Sanering varkenshouderij wordt race tegen de klok

In totaal meldden tussen 25 november en 15 januari 503 varkenshouders hun bedrijf of een locatie aan voor de Srv. 80 procent van hen woont in concentratiegebied Zuid, 20 procent in Oost. De behandelingstermijn van de aanvragen loopt op 15 april officieel af.

Bij accountantskantoren en adviesbureau's zijn veel aanvullende vragen binnengekomen. En er zijn controles uitgevoerd om te checken of de vergunde situatie overeenkwam met de feitelijke. Iedere ondernemer ontvangt dan bericht, maar nog niet iedereen krijgt een beschikking, meldt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). De bedrijven met de hoogste geurscore ontvangen als eerste een beschikking.

Voor bedrijven die meerdere locaties hebben aangemeld wordt dat een lastige, geeft adviseur Frank Steenbreker van Abab aan. 'Je kunt van ondernemers die in de eerste ronde al een beschikking krijgen voor één locatie niet verlangen al een beslissing te nemen als de beschikking voor de andere locatie nog niet is ontvangen.' RVO.nl zegt nog niet te kunnen aangeven welk percentage van de aanvragen niet ontvankelijk is.

60 tot 75 procent zegt 'ja'

Wanneer de beschikking op de deurmat ligt, hebben ondernemers acht weken de tijd om te reageren. Meedoen, of toch niet. Verwacht wordt dat hooguit 60 tot 75 procent van de ondernemers ook echt 'ja' zal zeggen tegen de beschikking.

Welke kant de beslissing dan op valt, hangt onder andere af van hoe de varkensmarkt zich gaat ontwikkelen. En of het om een verkoopbare locatie gaat of niet. De verkoop van varkensbedrijven ligt zo goed als stil. Maar de verwachting is dat die medio april weer aantrekt, geeft Marco Hol aan. Hij is coördinator Schade Expertise bij DLV Advies.

Ook signalen dat stalaanpassingen in Brabant toch pas in 2028 hoeven te zijn uitgevoerd, brengt ondernemers aan het twijfelen. 'Ondernemers die 55+ zijn, halen hun pensioen dan ook wel zonder Srv', merkt ondernemerscoach Antoon Sanders van ZLTO op.

Fiscale afrekening

Met name het afrekenen met de overheid vraagt zorgvuldig rekenwerk. De crux zit 'm in de fiscale afrekening. Wil een ondernemer doorontwikkelen op een andere locatie, of gaat hij met pensioen? Moet hij nog tien tot vijftien jaar overbruggen en gaat hij in loondienst, of wordt een eigen onderneming gestart? Het eindplaatje ziet er telkens anders uit.

De fiscale afrekening bepaalt uiteindelijk hoeveel liquide middelen beschikbaar blijven. Dat verschilt per bedrijf. De specialisten zeggen dat het maatwerk is. Begin op tijd en maak een berekening op basis van de reële uitgangspunten, is hun advies.

De datum waarop de beschikking is verstuurd is leidend in het tijdspad. Niet het beslismoment van de ondernemer. In de praktijk betekent het dat ondernemers die 'ja' zeggen tegen de beschikking, acht maanden nadat ze die ontvingen leeggedraaid moeten zijn. Daarna hebben zij nog eens zes maanden de tijd om de locatie te slopen.

'Slooptermijn kan voor problemen zorgen'

Hol verwacht dat die slooptermijn nog weleens voor problemen kan gaan zorgen. De sloopcapaciteit in Nederland is beperkt en door de Srv komt daar tussen december 2020 en juni 2021 grote druk op, met hoge sloopkosten als gevolg. Het oprekken van de slooptermijn zou alleen daarom al welkom zijn, zegt Hol. Want nu is het zo dat wie zich niet aan de spelregels van de regeling houdt, wordt gekort op de voorschotten.

Het advies is ook om de sloop goed te documenteren. Zeker in geval van hergebruik van spanten op dezelfde locatie als waar voorheen de stal stond. 'Om het idee van misbruik te voorkomen. En om te voorkomen dat Srv-gelden teruggevorderd worden', legt Hol uit.

Het stoppen van de onderneming is een ding, maar iets nieuws beginnen of een baan zoeken is iets anders. Wat Hol, Sanders en Steenbreker betreft zou daar bij veel ondernemers nog wel een tandje bij mogen. Te vaak regeert de waan van de dag nog te veel.

'Stoppen heeft enorme impact'

De ervaring van de drie specialisten is dat mensen het lastig vinden om op meerdere borden tegelijk te schaken. Daarnaast is er vrees voor het onbekende. 'Stoppen heeft sociaal en emotioneel een enorme impact', weet Sanders als ondernemerscoach.

Sanders adviseert deelnemers aan de Srv een plaatje te maken van hoe het leven er over tien jaar uit kan zien en te onderzoeken welke beroepen daarbij passen. Niet eenvoudig, maar dringend nodig. 'Veel ondernemers worden straks verrast door de snelheid waarin de beëindiging zich voltrekt. Tijd wordt de grootste vijand van eenieder', aldus Hol, Sanders en Steenbreker.