Afdoden ToBRFV met gebluste kalk werkt

Stichting Innovatie Glastuinbouw (SIGN), een initiatief van Glastuinbouw Nederland, bedacht een aanpak om het virus af te doden in een extreem zure of basische omgeving (hydrolyse) met ongebluste kalk. De stichting gaf in overleg met de Gewascoöperatie Tomaat opdracht aan Groen Agro Control uit Delfgauw om de werking te toetsen.

Quarantaine

De proeven op zich zijn niet ingewikkeld, stelt SIGN, maar omdat ToBRFV een quarantaine organisme is, mogen maar een paar laboratoria experimenten met het virus uitvoeren. De methode bleek op labschaal werkzaam.

Dat is goed nieuws voor de tomatensector, waar de plaag voor forse schade zorgt. De kwekers die het aantreffen, moeten de besmette planten op een verantwoorde manier laten verwerken. Daarbij kunnen de kosten oplopen tot circa 150.000 euro voor een kwekerij van 10 hectare.

Besmettingsgevaar

Van het virus was bekend dat het bij een pH-waarde onder de 2 of boven de 12 geen besmettingsgevaar meer geeft. Met verschillende zuren en basen, onder meer ongebluste kalk, voerde Groen Agro Control proeven uit en de behandeling met ongebluste kalk bleek effectief.

Groen Agro Control kan dit testen door bioassays, waarbij vier jonge tomatenplanten in contact gebracht worden met besmet materiaal, dat een bepaalde behandeling heeft ondergaan.

Meststof

Bij de andere behandelingen liep de zuurgraad weer enigszins terug richting neutraal. Bovendien kwam er warmte vrij bij de behandeling met ongebluste kalk die bijgedragen zal hebben aan het afdoden van het virus, is de aanname.

De andere proeven waren negatief: het virus was niet voldoende afgedood. Dit experiment biedt hoop op een effectieve behandeling, waarbij de resterende kalkrijke biomassa als meststof kan dienen voor verzuurde bodem.

Op het bedrijf

Door ongebluste kalk te mengen met gehakselde tomatenstengels en deze in grote plastic slurven in te pakken, kan de temperatuur gedurende enkele uren zo hoog blijven, dat het virus wordt afgedood. In principe kan dat op het besmette bedrijf zelf gebeuren.

De behandeling levert een kalkrijke bodemverbeteraar op. Verder verandert deze aanpak bovendien de biomassa in een papachtige massa, wat perspectief biedt op een simpele verwijdering van plastic touwtjes en clipjes, zeggen de onderzoekers.

Toepassing kalkrijke biomassa

Er is wel verder onderzoek nodig voor de opschaling en toepassing van de resterende kalkrijke biomassa, stelt het team. Maar deze resultaten zijn zeker hoopvol te noemen, aldus Groen Agro Control.

Het aantal landelijke vondsten en zware verdenkingen van ToBRFV bij tomatentelers staat tot 15 april op 21 vondsten en één zware verdenking, laat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit weten.