Ketenproject Verbetering pootgoedkwaliteit voortgezet

Na een seizoen met veel opkomstproblemen in 2016 bij telers van consumptieaardappelen hebben afnemers en leveranciers van pootgoed samen met het NAK ketenproject Verbetering pootgoedkwaliteit opgezet. Het doel daarvan is om de oorzaken van opkomstproblemen te achterhalen en een vitaliteitstest voor aardappelpootgoed te ontwikkelen om uiteindelijk het aantal opkomstklachten te verminderen.

De eerste twee jaar bestond het onderzoek uit het volgen van vijftig pootgoedpartijen. In het derde jaar (2019) is het onderzoek meer experimenteel opgezet met uitgebreid gebruik van proefvelden en opgeschaald naar bijna driehonderd partijen. De resultaten van het onderzoek gaven voldoende aanleiding voor een vervolg in 2020. Aangesloten organisaties zijn nu BO-Akkerbouw, Agrico, Agristo, Aviko, Farm Frites, HZPC, Kleinjan, LWM, McCain, Meijer en Nedato.

Twee proefvelden

De bijna driehonderd monsters van vorig jaar zijn onderzocht en gesplitst. Een deel is bestemd voor uitplant op twee proefvelden: op zavel in Flevoland en op zandgrond in Noord-Brabant. Het andere deel van de monsters is bestemd voor vitaliteitstoetsen. In deze toetsen zijn monsters blootgesteld aan stress, bijvoorbeeld een 24-uurs onderdompeling gevolgd door bewaring in een klimaatcel. Beoordeeld is welk percentage van de knollen de stress doorstaat en gewoon zonder te rotten tot kieming komt.

Hiermee verwachten de aangesloten organisaties dat pootgoedpartijen vooraf zijn te classificeren als hoog risico (relatief veel rottende knollen in de stresstest) of als laag risico (geen of nauwelijks rottende knollen in de stresstest). Wanneer het onderscheid tussen laag en hoog risico partijen goed is te maken, is dat een instrument om te sturen op uiteindelijke vermindering van de hoeveelheid opkomstproblemen.

Transport en bewaring

De keten van verlading, transport en bewaring bij de consumptieteler verhoogt het risico op opkomstproblemen. Wat nou precies hiervoor zorgt, weet de sector nog niet goed. Het is heel lastig om dit op basis van gegevens uit de praktijk vast te stellen. Zeer waarschijnlijk is het een combinatie van factoren die elk op zichzelf slechts een gering effect hebben.

Om dit beter te kunnen onderzoeken, hebben een aantal monsters dit jaar een alternatieve experimentele keten gevolgd met opwarmen-terugkoelen, condensvorming, vallen en opslag bij wisselende temperatuur en gebrekkige ventilatie voor uitplant op de proefvelden.

Stresstest

Hiermee is te onderzoeken hoeveel opkomstvermindering (in vergelijking met optimaal behandeld pootgoed) telers kunnen verwachten door deze handelingen en of dit vooral geldt voor partijen die een slechter resultaat in de stresstest hebben. Wanneer het ketenproject dit experimenteel kan laten zien, is per partij aan te geven hoe robuust deze is onder suboptimale omstandigheden.

Met deze experimenten en de proefvelden verwachten de deelnemende partijen duidelijke richtlijnen te kunnen maken om het risico op opkomstproblemen te kunnen verminderen. 'Wij zijn zelf erg benieuwd naar de opkomst op onze proefvelden en in de praktijk.'