbouw tijd bespaart, maar je moet er eerst tijd aan besteden om meer inzicht te krijgen. Bestudeer de kaarten en bezoek de plekken in het gewas. Lopend in een perceel zie je lang niet alles. Op de trekker zie je al meer, maar met de satelliet nog veel meer. Ga naar deze plekken toe. Niet even kijken vanaf de kopakker, maar kijken waar de grootste verschillen zitten.’

Het maken van taakkaarten voor de machines kan, maar kost soms veel tijd. Als voorbeeld noemt Wijnen een teler die veel verschillende kleine percelen huurt voor de pootgoedteelt. Voor alles een taakkaart maken, is dan bijna onbegonnen werk.

Die teler kan wel besluiten de app mee te nemen bij gewasverzorging. Vanaf de trekker kan hij direct wat plussen en minnen aan de dosering, rekening houdend met de meest voor de hand liggende oorzaak van de groeiverschillen.

Watergift checken via scoutingkaarten

Op zijn eigen bedrijf houdt Wijnen ook rekening met de watergift op basis van scoutingkaarten van BioScope. ‘Vorig jaar ontstond er verschil in groei in de aardappelen. Op de zandkoppen groeiden ze minder. Bij de beregening ben ik daar 20 in plaats van 15 millimeter water gaan geven. Dan zie je het gewas daar later weer bijtrekken.’

De app volgt de richting waarin de ondernemer rijdt. Op het scherm van de telefoon is een projectie van de strooi- of spuitbreedte achter de eigen positie te zien. ‘Gebruik je gemiddeld 200 liter per hectare, dan zou je wat kunnen variëren tussen 160 en 240 liter, waar verschillen in het gewas of de bodem zitten’, aldus Wijnen.

‘De taakkaart lijkt heilig in de precisielandbouw, maar ik vind het handig om onder het rijden er wat mee te doen. Bijvoorbeeld bij bodemherbicide of contactherbicide. Je kan kijken op de kaart en reageren’, legt de akkerbouwer uit.

Leren met de app

De software van BioScope op de app geeft uitleg over wat een agrarisch ondernemer met de kaarten kan in de praktijk. Bij de ontwikkeling van de app en het fijnslijpen ervan met de testgebruikers is de uitleg over het gebruik meegenomen. De gebruiker kan leren welke toepassingen er mogelijk zijn via de menuknop in de app.

‘De kaarten waarop je niet geabonneerd bent, zitten achter een slotje. Maar je kunt wel uitleg krijgen en leren over de functionaliteit ervan. Als je erop klikt, de uitleg leest en het graag wilt activeren, kun je die kaarten zo bestellen via de webwinkel. Bestel je de kaarten, dan heb je de informatie binnen 24 uur in huis.’ Wie via Dacom of Akkerweb al een abonnement bij BioScope heeft, kan de data direct koppelen aan de telefoon.

Voor meer informatie over de app en de onderliggende kaarten: kijk op fieldscout.nl.