Balans organische stof in bietenteelt negatief

Een van de maatregelen uit de klimaatopgaven van Parijs is CO2 vastleggen in de bodem. Deze doelstelling is te bereiken door de organische stof in de bodem te laten toenemen. Suiker Unie wil hierbij aansluiten door dit jaar in Unitip ook de impact van CO2 en lachgas in Unitip te laten zien.

Uit de cijfers van het teeltregistratiesysteem blijkt dat de percelen suikerbieten in 2014 een negatieve organische stofbalans lieten zien van 179 kilo effectieve organische stof (EOS) per hectare. In 2015 ging het om een gemiddeld tekort van 109 kilo, in 2016 gemiddeld 20 kilo en in 2017 per hectare 30 kilo.

Richting evenwicht

De tendens bij de organische stofbalans gaat dus richting een evenwicht. Vorig jaar is met een negatief balans van gemiddeld 120 kilo per hectare een uitzondering. Volgens Suiker Unie is de oorzaak de daling van de hoeveelheid groenbemesters die in 2017 op bietenpercelen zijn ingezaaid.

Overigens laat de organische stofbalans per hectare grote regionale verschillen zien. De tekorten zijn het grootst in Noord- en Zuid-Holland (460), het zuidwesten (440 kilo), Flevoland (400 kilo) en de noordelijke klei (388 kilo). Op de klei en de löss in het zuidoosten is sprake van een balans.

Op de noordelijke lichte gronden en de zuidoostelijke zandgronden is de balans positief met respectievelijk 90 en 200 kilo EOS per hectare. Bij de berekeningen gaat Unitip uit van een EOS-afvoer van gemiddeld 2.000 kilo per hectare en een aanvoer van 1.250 kilo per hectare aan gewasresten.

Grondbewerking

Niet-kerende grondbewerking (NKG) stimuleert het bodemleven en ondersteund de toename van de hoeveelheid organische stof in de bodem. Minder grondbewerking betekent minder afbraak van organische stof.

Het areaal waar bietentelers NKG-systemen toepassen, neemt iets toe. Op gemiddeld 6 procent van het areaal pasten telers vorig jaar niet-kerende grondbewerking toe. In 2015 was dat 2 procent, zo blijkt uit cijfers van Unitip. Het aandeel NKG steeg vooral op de zuidoostelijke klei- en lössgronden: van 2 procent in 2015 naar 17 procent in 2018.

Volgens Suiker Unie kunnen NKG-systemen helpen om de bodemstructuur te verbeteren. Door de grondbewerking en de zware mechanisatie staat deze onder druk. Naast verbetering van het bodemleven en een betere structuur kost NKG veel minder energie.
Er zijn ook nadelen: het is moeilijker om de gevolgen van slechte oogstomstandigheden te corrigeren en onkruidbestrijding vraag meer aandacht.

Uit de gegevens van Unitip blijkt dat in de periode 2013-2018 het gemiddelde energieverbruik per hectare in de bietenteelt per iets is gedaald. Vorig jaar is het energieverbruik toegenomen. In het droge jaar is er veel meer beregend.