Mot legt het loodje dankzij minidrones

Achtergrond Snijbloemen Hanneke de Jonge 27 mei 2020 om 10:26uur

Muggen in de slaapkamer? Weg ermee! Drie Delftse studenten ontwikkelden met die gedachte minidrones. Glastuinbouw Nederland zag kansen voor plaaginsecten in kassen. Na testen in cyclamen en gerbera's doet PATS Indoor Drone Solutions proeven bij Koppert Cress in Maasdijk. Deze zomer wil de start-up een volledig werkend prototype presenteren.

Door muggen in de slaapkamer kwamen drie studenten van de Technische Universiteit Delft op het idee om minidrones te ontwikkelen die de zoemende insecten met hun propellers zouden kunnen elimineren. Dat leidde eind 2016 tot een patent, waarvoor ze nog niet meteen een concrete toepassing hadden.

De drie oprichters van de start-up PATS Indoor Drone Solutions, de broers Bram en Sjoerd Tijmons en Kevin van Hecke, kwamen in 2017 in contact met Helma Verberkt, beleidsspecialist en programmamanager plantgezondheid bij Glastuinbouw Nederland, en via haar met enkele landelijke gewascommissies.

Turkse mot

Omdat plaaginsecten, vooral de duponchelia en Turkse mot, een interessante toepassing leken te zijn voor hun minidrones, gingen de studenten op onderzoek uit. Ze verdiepten zich in geïntegreerde gewasbescherming in de sierteelt en kwamen erachter dat het scouten op plagen en de inzet van zoveel mogelijk biologische middelen een arbeidsintensief proces is.

Het is inspirerend om met zulke jonge mensen te werken die ervan uitgaan dat alles kan

Helma Verberkt, beleidsspecialist en programmamanager plantgezondheid bij Glastuinbouw Nederland

'We gingen naar een Kom-in-de-Kasbijeenkomst bij een chrysantenkweker, omdat we nog weinig kaas hadden gegeten van de problematiek. Verder deden we deskresearch en belden we sierteeltbedrijven om inzicht te krijgen in de omvang van hun problemen en hun interesse om die met nieuwe technieken op te lossen', zegt Bram Tijmons.

Testen

Dat leidde tot testen met de minidrones bij cyclamenkwekerij Bergcamp en Holstein Flowers, kwekerij en veredelaar van gerbera's, beide in De Lier.

Minidrone in de proefkas met gerbera's in de vroegere Demokwekerij in Honselersdijk. © PATS Indoor Drone Solutions

Verberkt nodigde het drietal vorig jaar uit voor een workshop bij een plantgezondheidsevent van Glastuinbouw Nederland en Wageningen University & Research. 'Ze legden toen uit hoe ze met de drones waren begonnen. Het is inspirerend om met zulke jonge mensen te werken die ervan uitgaan dat alles kan', vindt de beleidsspecialist.

Pilot in proefkas

Naar aanleiding van het event heeft PATS Indoor Drone Solutions in juni 2019 in samenwerking met de gewascoöperaties Gerbera en Chrysant een pilot gedaan in een proefkas met gerbera's in de vroegere Demokwekerij in Honselersdijk.

Als gevolg daarvan konden de pioniers in augustus een contract tekenen bij Koppert Cress in Monster om hun gewasbeschermingsproces verder te automatiseren. Dat gebeurt op de locatie in Maasdijk, waar het bedrijf specialties kweekt, dat wil zeggen eetbare bloemen en bladeren, die de medewerkers plukken van volgroeide planten.

Bang voor schade

Volgens Tara Vester, werkzaam bij het marketingcommunicatieteam van het bedrijf, hikken veel kwekers aan tegen de mogelijke schade die de drones tijdens de testfase aan hun planten kunnen veroorzaken. Omdat Koppert Cress dat risico wel wilde nemen, heeft het bedrijf de kas in Maasdijk beschikbaar gesteld voor testen.

Om de drones geschikt te maken voor de toepassing in nog meer gewassen, ontving PATS Indoor Drone Solutions in oktober 2019 een lening van 250.000 euro uit investeringsfonds UNIIQ. De jonge ondernemers gebruiken het bedrag om de productontwikkeling te versnellen en hun kennis verder uit te bouwen, zodat het systeem sneller op de markt kan komen.

De focus voor de proeven ligt nu bij Koppert Cress dat vanwege de coronacrisis nu maar een klein deel van zijn producten kan afzetten. 'Uiteindelijk verwachten we veel van deze manier om van motten af te komen', zegt Vester. 'Onze directeur Rob Baan houdt van innovatie en ziet daar de noodzaak van. Hij geeft start-ups graag een kans om daarmee in ons bedrijf aan de slag te gaan.'

Autonoom werken

De proeven zijn tot nu toe succesvol, hoewel er volgens Tijmons nog veel stappen te zetten zijn. Het is de bedoeling dat de drones autonoom gaan werken en dat valt niet altijd mee, gezien de wisselende omstandigheden in de kassen.

Bovendien kunnen motten zich razendsnel verplaatsen. 'Vleermuizen zitten motten al jaren na en dat maakt ze moeilijk te volgen. Daarom is het nodig dat we met een 3D-systeem werken dat de bewegingen van de motten continu monitort en daarop reageert. Daar is veel rekenkracht voor nodig.'

Tijdens schemering actief

Volgens Tijmons is een autonoom systeem juist voor motten van belang, omdat de beestjes vooral tijdens de schemering actief zijn. 'We willen een betrouwbaarheid van meer dan 90 procent bereiken. We hopen deze zomer een volledig werkend prototype te kunnen presenteren.'
Verberkt ziet in de toekomst veel meer mogelijkheden voor de drones van PATS Indoor Drone Solutions, ook op internationaal gebied.

'Ik verwacht dat hightech oplossingen een steeds grotere vlucht gaan nemen in de glastuinbouw, zeker omdat de technische mogelijkheden steeds groter worden, zoals de ontwikkeling van kleine lensjes. Maar het is goed dat de start-up eerst het systeem voor de Turkse mot wil vervolmaken en operationeel hebben en dan pas verder wil gaan met vervolgstappen.'

Rupsen van Turkse mot eten blad en tasten vruchten aan

De Turkse mot is een plaaginsect, waarvan vooral de rupsen schadelijk zijn, omdat zij zich voeden met bladeren. Ze kunnen ook vruchten, zoals tomaten en paprika's, aantasten. Om het insect uit de weg te ruimen, heeft PATS Indoor Drone Solutions het minidronesysteem ontworpen dat bestaat uit een basisstation, drones en een laadplatform. Het basisstation dient als waarschuwingssysteem dat met een camera de omgeving afzoekt naar motten. Als er een mot is ontdekt, lanceert het station een drone die op de mot gaat jagen en deze in de lucht mechanisch elimineert, wat verdere verspreiding door de kas kan voorkomen. Na de jachtpartij landt de drone op het laadstation en wacht op de volgende missie. Het uiteindelijke doel is dat het systeem volledig autonoom gaat werken. De drones zijn maximaal zo groot als een handpalm en hebben zo weinig mogelijk toeters en bellen, zodat ze snel en wendbaar blijven en bij schade relatief eenvoudig te vervangen zijn. Bij PATS Indoor Drone Solutions werken nu zes vaste medewerkers en daarnaast nog vijf stagiairs. Nadat het huidige prototype is geoptimaliseerd, willen de ondernemers een standaardsysteem ontwikkelen dat naar verwachting over een paar jaar beschikbaar zal zijn. Om dat op de markt te brengen, werken zij aan een businessmodel, waarin zij de kosten voor de investering in hardware en software afzetten tegen de baten op het gebied van middelen, personeelskosten en de schade door de motten. Om het systeem voor kwekers aantrekkelijk te maken, gaan de gedachten uit naar een abonnement of een vergoeding per hectare om de plaag te beheersen met daarbij de mogelijkheid om bepaalde modules aan en uit te schakelen.