'We willen glastuinbouw duidelijker op de kaart zetten'

Interview Glasgroenten René Bouwmeester 04 feb 2019 om 11:11uur

Glastuinbouw Nederland positioneert zich nadrukkelijk als zelfstandige organisatie. De ondernemersorganisatie van de glastuinbouw kiest zijn eigen weg, op verzoek van de aangesloten ondernemers. 'Onze ondernemers willen directe invloed uitoefenen op het beleid', zegt voorzitter Sjaak van der Tak. Toch wil hij de familiebanden met LTO Nederland niet kwijt.

%27We+willen+glastuinbouw+duidelijker+op+de+kaart+zetten%27

U bent nu ruim een jaar aan de slag bij LTO Glaskracht/Glastuinbouw Nederland. Wat heeft dat jaar opgeleverd?

'We hebben het afgelopen jaar al veel bereikt. Ik noem drie belangrijke zaken. We hebben Glastuinbouw Nederland gevormd met een nieuwe ledenraad en een nieuw bestuur en leden van ZLTO en LLTB, inclusief een stevige samenwerking met regionale LTO-organisaties en LTO Nederland. Verder is het onderzoeksprogramma 'Kennis in je Kas' (KIJK) neergezet. En tot slot hebben we een flinke bijdrage geleverd aan het Klimaatakkoord.'

‘Ik wil weten wat leden doen en ik wil hen vertegenwoordigen’

Voorzitter Sjaak van der Tak van Glastuinbouw Nederland

Wat is het grote voordeel van Glastuinbouw Nederland ten opzichte van de oude situatie?

'We hebben alles onder één dak. Dat maakt een groot verschil. In het verleden deden we wel de belangenbehartiging voor de hele sector, maar niet het relatiebeheer voor heel Nederland. Dat zat deels bij de regionale organisaties.

'Het netwerk van relatiebeheerders bestrijkt nu heel Nederland. Als een glastuinbouwondernemer uit Limburg nu de telefoon pakt, heeft hij meteen met ons contact. En de voorzitter rijdt door het hele land. Want ik wil weten wat de leden doen en tegelijkertijd wil ik ze vertegenwoordigen. Het adagium is dichtbij blijven.'

Wat is de rol van de ondernemers in deze organisatie?

'Ondernemers zijn beter vertegenwoordigd. We hebben nu een nieuwe ledenraad. Die bestaat uit vijftien ondernemers uit heel Nederland. En er is een nieuw bestuur met nu nog negen personen. Ook daar zit een meerderheid aan ondernemers aan het roer. Verder zijn er ondernemersgroepen voor onze thema's Arbeid, Energie, Plantgezondheid en Water & Omgeving en ruim 25 gewascommissiessubgroepen waarin ondernemers richting geven aan kennisontwikkeling en -uitwisseling rondom het gewas.'

Sjaak van der Tak voorzitter van Glastuinbouw Nederland. © Thierry Schut Fotografie

LTO Glaskracht Nederland blijft statutair de naam. Waarom?

'Daarmee geven we aan dat we lid blijven van de LTO-familie, want op tal van onderwerpen hebben we overleg en werken we samen. Naar buiten toe gebruiken we de naam Glastuinbouw Nederland.'

Wat ziet u als het voordeel van een zelfstandige organisatie te zijn en om niet volledig in LTO te integreren?

'Het grote voordeel is de zelfstandigheid van de organisatie. Onze leden willen de positionering van de glastuinbouwsector duidelijker. Een eigen cao, een eigen onderzoeksprogramma, een eigen overlegtafel bij de minister. We zijn als Glastuinbouw Nederland lid van VNO-NCW. Onze ondernemers willen directe invloed uitoefenen op het beleid. Dat heeft de voorkeur boven indirecte invloed via LTO Nederland. We proberen zo onze positie in Nederland en Europa sterker maken.'

Wat betekent de nieuwe organisatie voor het ledenaantal?

'Ik verwacht dat we op een totaal van 1.300 leden zeker 10 tot 15 procent groeien door de vorming van Glastuinbouw Nederland. Dat zijn dan leden van de LLTB en ZLTO, al waren sommige van hen ook lid van LTO Noord Glaskracht. In het areaal gaan we dan van 70 naar 85 procent. In de vertegenwoordiging van ondernemers gaan we van 62 procent naar 70 procent van het totaal aantal glastuinbouwondernemers. We rekenen liever in areaal, omdat er constant bedrijven worden samengevoegd.'

Hoe is de verhouding tussen groenteteelt en sierteelt?

'Als we kijken naar het areaal dat we vertegenwoordigen, dan is de verdeling 55 procent glasgroente en 45 procent sierteelt, want in de sierteelt gaat het in de kern om kleinere bedrijven. Het ledenaantal in de groente is juist kleiner, omdat de bedrijven groter zijn.'

Hoe concreet is het onderzoekprogramma Kennis in je Kas?

'Onze leden willen investeren in onderzoek, research en development en betalen hiervoor. De bijdrage van ondernemers wordt door het ministerie van LNV verdubbeld, en we proberen om, net als de BO Akkerbouw, de onderzoeken sectorbreed te laten financieren. Het gaat om alle onderzoeksprogramma's binnen Kennis in je Kas. Hiertoe behoren onder meer Kas als Energiebron, Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid en Glastuinbouw Waterproof.'

Er wacht een enorme opgave in het Klimaatakkoord. Waarom bent u zo positief over de rol van de glastuinbouw?

'Ik heb zelf onze sector vertegenwoordigd bij de Klimaattafel Landbouw. Daar hebben we twee voorstellen ingediend die door de 'tafel' zijn omarmd. We halen de doelstelling van het kabinet en leggen een voorstel neer om die doelstelling sneller te behalen. Die doelstelling heeft de goedkeuring van zowel de milieuorganisaties als onze leden. De tuinbouw kan meer doen omdat de sector altijd voorop heeft gelopen. Ik kan de toezeggingen doen omdat ik de beweging al zie.

'Mijn visie gaat het een stap verder. Ik denk dat de eerste bedrijven in 2035 al op waterstof zijn overgestapt. Na 2030 gaat het om aardwarmte, waterstof en elektriciteit.'

Wel op de Europese kandidatenlijst, niet verkiesbaar

Sjaak van der Tak staat namens het CDA op de kandidatenlijst voor de Europese Verkiezingen. Toch moeten we daar niet te veel achter zoeken, meent de voorzitter van Glastuinbouw Nederland. 'Nee hoor. Ik sta op plaats negen. Dat is geen verkiesbare plaats', zegt Van der Tak. 'Ik heb geen ambitie op dat vlak. Ik ben net begonnen bij Glastuinbouw Nederland en heb het naar mijn zin. Het is niet mijn bedoeling om de mensen in Brussel voor de voeten te lopen.' Hij kwam op de lijst kwam op verzoek van de het CDA. 'Zij zoeken voor de lijst mensen met bestuurlijke ervaring. Als je burgemeester bent geweest, dan doet dat er kennelijk toe. Als je wordt gevraagd om op de lijst te gaan staan, dan zeg je geen nee', legt hij uit. 'En als er veel mensen op me stemmen, dan maak ik dan de afweging wel.'Dat hij op de lijst staat, draagt bij aan de zichtbaarheid van de sector, vindt Van der Tak. 'Voor ons als glastuinbouw is Brussel heel belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan plantgezondheid. Door op zo'n lijst te staan, vergroot je je invloed.'

Wat worden de belangrijkste thema's?

'Er spelen zoveel thema's die voor de glastuinbouw van belang zijn. 2019 wordt het jaar van brexit, van de Europese verkiezingen en van het Klimaatakkoord. Het wordt interessant om te zien wat er gebeurt op het gebied van gemeenschappelijke marktordening, de regels voor genetische modificatie en landbouwvisie van de minister.

'Geeft de minister gehoor aan wat wij met LTO Nederland hebben ingebracht in die visie, zoals het plan om 60 miljoen euro te investeren in onderzoek naar plantgezondheid? Gaat de minister met de supermarkten praten om te zorgen dat ze voor alle aanvoerders dezelfde normen laten gelden? Geeft ze ruimte voor genetische modificatie met CrisprCas? Geeft ze ruimte aan onderwijs en arbeid?'

Ziet u 2019 als een baanbrekend jaar?

'Ja. 2018 was het jaar van de verandering, van de weg naar Glastuinbouw Nederland. 2019 moet het jaar van de doorbraak worden op alle grote dossiers: arbeid, klimaat, brexit, plantgezondheid en een Nationaal Tuinbouw Akkoord.'

Dit jaar worden provinciale verkiezingen gehouden. Hoe belangrijk is dit voor de glastuinbouw?

'Die verkiezingen kunnen een grote rol spelen. Het wordt interessant om te zien of 'Gelderland-regeling' wordt overgenomen door andere provincies. Gelderland heeft 10 miljoen vrijgemaakt voor gebiedsaanpak voor modernisering van het glastuinbouwareaal. Noord-Holland gaat dit ook doen en de regeling kan ook in Noord-Brabant worden ingevoerd. Daar zijn diverse glasconcentraties waar op ruimtelijk gebied een opgave ligt.'