2020 is cruciaal voor pluimvee- en varkenshouders

Eind 2012 hebben 1.000 tot 1.500 vaak kleinere varkensbedrijven besloten niet meer te investeren in stalaanpassingen om ammoniak te reduceren. Met maatregelen in de stoppersregeling zouden ze tot uiterlijk 1 januari 2020 vooruit kunnen. Het aantal stoppers puur in het kader van de stoppersregeling kan directeur Chris van der Heijden van Van Dun Advies niet inschatten.

'Van die bedrijven zijn er afgelopen zes jaar waarschijnlijk al veel gestopt. Wel merk ik dat diverse blijvers afscheid moeten gaan nemen van huurstallen omdat die meedoen aan de stoppersregeling. De meeste bedrijven die destijds intekenden voor de regeling, waren al behoorlijk verouderd en waren toen al niet bij machte om te investeren.'

Luchtwasser

Woorden met een gelijke strekking komen ook van Erwin van Kessel, manager bouw bij DLV Advies. 'Wil zo'n deelnemer aan de stoppersregeling toch nog doorgaan na 1 januari 2020, dan ontkomt hij bijna niet aan investeren in een luchtwasser. Zo'n installatie vergt serieuze investeringen. Bovendien moet hij verder vooruitkijken en vanuit een totaalplan de afwegingen maken.'

Door de deadline van de stoppersregeling vallen wat kleine eenheden met vooral vleesvarkens weg. Dat moet volgens Van Kessel enige dynamiek opleveren. 'Varkensrechten zullen toch benut worden door blijvers. Omdat bouwen voor vleesvarkens minder rendement oplevert dan investeren in biggenproductie, verwacht ik dat de rechten naar de zeugenhouderij gaan.'

Rechten aanschaffen

Van der Heijden verwacht andere marktbewegingen. 'Menig gegroeid varkensbedrijf maakt gebruik van geleasede rechten. Ik merk dat banken hun klanten de laatste tijd adviseren rechten aan te schaffen. Ze willen meer zekerheid.'

In het verleden sprongen voerleveranciers wel eens bij om kleinere bedrijven in business te houden, maar de directeur van Van Dun Advies heeft de indruk dat dit verleden tijd is. 'Voor een beperkte omzet in tonnen voer willen ze geen kunst- en vliegwerk uithalen.'

Toekomstig rendement

De deelnemers aan de stoppersregeling erbij houden lijkt een onbegonnen zaak. Gebrek aan toekomstig rendement speelt namelijk ook bij varkensbedrijven die net boven de categorie 'kleintjes' zitten.

Voerleverancier De Heus zette enkele maanden geleden een actie op touw om twijfelende varkenshouders met duizend tot tweeduizend vleesvarkens over te halen nog jarenlang door te gaan. Bedrijven werden drie opties aangeboden om 'bovengemiddeld' rendement te kunnen behalen en al dan niet te kiezen voor extra zekerheid zoals varkens houden op voergeldbasis.

10 procent gaat door

'Van de circa honderd bedrijven die zijn benaderd, heeft iets meer dan 10 procent aangegeven door te willen gaan', zegt Henk van Kuyk, sectorhoofd Varkens bij De Heus. 'Het is een redelijk succes, want elk varkensbedrijf dat we erbij kunnen houden, is de moeite waard.'

Volgens Van Kuyk hebben de meeste varkenshouders hun besluit genomen en komen ze niet meer in beweging. Dat kan zijn vanwege de leeftijd, het ontbreken van een opvolger, gebrek aan rendement of het niet krijgen van financiering.

Handhaven

1 januari 2020 wordt sowieso een belangrijk moment. Van Kessel verwacht dat gemeenten dan meteen een ronde gaan maken langs alle stoppers. 'Ze gaan direct handhavend optreden omdat stoppers zeven jaar de tijd hebben gehad om hun zaken goed te regelen.'

Van Kessel adviseert daarom acties in gang te zetten, zodat ondernemers vanaf 2020 voldoen aan de regels. 'Procedures kosten tijd. Houd zelf de regie, want anders wordt u door overheden gestuurd.'