5 vragen over oogsten nabij eikenprocessierupsen

Waarom is er een nieuwe richtlijn?

De nieuwe richtlijn is ingegeven door de sterke opmars van de eikenprocessierups dit jaar en door het gevaar voor de gezondheid van mens en dier dat de blootstelling aan de brandharen met zich meebrengt.

Voor veehouders gold ditzelfde advies al langer, omdat weidedieren ernstige irritaties krijgen door contact met uitgewaaide brandharen van de eikenprocessierups.

Welk gevaren lopen mensen?

Mensen kunnen geïrriteerde en ontstoken ogen oplopen, rode huiduitslag met bulten en sterke jeuk. Verder kan het inhaleren van de brandharen voor ontstekingen van neus, keel en luchtwegen zorgen. De wachtkamers van huisartsen zitten vol met mensen die klachten ervaren.

Wie lopen vooral risico?

Sowieso is er een blootstellingsrisico voor de agrariër zelf, maar ook voor alle medewerkers in de keten die met de ongewassen oogst werken. Het KAD adviseert daarom het oogstadvies dringend ter harte te nemen. De richtafstand van 20 meter dient als indicatie. Het KAD treft soms ook vrij hoge concentraties brandharen aan op oogst en teeltgrond op 50 tot 100 meter van besmette eikenbomen.

Is consumptie van besmette gewassen gevaarlijk?

Verwerking of consumptie van besmet gewas kan schadelijk zijn voor de consument. Bij rauwe gerechten is er een risico op een sterk gezwollen tong en eerdergenoemde klachten. Afspoelen van gewas kan helpen, maar slechts te dele. De brandharen zijn zeer hardnekkig en kunnen zes tot acht jaar actief blijven.

Wie controleert het oogstadvies?

De boer is primair zelf verantwoordelijk. Het opvolgen van het advies kan ervoor zorgen dat delen van de percelen tijdelijk onbruikbaar worden. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) of gemeenten (VNG) controleren niet actief op de naleving van het het KAD-advies. Beide laten aan Nieuwe Oogst weten hier geen taak in te hebben.

Het KAD adviseert verder om altijd bestrijders in te zetten als de eikenprocessierupsen opduiken in de buurt van de teeltpercelen en grondeigenaren of plaatselijke gemeente in te lichten.

Landbouwminister Carola Schouten bestempelde het KAD onlangs tot het landelijke informatiecentrum voor iedereen met vragen over de bestrijding van de eikenprocessierups. Dat besloot ze na Kamervragen over de uitzonderlijke overlast dit seizoen. Omdat er zo veel nesten zijn, kunnen bestrijders het werk niet aan.