Aardappelklant kiest vaker voor robuust

De partners binnen het convenant 'versnelde transitie naar robuuste aardappelrassen' zijn tevreden over de voortgang, laat projectleider Raaijmakers weten. 'Er is enthousiasme over de aandacht die phytophthoraresistente aardappelrassen krijgen en ook over de eerste acceptatie door de markt.'

Namens de ketenorganisatie voor de biologische landbouw is Raaijmakers samen met haar collega Arend Zeelenberg betrokken bij het convenant. Bionext was in de zomer van 2017 een van de initiatiefnemers om opname van robuuste aardappelrassen in het biologische afzetkanaal te stimuleren. Bij het convenant hebben zich inmiddels 28 partners en vier ondersteunende bedrijven en organisaties aangesloten.

• Lees ook: 'Sterk aardappelras moet transparant zijn'

Partnerbijeenkomst

Voor het bijpraten over de activiteiten en ontwikkelingen die betrekking hebben op het convenant werd onlangs een partnerbijeenkomst gehouden bij aardappelbedrijf Agrico in Emmeloord. Zeelenberg presenteerde daar de resultaten van een enquête over het aandeel robuuste rassen bij aangesloten biologische en gangbare retailorganisaties en hun toeleveranciers.

Uit die enquête blijkt dat het aandeel robuuste tafelaardappelen in het biologische winkelschap na het eerste jaar van het convenant uitkomt op ongeveer 50 procent. 'Op basis van de enquête gaan we uit van een groei naar 65 tot 95 procent in het afzetseizoen 2018-2019', vertelt Zeelenberg.

'De ontwikkeling is bij alle retailers positief. Per keten is er nog wat verschil in hoe snel de omschakeling naar robuuste rassen loopt. Deze reacties gaan wel alleen over het Nederlandse aanbod, het importseizoen is nog niet meegenomen.'

Nog twee seizoenen

Raaijmakers zegt tevreden te zijn over deze resultaten. Voor de teelt van biologische aardappelen steeg het aandeel robuust in het areaal van 30 procent in 2017 naar 50 procent in 2018. 'We hebben nog twee seizoenen om onze doelstelling te halen. In 2020 moeten alle biologische aardappelen van Nederlandse aanvoer afkomstig zijn van robuuste rassen.'

Dit is haalbaar, is ook de overtuiging van Peter Dijk van aardappelbedrijf Agrico. 'Het convenant brengt een vliegwiel op gang. Iedereen werkt mee aan de transitie naar meer robuust in het aardappelassortiment.' Dijk gaat ervan uit dat het lukt om voor teeltjaar 2020 voldoende uitgangsmateriaal beschikbaar te hebben voor een volledig robuust bio-areaal.

'Zeker voor het tafelsegment kunnen aardappeltelers uit voldoende rassen kiezen. Voor de verwerking tot frites en chips valt de aanwas van nieuwe rassen nog tegen. In dat segment missen we vooral robuuste rassen met goede bakcijfers en voldoende grove knollen.'

• Lees ook: Robuust aardappelras is boervriendelijk

Rassendemo's

Samen met de andere aangesloten aardappelveredelingsbedrijven is Agrico betrokken bij rassendemo's die in het kader van het convenant zijn aangelegd op drie locaties verspreid over Nederland. Dijk vertelt dat dit jaar op de demovelden twintig rassen met elkaar zijn vergeleken.

'Bij Agrico ligt de focus vooral op rassen met hoge resistentiecijfers voor phytophthora in zowel de knollen als het loof. Maar in de demo's liggen ook rassen die vanwege hun vroege oogsttijdstip als robuust worden beoordeeld.'

Doel van het demoveld is onder meer om telers en handel kennis te laten maken met potentieel nieuwe rassen. 'Het is afwachten hoe rassen zich in de praktijk handhaven. Een ras kan altijd afvallen vanwege doorbraak van de resistentie', meldt Dijk. Hij voegt eraan toe dat vanwege de droogte afgelopen seizoen alle rassen zich goed hebben gehouden. 'Voor selectie was het geen geschikt jaar.'

Meer overleg

Over eventueel nieuwe rassen in het biologische schap zegt Zeelenberg dat handel en veredelaars meer overleg willen hebben. 'De retail heeft behoefte aan informatie over eigenschappen als kooktype en vleeskleur. Veredelaars willen die informatie graag delen om toegang van nieuwe rassen tot het winkelschap te versnellen.'

Belangrijke ontwikkeling is de uitrol van het convenant naar het buitenland. Afgelopen jaar is in Vlaanderen op dezelfde manier een overeenkomst gesloten tussen ketenpartners, als stimulans voor de teelt en afzet van robuuste aardappelrassen. 'Ook in Wallonië wordt het initiatief nu opgepakt en dezelfde geluiden horen we ook al vanuit Frankrijk', meldt Raaijmakers.

Uitrol naar buitenland

Volgens de projectleider van Bionext is deze uitrol heel positief voor de uitstraling van het convenant en voor de Nederlandse deelnemers. 'Het stimuleren van de teelt van robuuste aardappelen biedt voor handelshuizen verkooppotentieel naar het buitenland. Voor de retail geeft het meer mogelijkheden om via import jaarrond robuuste aardappelrassen te kunnen aanbieden.'

• Lees ook: Ook Vlaanderen wil meer robuuste aardappelen

Naast uitrol naar het buitenland verwachten zowel Raaijmakers als Dijk dat er ook sprake zal zijn van geleidelijk meer vraag naar robuuste rassen voor de gangbare aardappelteelt. 'Dat gaat automatisch', verzekert Dijk.
'Met de opkomst van een keurmerk als PlanetProof gaat ook gangbaar op zoek naar teeltmethoden waarin drie of vier bespuitingen op jaarbasis voldoende zijn. Uiteindelijk kan dat alleen met robuuste rassen.'