Conclusies rapport RDA compliment voor veehouders

Jeanette van de Ven is sinds 2018 lid van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA). Door mee te praten in de raad is ze niet wezenlijk anders over dierenwelzijn gaan denken, stelt de geitenhouder uit Oirschot. Maar ze begrijpt nu wel veel beter waarom en hoe bepaalde groepen in de maatschappij tegen dieren, en dus ook productiedieren, aankijken.

Er zijn nog enkele taaie kwesties die om een oplossing vragen

Jeannette van de Ven, Raad voor Dierenaangelegenheden

Wat doet de RDA?

'De Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) is een onafhankelijke raad van deskundigen die de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit adviseert over multidisciplinaire vraagstukken op het gebied van dierenwelzijn en diergezondheid. In het verleden werd de raad om advies gevraagd. Maar we geven ook steeds meer ongevraagde adviezen.

'We vormen een groep mensen die bestaat uit wetenschappelijke experts en praktijkdeskundigen die er op persoonlijke titel, zonder last of ruggespraak, zitting in hebben. Het is als het ware een afspiegeling van de maatschappij. Ik ben gevraagd als veehouder, praktijkdeskundige dus. Mijn lidmaatschap heeft niets te maken met het feit dat ik portefeuillehouder Gezonde Dieren bij LTO Nederland ben.'

Hoe bevalt het lidmaatschap?

'Het is mooi werk. Het is voor mij verhelderend om te horen hoe anderen naar het welzijn van een dier kijken. Iedereen zit er immers met een andere pet en meningen kunnen behoorlijk verschillen. Voor anderen is het weer verhelderend om te horen hoe een veehouder kijkt en dat je als veehouder ook te maken hebt met tegenstrijdigheden.

'Wat goed is voor het dier is niet altijd goed voor het klimaat bijvoorbeeld. We kennen als veehouder allemaal voorbeelden daarvan. We leren in de raad dus van elkaar en respecteren elkaars mening. Het gaat niet om gelijk hebben of krijgen. We delen onze ervaringen en proberen samen een stap verder te komen in het belang van het dier.'

Kijken veehouders anders naar dieren dan de gemiddelde burger?

'Veehouders vinden over het algemeen dat een dier ten dienste staat van de voedselproductie. Maar ze voelen zich verplicht om dat dier zo goed mogelijk te behandelen. En met respect.

'Andere groepen in de maatschappij bekijken een dier steeds vaker als een individu, soms zelfs met menselijke eigenschappen. We noemen dat antropomorfisme. Uit onderzoek van de raad blijkt dan ook dat de positie van het dier de afgelopen jaren is veranderd. Mensen voelen zich steeds meer betrokken bij dieren en accepteren geen inbreuken meer op dierenwelzijn.'

De RDA heeft vorig jaar een publieksenquête gehouden. Hoe is het met het welzijn van dieren in Nederland gesteld?

'Dieren hebben het in Nederland in de afgelopen 25 jaar steeds beter gekregen. Er is meer aandacht en zorg voor het welzijn en de gezondheid van bijna alle diersoorten. De wettelijke bescherming van veel dieren is verbeterd. En eigenaren hebben steeds meer over voor hun dieren. Dat alles geldt ook voor productiedieren. Ik vind dat een groot compliment voor Nederlandse veehouders. Zij hebben de afgelopen jaren dan ook fors geïnvesteerd in dierenwelzijn.'

Dus we zijn zo'n beetje klaar?

'O nee, de toegenomen maatschappelijke aandacht voor dierenwelzijn en de toegenomen technische mogelijkheden maken ook dat Nederlanders steeds hogere eisen gaan stellen aan dierhouders en houderijsystemen.Tegelijkertijd zijn er nog enkele taaie kwesties die om een oplossing vragen.'

Zoals?

'Laat ik me beperken tot de productiedieren. Er is nog steeds maatschappelijke discussie en zorg over lichamelijke ingrepen zoals staarten couperen, krappe hokken, verveling veroorzaakt door een prikkelarme leefomgeving, sterfte van jonge dieren en transport over lange afstanden.'

Wat betekent dat voor de veehouders?

'Dat we daar nog verder mee aan de slag moeten. Landbouwminister Carola Schouten wil dat we een omslag maken naar kringlooplandbouw. De raad vindt dat we binnen dat systeem ook de positie van het dier moeten borgen. Je moet dus naar een dierwaardige kringlooplandbouw. Niet alleen kijken naar milieu en economie, maar ook naar dierenwelzijn en diergezondheid.'

Wat zijn de speerpunten waar de RDA de komende tijd mee aan de slag gaat?

'We zijn met veel dingen bezig. Voor mij is de zorg voor jonge dieren belangrijk. Kalver- en biggensterfte. Wat doen we met jonge bokjes? Dat ligt maatschappelijk en politiek gevoelig. Waar willen we naartoe? Wat is haalbaar? En hoe verhoudt zich dat met wat er in de natuur gebeurt? Daar denken we met elkaar over na.

'Ook buigen we ons over het doden van dieren. De natuur selecteert zelf. De zwakste overleeft niet. Maar werkt dat ook zo bij dieren die je houdt voor voedselproductie? Mag je ingrijpen als een dier te licht of te zwak is? En hoe doe je dat dan? Als je het hebt over doden van dieren, gaat het natuurlijk over het doden van dieren die worden geslacht. Het speelt ook bij gezelschapsdieren. Hoe ver ga je bijvoorbeeld door met het behandelen van een huisdier?

'Een hot item is ook hoe we aankijken tegen dieren in de natuur. Denk aan de discussie die er losbarstte rond de Oostvaardersplassen. We denken ook na over de impact van dieren in de natuur op de gezondheidsstatus van onze productiedieren. Ook op dat vlak bestaan er de nodige open eindjes.'