'Verplichte lasten onder glas rijzen pan uit'

Dat er een goede boterham te verdienen is onder glas, kunnen veel ondernemers in de sector beamen. Wageningen University & Research (WUR) bevestigt dit beeld. Cijfertool Agrimatie laat zien dat het inkomen uit bedrijf in 2019 voor een gemiddeld glastuinbouwbedrijf bijna 11.000 euro hoger is dan in 2018, toen het inkomen per onbetaalde aje uitkwam op 190.000 euro.

Groentetelers spannen de kroon met een gemiddeld inkomen van 288.000. Bloementelers brengen het ruim een ton minder ver. De teller blijft steken bij 171.000 euro. Plantenkwekers sluiten het drieluik onder glas, met toch nog zo'n 132.000 euro schoon aan de haak.

Grote verschillen

WUR turfde de 18 belangrijkste beroepen binnen de land- en tuinbouw, waarbij opvalt dat er grote inkomensverschillen bestaan. Vast staat echter dat telers onder glas goed 'boeren', met hun vermeldingen op plek 2 (groenten), 5 (bloemen) en 7 (planten).

Agrariërs in de akkerbouw (37.000 euro, plek 14) of melkveehouders (31.000 euro, plek 16), moeten met een modaal inkomen genoegen nemen. Hetzelfde geldt voor fruittelers die met 36.000 euro per jaar de 15e plaats claimen.

Glastuinbouw

In de glastuinbouw stegen de inkomens in zowel de glasgroente- als de snijbloementeelt door herstel van de tomaten- en paprikaprijzen,snijbloemen en gedaalde energiekosten.

Het inkomen van het gemiddelde glasgroentebedrijf steeg met ongeveer 63.000 euro. De stijging van snijbloemen was iets minder dan de helft hiervan, namelijk ruim 28.000 euro. Tot zover evenwel de loftrompet in dit artikel.

Forste kostenstijgingen

Het inkomen van telers van pot- en perkplanten wordt in 2019 namelijk aanzienlijk lager geraamd. Het kelderde zo'n 70.000 euro. Dat komt voornamelijk door beroerde marktomstandigheden en dat is nu eenmaal onderdeel van het bedrijfsrisico waarvoor ondernemers zelf hebben gekozen.

Maar onderhuids blijkt er meer aan de hand in de sectoren onder glas. Plantentelers werden ook geraakt door forse kostenstijgingen, ziet WUR. En zij zijn niet de enigen. Recente lastenverzwaringen door nieuw overheidsbeleid worden door veel kwekers in de bloemen, groenten en planten verfoeid.

Energietaks

Zo dreigt de fel bekritiseerde ODE- ofwel energietaks (Opwekking Duurzame Energie) menig ondernemer op hoge extra kosten te jagen. Zij zitten veelal in de derde schijf van 50.000 tot 10 miljoen kilowattuur, waarvan het tarief in 2020 met 177 procent stijgt. Volgens berekeningen gaan glastuinders met een verbruik van 10 miljoen kilowattuur netstroom door de verhoging zo'n 140.000 euro meer betalen.

Dit is een extreem voorbeeld, maar niet ongewoon. Rabobank meldde onlangs dat 40 procent van de sierteeltbedrijven onder glas hard door deze maatregel wordt getroffen. Bij de glasgroentebedrijven is dat percentage 20 procent. Het gaat vooral om bedrijven die belichten.

Royal FloraHolland

Hoopvol in deze kwestie is de deze week aangenomen Eerste Kamer-motie die de politiek verplicht om te zoeken naar compensatiemaatregelen voor de sector. Een ruime meerderheid in de senaat wil dat minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat hierover snel in onderhandeling gaat met Glastuinbouw Nederland.

Maar de politiek is niet de enige instantie die een aanslag doet op de verdiensten in de de sectoren 'onder-glas'. De eigen coöperaties, zoals bloemen- en plantenreus Royal FloraHolland, stellen nieuwe, strenge certificeringseisen om te verduurzamen. Koepelorganisatie Anthos doet hetzelfde bij de bollenteelt. Deze verplichte inspanningen kosten geld. Een MPS-certificering bedraagt circa 1.000 euro. Dat is veel geld voor kleine telers.

Peanuts

Dit bedrag is echter peanuts vergeleken bij de extra loonkosten die kunnen opdoemen voor ondernemers. Door de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) - waarmee de politiek flexwerk wil terugdringen - dreigen werkgevers hun flexwerkers tot 7 procent meer loon te moeten betalen.

De WAB is daarom met stip het belangrijkste struikelblok voor de glastuinbouw in de huidige cao-onderhandelingen met de bonden .